(KTSG) – Trong câu chuyện danh sách nợ thuế ồn ào một tuần qua, cơ quan chức năng đã có lỗi rất lớn khi đăng tải công khai những thông tin thiếu chính xác, gây ảnh hưởng đến hình ảnh, uy tín của nhiều doanh nghiệp. Và để những danh sách kiểu này không tái diễn, cần những thay đổi không chỉ của ngành thuế.
Làm thủ tục về thuế. Để tránh tái diễn những danh sách nợ thuế gây ồn ào như vừa qua, điều quan trọng không phải là khắc phục lỗi kỹ thuật hay quy trình… mà là thay đổi lối tư duy, suy nghĩ của cơ quan thuế với doanh nghiệp. Ảnh: MINH KHUÊ
Lần này, nói cơ quan chức năng tắc trách là có cơ sở. Bản danh sách doanh nghiệp nợ thuế là kết quả trích xuất từ hệ thống quản lý thuế tập trung (TMS) mà ngành thuế bắt đầu áp dụng từ đầu năm 2015. Vấn đề là, TMS, như phản ánh của Cục Thuế TPHCM cũng như nhiều doanh nghiệp là “có vấn đề”.
Nói như ông Lê Xuân Dương, Phó cục trưởng Cục Thuế TPHCM, tại hội nghị sơ kết sáu tháng của cơ quan này là có hàng trăm lỗi dù trước đó đã chạy thử nghiệm ở một số tỉnh, thành. Các lỗi này dẫn đến hệ quả là tính sai số nợ thuế của doanh nghiệp. Và tình hình này, theo lãnh đạo Cục Thuế TPHCM, là đã được báo cáo đầy đủ với cơ quan cấp trên là Tổng cục Thuế. Thậm chí, Cục Thuế TPHCM còn kiến nghị tạm ngưng phát hành Thông báo 07, là thông báo nợ thuế đối với doanh nghiệp để tránh sai sót.
Theo thuyết minh của Bộ Tài chính về danh sách nợ thuế, việc xác lập dựa trên các tiêu chí là: có số nợ thuế lớn; có các khoản tiền nợ đã quá 121 ngày (vượt 31 ngày so với quy định – PV) và cơ quan thuế đã dùng nhiều biện pháp đôn đốc, nhắc nhở, phạt vi phạm hành chính, chậm nộp nhưng vẫn chưa thực hiện. Vậy nhưng, như chia sẻ của nhiều doanh nghiệp có tên trong danh sách, họ không nhận được công văn thông báo nợ thuế hay phạt vi phạm nào. Thậm chí, có doanh nghiệp còn gặp tình huống dở khóc dở cười là vừa có tên trong danh sách bêu tên nợ thuế hôm trước, hôm sau đã nhận được thư mời tuyên dương của cơ quan thuế vì đã hoàn thành tốt nghĩa vụ thuế.
Hậu quả của việc cơ quan chức năng tắc trách, thiếu trách nhiệm là doanh nghiệp lãnh đủ. Uy tín, hình ảnh thương hiệu và cả danh dự của người chủ doanh nghiệp bị ảnh hưởng không nhỏ. Đến thời điểm hiện tại, sau những nỗ lực của doanh nghiệp như liên hệ với cơ quan thuế quản lý trực tiếp cung cấp chứng từ chứng minh đã nộp thuế, xin xác nhận không nợ thuế và cả những chỉ đạo từ cơ quan chức năng, nhiều doanh nghiệp đã nhận được thư xin lỗi từ cơ quan thuế.
Tuy nhiên, như vậy vẫn là không công bằng bởi, theo các doanh nghiệp, thông tin nợ thuế của họ có hàng trăm ngàn người biết vì được đăng tải công khai trên các trang web rồi các tờ báo đưa tin nhưng thông tin xin lỗi lại chỉ cơ quan thuế và doanh nghiệp biết với nhau!
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, nhìn nhận trong trường hợp này, ngành thuế cần có lời xin lỗi chính thức đến doanh nghiệp bị nêu tên sai. Cấp nào, từ Tổng cục Thuế đến cấp cục, chi cục, xin lỗi đều được nhưng phải tương ứng để đảm bảo công bằng với doanh nghiệp. Nghĩa là, việc xin lỗi phải công khai để có thể đến với nhiều người, tương ứng với việc thông tin nợ thuế sai đã công bố công khai trước đó. Nếu điều này không được thực hiện, doanh nghiệp có thể khởi kiện cơ quan thuế ra tòa án đòi bồi thường thiệt hại.
