Xin kính chào Quý vị và các bạn đang theo dõi Chương trình Kinh doanh và Pháp luật!

Thưa Quý vị và các bạn!

          Theo dự báo của các chuyên gia, hiện nay trên toàn cầu, cơn sốt M&A đã trở lại. Tại Việt Nam, sự phục hồi của nền kinh tế, quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước ở giai đoạn nước rút cùng với sự trỗi dậy của các công ty tư nhân, sự quan tâm của dòng vốn ngoại dự báo sẽ tạo thành một làn sóng M&A sôi động. Vậy, thực trạng thị trường M&A Việt Nam hiện nay như thế nào? Khung pháp lý điều chỉnh M&A hiện nay ra sao? Cơ hội nào cho các nhà đầu tư trước làn sóng M&A mạnh mẽ này? Tất cả những vấn đề này sẽ được các chuyên gia phân tích, trao đổi, làm rõ hơn trong chương trình “Kinh doanh và Pháp luật” hôm nay.

+ Khách mời 1: Bà A – Đại diện nhà tư vấn M&A;

+ Khách mời 2: Ông B – Đại diện Luật sư, chuyên gia tài chính – ngân hàng.

         Cảm ơn hai vị khách mời đã nhận lời mời tham dự chương trình. Trước tiên, kính mời quý vị khán giả và hai vị khách mời cùng theo dõi phóng sự ngắn sau đây:

1. Tổng quan về hoạt động M&A trên thế giới và Việt Nam những năm qua
2. Đánh giá về thị trường M&A sắp tới

–          Theo đánh giá của các chuyên gia, trong giai đoạn 2008 – 2013, các nhà đầu tư đã chứng kiến một làn sóng M&A tại Việt Nam, được ghi nhận là làn sóng thứ nhất. Trong giai đoạn 5 năm tiếp theo, nhiều khả năng Việt Nam sẽ chứng kiến làn sóng M&A với quy mô lớn.

–          Phỏng vấn đại diện nhà đầu tư/chuyên gia tư vấn M&A về ý nghĩa của hoạt động M&A; cơ hội M&A sẽ đem lại cho các nhà đầu tư.

1. Hiện nay, đa số các thương vụ M&A đều có yếu tố nước ngoài. Các thương vụ này đều hứa hẹn mang lại lợi ích cho cả hai bên mua và bán.
2. .Trong nền kinh tế thị trường, M&A là giải pháp cần thiết, cách đi nhân bản cho các doanh nghiệp, là xu thế tất yếu nhằm lành mạnh hóa những doanh nghiệp yếu kém. Theo đánh giá của các chuyên gia, hoạt động M&A đang là một xu hướng chung của nhiều doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn tái cơ cấu hiện nay.

Qua phóng sự ngắn vừa rồi có thể thấy, M&A đã và đang là xu thế tất yếu của nền kinh tế thị trường. Và tại Việt Nam, sắp tới, nhiều khả năng Việt Nam sẽ chứng kiến làn sóng M&A với quy mô lớn.

Câu hỏi 1: Vậy, theo Bà A, căn cứ nào để chúng ta có thể dự báo và khẳng định điều này, thưa  Bà ?

        Bên cạnh lĩnh vực M&A truyền thống như tài chính, ngân hàng, bất động sản, theo Bà, lĩnh vực nào sẽ là lĩnh vực tiềm năng của thị trường M&A Việt Nam? (chứng khoán, sản xuất, ngành hàng tiêu dùng…?)

Câu hỏi 2: Theo đánh giá của các chuyên gia, Việt Nam được coi là một nền kinh tế hội tụ được các yếu tố hấp dẫn cho thị trường M&A và tại Việt Nam, M&A được đánh giá là một lĩnh vực nhiều tiềm năng, mở ra cho các nhà đầu tư những cơ hội lớn. Vậy, theo ông B, cơ hội nào cho các nhà đầu tư khi tiếp cận với thị trường M&A Việt Nam, thưa Ông?

Câu hỏi 3: Thưa Ông B, vừa qua, chúng ta cũng đã chứng kiến liên tiếp hai thương vụ M&A lớn tại Việt Nam là trường hợp của Metro bán lại hệ thống cho tập đoàn BJC của Thái Lan và OceanGroup công bố chuyển nhượng 100% cổ phần của mình tại công ty OceanRetail. 

