(ĐTCK) – Trước sự nhạy cảm của thứ nghề “đòi nợ thuê” không còn mới mẻ, Bộ Tài chính đã phải tổ chức lấy ý kiến rộng rãi cho dự thảo Nghị định về kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Nhưng, có lẽ do quá lo ngại về khả năng biến tướng từ các công ty làm dịch vụ đòi nợ thuê sang các nhóm “nặc nô”, đòi nợ kiểu “xã hội đen”…, mà bản dự thảo đã đưa ra nhiều quy định bó hẹp phạm vi hoạt động của các công ty trong lĩnh vực này.

Ông Nguyễn Văn Phương, Phòng Pháp chế- Vietcombank cho biết, thời gian qua, có không ít khách hàng có khả năng và điều kiện trả nợ đã cố tình chây ỳ, trốn tránh thực hiện nghĩa vụ trả nợ đến hạn cho ngân hàng. Ngân hàng đã phải cử cán bộ đến làm việc, đôn đốc và yêu cầu khách hàng trả nợ theo đúng cam kết và thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng. Do những cán bộ ngân hàng này chưa được đào tạo về nghiệp vụ đòi nợ và thường kiêm nhiệm (không chuyên trách), nên ngân hàng tốn khá nhiều thời gian và chi phí để đòi nợ đối với những khách hàng chây ỳ mà vẫn không mang lại hiệu quả thu nợ cao. Do vậy, sự ra đời của Nghị định về kinh doanh dịch vụ đòi nợ là cần thiết nhằm hỗ trợ, giúp đỡ các ngân hàng thu nợ, góp phần làm lành mạnh hoá tình hình tài chính của các ngân hàng thương mại hiện nay.

Cắt bỏ phần “màu mỡ” nhất của doanh nghiệp đòi nợ thuê
Theo dự thảo, các cá nhân, tổ chức đều có thể lập doanh nghiệp kinh doanh loại hình dịch vụ này và sẽ chịu sự quản lý của Bộ Tài chính. Dịch vụ đòi nợ chỉ được thực hiện đối với các khoản nợ đã quá hạn thanh toán phát sinh trong giao dịch dân sự, có đầy đủ giấy tờ pháp lý theo quy định của pháp luật. Các khoản nợ không phát sinh trong giao dịch dân sự, chưa quá hạn thanh toán, không có đủ giấy tờ pháp lý, đang tranh chấp, hoặc đã được Toà án tuyên án và chuyển sang cơ quan thi hành án để xử lý… không thuộc phạm vi thực hiện của dịch vụ đòi nợ. Dưới góc nhìn của một doanh nghiệp hoạt động chuyên nghiệp trong lĩnh vực đòi nợ thuê, Luật sư Trần Vũ Hải, Giám đốc Công ty Luật Hà Nội cho rằng, quy định trên đã thực sự làm yếu đi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, bởi loại bỏ đa số những trường hợp trên thực tế khách hàng tìm đến doanh nghiệp. Ông Nguyễn Thanh Sơn, Giám đốc Công ty TNHH thu nợ Dân An gọi đây là sự “gò ép và khống chế hoạt động của doanh nghiệp”. Theo ông Sơn, hiện còn có đến hàng nghìn bản án chưa được thi hành và hiệu lực không cao, do vậy doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đòi nợ thuê nên được cho phép phối hợp với cơ quan thi hành án trong việc thu hồi nợ. Ngoài ra, cũng không nên loại ra các khoản nợ chưa quá hạn thanh toán, bởi xuất phát từ yêu cầu chính đáng của các chủ nợ là “phòng ngừa trong vấn đề thu nợ”.
Lo ngại các công ty kinh doanh dịch vụ đòi nợ sử dụng những nhân viên kém hiểu biết pháp luật, hay sử dụng “xã hội đen”, dự thảo đã đưa ra một loạt tiêu chuẩn khắt khe như: người lao động phải có thời gian công tác trong lĩnh vực luật pháp hoặc tài chính ít nhất 3 năm, chưa từng có tiền án, tiền sự… Ông Trần Vũ Hải phân tích: “Nếu chiểu theo những quy định này thì ngay đến một Thạc sĩ luật như tôi cũng không đủ tiêu chuẩn làm nhân viên một công ty dịch vụ thu hồi công nợ, vì chưa thể có đủ tối thiểu 3 năm công tác trong lĩnh vực luật pháp hoặc tài chính”.

Doanh nghiệp đòi nợ thuê= 5 tỷ đồng + 1 giấy phép con
Quy định bị các doanh nghiệp nghiệp “kêu” nhất là giấy phép kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Luật sư Vũ Xuân Tiền, Giám đốc Công ty Tư vấn VFAM Việt Nam đề nghị bỏ toàn bộ những quy định về cấp giấy phép kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Bởi thực chất đây là một giấy phép con, thậm chí là một “giấy phép con siêu hạng”. Ông Tiền lý giải: “Thực tiễn trong những năm qua cho thấy, giấy phép con là mảnh đất màu mỡ phát sinh nhũng nhiễu”. Giám đốc Công ty Luật ANVI Trương Thanh Đức cũng đồng tình: “Không nên đưa dịch vụ đòi nợ trở thành một hoạt động kinh doanh phải có giấy phép do Bộ Tài chính cấp. Chỉ cần quy định là một hoạt động kinh doanh có điều kiện (không cần giấy phép).

Trong khi một công ty môi giới chứng khoán chỉ cần 3 tỷ đồng đăng ký vốn pháp định, thì dự thảo Nghị định quy định kinh doanh dịch vụ đòi nợ phải có vốn pháp định 5 tỷ đồng. Hầu hết các doanh nghiệp đều cho rằng, đây là số vốn quá lớn và hoàn toàn không cần thiết đối với tính chất, yêu cầu của loại hình dịch vụ này.
Vấn đề nghiệp vụ đòi nợ của doanh nghiệp cũng nhận được nhiều ý kiến thảo luận và thống nhất với quy định của dự thảo, đó là trong quá trình triển khai nghiệp vụ, đơn vị kinh doanh dịch vụ đòi nợ không được thực hiện hoặc sử dụng những người ngoài doanh nghiệp mình, những tổ chức khác thực hiện các hành vi như lừa gạt, sử dụng vũ lực hoặc đe doạ sử dụng vũ lực đối với khách nợ, người thân của khách nợ hoặc những người, tổ chức khác có liên quan. Ngoài ra, doanh nghiệp làm dịch vụ thu nợ không được xâm phạm đời tư của khách nợ, người thân của khách nợ hoặc những người khác có liên quan…

HƯNG BÌNH

—————————————–

Đầu tư Chứng khoán số 12 (328) Ra ngày 20/3/2006

(60/1.010)