1.005. Ông Cao Sỹ Kiêm: Siết cho vay BOT là tránh rủi ro cho ngân hàng

(GD) – Đó là nhắn nhủ của TS. Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước trước việc các ngân hàng đua nhau cho doanh nghiệp vay đầu tư BOT giao thông.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước vừa có công văn số 6395/NHNN-TD yêu cầu các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD) tăng cường kiểm soát rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng đối với các dự án BOT (xây dựng- kinh doanh chuyển giao), BT (xây dựng- chuyển giao) giao thông.

Theo đó, các tổ chức tín dụng phải thẩm định chặt chẽ các dự án BOT, BT trước khi cho vay, lựa chọn các dự án có khả năng thu hồi vốn cao, các dự án thực hiện tốt quy định của pháp luật về đấu thầu, đầu tư và xây dựng; các dự án có áp dụng thu phí theo hình thức trạm thu phí không dừng.

Các tổ chức tín dụng không xem xét các dự án có thủ tục pháp lý không đầy đủ, không đủ điều kiện vay vốn theo quy định.

Theo TS. Cao Sỹ Kiêm cho vay đầu tư dự án BOT giao thông không phải không có rủi ro khi đơn vị đầu tư thiếu năng lực, làm ăn gian dối – ảnh: H. Lực

Nói về qua hệ giữa các ngân hàng cho doanh nghiệp vay đầu tư các dự án BOT giao thông, LS. Trương Thanh Đức – Chuyên gia tham vấn thẩm tra các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật của Văn phòng Chính phủ cho rằng: “Ngân hàng hiện nay mới là ông chủ thực sự của các dự án BOT giao thông”.

Nhận định trên của LS. Trương Thanh Đức dựa trên thực tế về quy định vốn tối thiểu trong đầu tư dự án BOT.

Theo đó doanh nghiệp chỉ cần đáp ứng đủ 10-15% trong tổng số vốn đầu tư còn lại sẽ thu xếp vay vốn ngân hàng để đầu tư dự án BOT giao thông. Sau khi đầu tư, doanh nghiệp thu phí để hoàn vốn trả ngân hàng cả gốc và lãi theo thỏa thuận hai bên. Như vậy, trên thực tế các ngân hàng nắm giữ 80-90% tổng vốn đầu tư các dự án BOT giao thông.

  1. Trương Thanh Đức phân tích, sở dĩ ngân hàng sẵn sàng cho doanh nghiệp đầu tư BOT vay lớn do tính an toàn và gần như ngân hàng không chịu rủi ro. 

Cụ thể, dự án được phê duyệt, đại diện cơ quan quản lý nhà nước ký hợp đồng BOT với doanh nghiệp. Dự án sau khi hoàn thành được nghiệm thu, quyết toán và đưa vào thu phí. Mức phí thu và thời gian thu phí đều được tính toán để có lợi cho nhà đầu tư…

Tuy nhiên ở góc nhìn khác, TS. Cao Sỹ Kiêm cho rằng: “Cho vay đầu tư BOT giao thông không phải không có rủi ro, nhất là khi nhà đầu tư không có năng lực, thi công chậm trễ, kém chất lượng dẫn đến bị thay thế”.

Theo TS. Kiêm, với việc Chính phủ đang yêu cầu Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính rà soát lại mức phí tại các trạm thu phí BOT, mặt khác Kiểm toán nhà nước vào kiểm tra thanh tra dự án BOT Giao thông… chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến việc thu phí.

Thu phí bị ảnh hưởng dẫn đến việc hoàn vốn trả cho ngân hàng cũng bị ảnh hưởng. Do đó nguy cơ mất vốn của ngân hàng hoàn toàn có thể xảy ra.

Thực tế vốn ngân hàng cho vay đầu tư BOT giao thông không phải không có rủi ro, nếu ngân hàng chỉ dựa vào hợp đầu đầu tư BOT của doanh nghiệp đưa ra mà cho vay dễ “ăn trái đắng”. Vì thế siết chặt cho vay BOT cũng là biện pháp giúp các ngân hàng tránh được rủi ro này.

“Do đó, trước khi cho vay đầu tư BOT giao thông, ngân hàng cũng cần thẩm định năng lực doanh nghiệp, thẩm định suất đầu tư dự án, theo dõi tiến độ thi công để tránh rủi ro”, TS. Kiêm nói.

Thời gian qua, dư luận đã lên tiếng về mức phí qua các trạm BOT hiện quá cao, vượt khỏi sức chịu đựng của người dân và doanh nghiệp.

Đề cập tới vấn đề này, ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho biết: Về chi phí đầu tư, những thông số đầu tư đơn vị (chi phí xây dựng mua sắm thiết bị, lãi suất, chi phí dự phòng…) thì các dự án BOT của Việt Nam vẫn rất cao so với thế giới, cho dù chúng ta loại bỏ yếu tố giải phóng mặt bằng, đắp nền đường… Điều này khiến, tăng mức phí cao, khiến người dân và doanh nghiệp chịu thiệt.

MAI ANH

——————————————

Giáo dục (Kinh tế) 31-8-2016:

http://giaoduc.net.vn/Kinh-te/Ong-Cao-Sy-Kiem-Siet-cho-vay-BOT-la-tranh-rui-ro-cho-ngan-hang-post170503.gd

 (256/858)

Bài viết 

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn:Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nểu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

Bình luận 

439. Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp...

Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật để thúc đẩy...

Phỏng vấn 

4.444. Hàng loạt vụ lừa đảo đầu tư tiền ảo...

Hàng loạt vụ lừa đảo đầu tư tiền ảo mất tiền thật. (VTV1) -...

Trích dẫn 

4.001. Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh.

Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh. (GT) - Rất nhiều du khách ra...

Tám luật 

334. ANVI xì luật hay Lạm bàn tám luật.

(ANVI) - “Lạm bàn tám luật” hay còn gọi là “ANVI xì luật”Chuyên...

Số lượt truy cập: 240,902