          Vậy, sự việc này đã tác động như thế nào tới xu hướng M&A Việt Nam, nhất là khi ngành bán lẻ đang phát triển mạnh mẽ theo lộ trình mở cửa của cam kết WTO, thưa Ông?

Ý kiến của Bà A như thế nào về vấn đề này?

Câu hỏi 4: Như chúng ta đã biết, khi tiếp cận thị trường M&A, một trong những yếu tố được các nhà đầu tư quan tâm hàng đầu chính là hành lang pháp lý. Vậy, hoạt động M&A Việt Nam đang được điều chỉnh bởi khung pháp lý nào, thưa Bà A? Đánh giá, ví dụ.

Câu hỏi 5: Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, các quy định pháp lý của Việt Nam hiện nay phức tạp, khó hiểu, chưa có sự thống nhất và nằm rải rác trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau. Đánh giá của Ông B như thế nào về vấn đề này?

        Phải chăng, đây là một trong những yếu tố cản trở sự tiếp cận và tiến hành hoạt động M&A của các nhà đầu tư tại thị trường Việt Nam?

                           Dẫn nối vào phóng sự 2

         Có thể nói, bên cạnh những thuận lợi, các nhà đầu tư còn gặp phải không ít những khó khăn khi tiếp cận và thực hiện hoạt động M&A tại Việt Nam. Để thấy rõ hơn về khó khăn, thách thức cũng như tâm lý của các nhà đầu tư trong quá trình thực hiện M&A, mời các bạn cùng hai vị khách mời chúng ta cùng theo dõi tiếp một phóng sự ngắn sau:

1. Thị trường Việt Nam – những khó khăn dưới đánh giá của các nhà đầu tư nước ngoài

–          M&A là hoạt động tương đối phức tạp, ẩn chứa nhiều rủi ro. Sự hiểu biết của các chủ thể tham gia vào thị trường M&A cũng như việc tạo dựng một hành lang pháp lý cho hoạt động M&A sẽ là những yếu tố quan trọng góp phần đem lại sự thành công cho các thương vụ. Tuy nhiên, đây lại chính là những vấn đề còn tồn tại nhiều bất cập ở thị trường Việt Nam.

–          Về vấn đề pháp lý, do hoạt động M&A còn khá mới mẻ ở Việt Nam nên chưa có một hệ thống các văn bản pháp lý riêng điều chỉnh cho hoạt động này. Hành lang pháp lý điều chỉnh hoạt động M&A hiện nay mới chỉ được quy định rải rác tại các văn bản pháp luật như: Luật Doanh nghiệp, Luật Cạnh tranh, Luật Đầu tư… Hơn nữa, các quy định này chưa được rõ ràng, cụ thể dẫn tới sự xung đột về cách hiểu, cách giải thích của các cơ quan quản lý Nhà nước.

–          Ngoài ra, thẩm quyền quản lý của các đơn vị chủ quan đối với từng loại hình doanh nghiệp cũng khác nhau. Những yếu tố về nguồn lực cũng như pháp lý trên đây nếu không được khắc phục trong một tương lai gần sẽ làm giảm tính hấp dẫn của thị trường M&A tại Việt Nam.

–          Các chuyên gia nước ngoài trong lĩnh vực mua bán và sáp nhập (M&A) đánh giá cao tiềm năng của thị trường Việt Nam nhưng cho rằng các nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn thiếu niềm tin với thị trường này và đây là một trong những lý do khiến số thương vụ M&A trong năm nay sẽ không đạt như kỳ vọng.

1. Mua bán sáp nhập (M&A) là một chiến lược quan trọng trên con đường phát triển của mỗi doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo thống kê và đánh giá của nhiều tổ chức nghiên cứu và tư vấn về M&A trên thế giới, trên 65% số thương vụ là không thành công, thậm chí nhiều thương vụ thất bại ngay từ những giai đoạn đầu tiên.

Để thành công trong M&A, doanh nghiệp cần hội tụ đủ yếu tố về chiến lược và tầm nhìn của lãnh đạo, nguồn vốn, khả năng tận dụng cơ hội, kinh nghiệm thực hiện thương vụ… Các nhà đầu tư cần hoạch định một chiến lược kỹ lưỡng, trong đó đề ra phương thức, lộ trình và tổ chức triển khai thực hiện có bài bản và tuân thủ đúng chiến lược đã hoạch định. Mặt khác, doanh nghiệp cần xác định đúng mục đích và động cơ của M&A.