Đúng như luật sư Trương Thanh Đức nói, luật hiện hành ở nhiều lĩnh vực chứ không riêng ở lĩnh vực thuế đều quy định, doanh nghiệp có quyền khiếu nại, khởi kiện cơ quan nhà nước nếu bị các cơ quan này xâm phạm quyền hợp pháp thông qua việc ban hành điều kiện kinh doanh trái pháp luật hay công bố thông tin liên quan không chính xác, gây thiệt hại uy tín, danh dự…
Tuy nhiên, có một thực tế là rất ít doanh nghiệp dám sử dụng các quyền chính đáng của mình, không phải vì cơ hội thắng cuộc không có mà bởi họ không muốn đối đầu khi “còn làm ăn lâu dài”. Hợ sợ bị “đì”, bị làm khó dễ về sau. Điều đó cũng dễ hiểu vì trong quá trình sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp không tránh khỏi những sai sót. Sâu xa hơn là vì thực chất của mối quan hệ giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý bao nhiêu năm qua vốn không sòng phẳng và không công bằng như tôn chỉ của nhiều ngành đã đề ra. Nhiều doanh nghiệp đã bày tỏ, họ đi thực hiện nghĩa vụ nộp thuế cho ngân sách nhà nước nhưng lại bị đối xử như đi xin xỏ cái gì đó bằng thái độ lạnh nhạt, hờ hững của không ít cán bộ thuế…
Vì vậy, để tránh tái diễn những danh sách nợ thuế gây ồn ào như vừa qua, điều quan trọng không phải là khắc phục lỗi kỹ thuật hay quy trình… mà là thay đổi lối tư duy, suy nghĩ của cơ quan thuế với doanh nghiệp, những người tạo ra nguồn thu cho ngân sách và nguồn thu đó trả lương hàng tháng cho mỗi cán bộ thuế. Bản thân doanh nghiệp cũng cần luôn tuân thủ pháp luật về thuế để có thể không sợ hãi khi sử dụng quyền khởi kiện cơ quan thuế, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chính mình. Nếu không có những điều này, những bản danh sách như vừa rồi, chắc sẽ còn dài dài.
TMS là gì? Đến thời điểm này, một phần nguyên nhân của việc công bố không chính xác tên tuổi doanh nghiệp nợ thuế đã được xác định là do lỗi phần mềm của ứng dụng TMS. Vậy TMS là gì? TMS (Tax Management System) là hệ thống quản lý thuế tập trung cho phép quản lý và lưu trữ tập trung các thông tin quản lý tất cả các sắc thuế trên phạm vi toàn quốc vừa được Tổng cục Thuế triển khai chính thức từ đầu năm 2015. TMS thay thế 16 ứng dụng vốn được áp dụng tại các cục thuế và chi cục thuế, hỗ trợ cơ quan thuế quản lý các sắc thuế theo các nghiệp vụ như: đăng ký thuế, quan lý hồ sơ, xử lý tờ khai/quyết toán thuế, xử lý chứng từ, xử lý quyết định, hạch toán và theo dõi nghĩa vụ của người nộp thuế, kế toán thuế nội địa, quản lý nợ thuế và tổng hợp các báo cáo đánh giá, phân tích… Giới thiệu về TMS, cơ quan chức năng cho biết ứng dụng này mang đến những lợi ích to lớn cho cả cơ quan thuế lẫn người nộp thuế. Theo đó, trên cơ sở toàn bộ dữ liệu thay vì được lưu giữ tản mác tại các chi cục, cục thuế địa phương thì tập trung ở một đầu mối là Tổng cục Thuế nên khi cần, cơ quan thuế dễ dàng kết xuất báo cáo, không mất thời gian chờ đợi tổng hợp từ các cơ quan trực thuộc. Trong khi đó, người nộp thuế tiết kiệm được thời gian thực hiện nghĩa vụ thuế khi có thể kết nối dữ liệu và các dữ liệu này là đồng nhất. Trước khi triển khai toàn quốc như hiện nay, TMS đã được “chạy” thí điểm ở Cục Thuế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và Bắc Ninh trong năm 2014. Từ gần cuối năm 2014 đến nay, TMS được triển khai chính thức ở hàng loạt cục thuế. Đến hết giữa tháng 7, đã có 27 cục thuế, trong đó có hai cục thuế lớn là Hà Nội và TPHCM đã cài đặt hoàn thiện ứng dụng TMS. Theo kế hoạch, đến tháng 11, TMS sẽ được ứng dụng tại tất cả 63 tỉnh thành trên cả nước với 700 cơ quan thuế và 13.000 người sử dụng. Theo trưởng phòng nghiệp vụ của một chi cục thuế thuộc Cục Thuế TPHCM, ở ngay thời điểm Cục Công nghệ thông tin cài đặt ứng dụng TMS, đã có những ý kiến lo lắng về việc sẽ có sai sót về số liệu vì những lỗi phần mềm nhưng “họ không chịu nghe”. TBKTSG đã nỗ lực liên hệ với ông Phạm Quang Toàn, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Tổng cục Thuế, để xác minh thông tin nhưng ông lấy lý do bận họp để không tiếp xúc. |
Minh Tâm
——————
Thời báo Kinh tế Sài Gòn (Ý kiến) 30-7-2015:
http://www.thesaigontimes.vn/133627/a.html
(190/1.653)