1.070. Luật vẫn còn những câu “khẩu hiệu”

(TG&VN) – Nhận xét trên là của ông Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM) tại Toạ đàm “Ngày Doanh nhân bàn về xoá bỏ rào cản kinh doanh” tổ chức ngày 11/10.

Toàn cảnh tọa đàm ngày 11/10. (Ảnh: Quang Sơn)

Tinh thần của Nghị quyết 35 và Nghị quyết 19 của Chính phủ là tạo dựng một môi trường cạnh tranh minh bạch và môi trường kinh doanh thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, không chỉ hướng đến xóa bỏ các rào cản, mà còn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp. Cụ thể, Luật doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) phải tạo thuận lợi cho sự phát triển của DN.

Lẫn lộn các loại rào cản

Nhưng theo đánh giá của ông Võ Trí Thành, luật này về tinh thần thì tốt nhưng có vài khó khăn, vì 95-97% là doanh nghiệp nhỏ, không có nguồn lực nào đủ để hỗ trợ cho tất cả các DN. Có những cái hỗ trợ được như xúc tiến thương mại, thì lại liên quan đến nguồn lực, khả năng tiếp cận. Cho nên, theo quan điểm cá nhân ông Thành, tinh thần thì tốt nhưng để thực hiện hóa thì còn nhiều đắn đo suy nghĩ để ra một luật thực sự tốt cho doanh nhân.

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI đánh giá, Nghị quyết 35 là một dạng cụ thể hóa để triển khai các luật lệ kinh doanh. Tuy nhiên, hiện đang có hai rào cản pháp lý, đó là rào cản tổng thể và rào cản cụ thể (các điều kiện kinh doanh). Các rào cản tổng thể lớn nhất và quan trọng nhất hiện nay là sở hữu đất đai toàn dân.

Gần đây, Ban Kinh tế Trung ương đang đẩy mạnh xử lý vấn đề tích tụ ruộng đất, tuy nhiên xóa bỏ hạn mức đất đai chỉ mới là “râu ria”, chứ chưa đi vào tổng quát. Nhiều doanh nghiệp phải “làm sai” mới có quy mô lớn được, còn làm theo kiểu đơn lẻ, hộ nông dân thì rất khó.

“Luật Đất đai đang là rào cản lớn nhất trong hoạt động kinh tế, đó là hệ quả của sở hữu toàn dân. Nếu kinh tế nhà nước cứ là chủ đạo thì kinh tế tư nhân chỉ là bán đạo. Đó là rào cản lớn nhất”, ông Đức nói. 

Nhìn nhận về các rào cản hành chính hiện nay còn lẫn lộn với rào cản kinh doanh, ông Đức dẫn chứng từ những phản ánh của các doanh nghiệp ô tô thì không có sự thay đổi nào cả, có nguy cơ thông tư 20 chuyển thành thông tư 21, và thông tư 21 thì chẳng “dễ thở” hơn chút nào. Vừa qua, Bộ Giao thông Vận tải đã có vài dự thảo để thay thông tư 20, nhưng những dự thảo này có xu hướng giống như cũ, quản chặt hơn việc nhập ô tô với quan điểm bảo vệ người tiêu dùng. 

“Lý do như vậy là không hợp lý, bởi ô tô không phải là thực phẩm, ăn vào là chết, nó có chứng nhận của nhà sản xuất, nhiều loại giấy tờ chứng nhận đi kèm, không “mượn” nhà nước lo thay lo hộ. Người tiêu dùng đủ thông minh để lựa chọn những gì họ cần, họ muốn và của họ”, ông Đức bày tỏ.

Vẫn theo ông Đức, ngành Công Thương khuyến khích cạnh tranh. Tuy nhiên các quy định từ cấp Bộ vẫn tạo ra rất nhiều rào cản như quy định về gas, về đất. Các quy định này không cho phép doanh nghiệp nhỏ tham gia thị trường, tạo độc quyền cho các doanh nghiệp lớn. 

Ngoài ra còn có các rào cản kỹ thuật. Ví dụ, tiêu chuẩn về sữa là do các doanh nghiệp tự công bố. Các tiêu chuẩn về du lịch thì “trăm hoa đua nở”.

Tiêu chuẩn về sao của khách sạn hiện nay do khách hàng cảm nhận. “Tôi từng đến một khách sạn 4 sao nhưng lại có cảm nhận chỉ bằng chỗ 2 sao khác”, ông Đức chia sẻ.[1]

Vấn đề là phải cụ thể hóa

Đọc nghị quyết 35, bà Hương Vũ – Phó Tổng Giám đốc Ernst & Young Việt Nam nhận định Thủ tướng Chính phủ đã rất quan tâm đến hỗ trợ doanh nghiệp, nhưng làm sao để cụ thể hóa vào thực tế thì rất khó, bởi sau đó là thông tư, các giấy phép con ở dưới. Đặc biệt, vướng mắc ở vấn đề thu thuế, hoàn thuế. Ngay cả các cán bộ thu thuế, hoàn thuế cũng luôn có trong đầu tư duy áp đặt với nhà đầu tư, người trả thuế một cách cứng nhắc, gây khó khăn. Vì thế, hiện thực hóa ý tưởng của chính phủ là vấn đề lớn và khó khăn.