1. Bên cạnh những lợi ích không thể phủ nhận mà hoạt động M&A đem lại cho nền kinh tế, vẫn tồn tại nhiều quan ngại cho rằng, nếu không được kiểm soát chặt chẽ, hoạt động này sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp lớn thâu tóm, chi phối thị phần, triệt tiêu cạnh tranh và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh không chỉ ở phạm vi một quốc gia mà còn ở quy mô khu vực.
2. Doanh nghiệp cần chú ý, Cục Quản lý cạnh tranh sẽ tăng cường giám sát các hoạt động M&A đối với các công ty dạng này, đặc biệt là đối với các trường hợp có thị phần đạt và vượt ngưỡng 30% trên thị trường liên quan. Cục Quản lý cạnh tranh sẽ điều tra nếu nhận được khiếu nại của bên thứ 3 hoặc tự tiến hành điều tra nếu phát hiện thấy các vụ M&A có dấu hiệu vi phạm Luật Cạnh tranh…

Như vậy, có thể thấy, bên cạnh những cơ hội lớn với những thuận lợi của một thị trường đầy tiềm năng, thị trường M&A còn tiềm ẩn nhiều rủi ro; các nhà đầu tư phải đối diện với không ít khó khăn, thách thức.

Câu hỏi 6: Bên cạnh yếu tố pháp lý như chúng ta vừa trao đổi thì các nhà đầu tư còn phải đối diện với không ít khó khăn như: Nguồn lực tài chính, thông tin, vấn đề quản trị nhân sự hay xuất phát từ chính yếu tố vă hóa kinh doanh. Bà A, Ông có thể giúp chúng tôi làm rõ hơn về vấn đề này?

Câu hỏi 7: Trở lại với vấn đề pháp lý điều chỉnh hoạt động M&A tại Việt Nam, liên quan đến việc tập trung kinh tế theo quy định pháp luật cạnh tranh, có ý kiến cho rằng nếu không được kiểm soát chặt chẽ, hoạt động này sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp lớn thâu tóm, chi phối thị phần, triệt tiêu cạnh tranh và ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh. Bà nghĩ sao về vấn đề này, thưa Bà A?

Quan điểm của Ông B về vấn đề này?

Câu hỏi 8: Theo quy định của Luật Cạnh tranh, sự kết hợp thị phần của các bên tham gia trong thị trường liên quan từ 30% đến 50% phải thông báo với Cục Quản lý cạnh tranh, từ 50% trở lên sẽ bị cấm tập trung kinh tế dù có sự miễn trừ với những trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, liệu trên thực tế, chúng ta đã kiểm soát tốt vấn đề này, thưa Ông B?

Câu hỏi 9: Vậy, để tận dụng được những cơ hội, khắc phục khó khăn và tránh được rủi ro pháp lý, theo Bà A, các doanh nghiệp, các nhà đầu tư chúng ta cần làm gì?

Câu hỏi 10: Chia sẻ của Ông B; khuyến cáo doanh nghiệp, nhà đầu tư?

– Tóm lược nội dung: Sự phục hồi của nền kinh tế, quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước ở giai đoạn nước rút cùng với sự trỗi dậy của các công ty tư nhân, sự quan tâm của dòng vốn ngoại dự báo sẽ tạo thành một làn sóng M&A sôi động, trở thành làn sóng M&A thứ hai tại Việt Nam. Hơn bao giờ hết, các doanh nghiệp, các nhà đầu tư phải chuẩn bị cho mình những hành trang để nắm bắt được cơ hội, gia nhập thị trường M&A đầy hấp dẫn.

– Chào kết: Sau đây, xin mời quý vị đến với chuyên mục “Lăng kính Pháp luật”!

Mục “Lăng kính Pháp luật” đã khép lại chương trình “Kinh doanh & Pháp luật” của chúng tôi ngày hôm nay.

Mọi thông tin chi tiết và liên hệ, xin vui lòng truy cập Website:

www.kinhdoanhvaphapluat.com hoặc gửi về địa chỉ email: kinhdoanhvaphapluat@gmail.com

Xin chào và hẹn gặp lại!