“Chính sách luôn hướng tới là đơn giản, dễ hiểu, nhất quán, nhưng chính sách không phù hợp thực tiễn. Việt Nam nói hội nhập quốc tế, bao nhiêu doanh nghiệp đa quốc gia đã vào Việt Nam, nhưng sổ sách kế toán vẫn phải in ra, trong khi đối với một công ty thực hiện 20-30.000 nghiệp vụ mỗi ngày thì một năm lấy đâu ra chỗ để lưu những hồ sơ về các nghiệp vụ đó?”, bà Hương thắc mắc.

Bà cũng nêu ra một số bất cập khác. Đơn cử, yêu cầu gửi bản mềm thì cơ quan thu thuế không nghe, sau đó doanh nghiệp không nộp được đủ thì không hoàn thuế, làm họ phải chạy khắp nơi để có thể đủ giấy tờ bản cứng để hoàn được thuế. Đây là quyền được thụ hưởng của doanh nghiệp mà họ phải đi xin, cậy cục.

Tiếp theo là khâu hành thu. Hội nhập quốc tế cho phép các doanh nghiệp đa quốc gia tìm vào. Họ bỏ ra nhiều tiền để mua hệ thống khai thuế và không hiểu thói quen của các cán bộ thuế. Đó là, sau khi hoàn thành một khoản nào đó, cán bộ thuế đòi hỏi thanh lý hợp đồng. Tuy nhiên, hiện nay các doanh nghiệp thực hiện việc khai thuế qua mạng nên những đòi hỏi của các cán bộ thuế là vô lý.

Một vấn đề khác là trốn thuế. Việc trốn thuế không đơn giản, bởi các công ty đa quốc gia bỏ ra nhiều triệu USD để mua một hệ thống khai thuế. Có thể, do luật thuế của Việt Nam không rõ và các diễn giải của các công ty khác đi, nên xảy ra tranh luận giữa cơ quan thuế và doanh nghiệp.

Ông Susumu Sato, Phó giám đốc Văn phòng Jetro Hanoi. (Ảnh: Quang Sơn)

Còn theo ông Susumu Sato, Phó giám đốc Văn phòng Jetro Hanoi, môi trường đầu tư đã được cải thiện, môi trường lao động cũng tốt hơn so với trước. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản vẫn có phản ánh với Jetro các vấn đề như: Không minh bạch, sửa Luật đầu tư và doanh nghiệp giữa năm 2015 nhưng thông tư nghị định thì tận cuối tháng 12/2015 mới có hiệu lực.

Những bất cập như vậy khiến cho “một số nhà đầu tư muốn vào Việt Nam đã quyết định không đầu tư vào thời gian này. Mất thời gian nên mất cơ hội thu hút đầu tư”, ông Susumu Sato thẳng thắn nói.

Nguyễn Việt

———————————————————-

Thế giới & Việt Nam (Kinh tế) 11-10-2016:

http://baoquocte.vn/luat-van-con-nhung-cau-khau-hieu-37372.html

(484/1.285)

[1] Sai: Nói tiêu chuẩn về sửa là phải do các DN tự công bố và chịu trách nhiệm dựa trên quy chuẩn về sữa theo quy định của pháp luật, chứ Nhà nước không nhầm vai. Nói việc phong giáo sư, xếp hạng sao khách sạn,… không phải là việc của nhà nước. Đây là tiêu chuẩn chất lượng, để cho doanh nghiệp, các tổ chức tự đánh giá. Tránh Nhà nước xem xét chặt chẽ xếp hạng sao, nhưng nếu sau đó không bảo đảm tiêu chuẩn, thì khác nào Nhà nước đánh lừa người tiêu dùng,….

Bài viết 

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.[caption id="attachment_46703" align="alignleft" width="450"] Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.[/caption]Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nếu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

Bình luận 

439. Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp...

Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật để thúc đẩy...

Phỏng vấn 

4.445. Mua, "pass" lại vàng dễ như mớ rau, con cá trên...

Mua, "pass" lại vàng dễ như mớ rau, con cá trên hội nhóm online. (NLĐ) - Mua bán vàng...

Trích dẫn 

4.001. Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh.

Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh. (GT) - Rất nhiều du khách ra...

Tám luật 

334. ANVI xì luật hay Lạm bàn tám luật.

(ANVI) - “Lạm bàn tám luật” hay còn gọi là “ANVI xì luật”Chuyên...

Số lượt truy cập: 241,028