2.052. Rối bời thực thi pháp luật về hợp đồng

>>> ANVI ra mắt sách mới TRÁCH NHIỆM CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ CÔNG TY <<<

2.052. Rối bời thực thi pháp luật về hợp đồng

09:36, 23/11/2018

(ĐT) – Từ sự chồng chéo quy định pháp luật về hợp đồng cho đến việc thiếu tôn trọng cam kết hợp đồng trong thực thi đã làm suy giảm niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp (DN) trong và ngoài nước về hệ thống tư pháp của Việt Nam. Điều này gây nhiều bất lợi khi Việt Nam ngày càng hội nhập quốc tế sâu rộng với những cam kết khắt khe.

Tình trạng vi phạm hợp đồng diễn ra khá phổ biến trong lĩnh vực đấu thầu cung cấp thuốc cho các cơ sở y tế. Ảnh: Lê Tiên

Vướng mắc từ quy định pháp luật về hợp đồng

Liên quan đến pháp luật về hợp đồng, hiện có nhiều văn bản quy định điều chỉnh, từ quy định chung cho đến quy định chuyên ngành như Bộ luật Dân sự, Luật Thương mại, Luật Xây dựng… Theo đánh giá của không ít luật sư và DN, việc thay đổi pháp luật quá nhiều, cộng với những xung đột, mâu thuẫn chồng chéo, phức tạp đã gây ra không ít bất cập, khó khăn, vướng mắc cho DN trong việc thi hành quy định pháp luật về hợp đồng.

Bà Nguyễn Thị Nhiên – chuyên viên pháp chế của Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex cho biết, một số quy định hiện chưa có hướng dẫn cụ thể và thống nhất của các cơ quan có thẩm quyền, dẫn đến cùng một quy định nhưng có nhiều cách hiểu và áp dụng khác nhau như: quy định về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong tương lai; quy định về chủ thể quan hệ pháp luật dân sự… Trong nhiều trường hợp, điều này đã gây ra không ít bất lợi cho ngân hàng, thậm chí phải ngậm ngùi chịu sự phán quyết của tòa án, dù không phục nhưng không biết kêu ai.

Luật sư Trương Thanh Đức (Công ty Luật ANVI) chia sẻ về những điểm khập khiễng giữa các văn bản quy phạm pháp luật, chẳng hạn như việc thỏa thuận chế tài xử lý vi phạm hợp đồng, Điều 292 của Luật Thương mại năm 2005 quy định: tạm ngừng thực hiện hợp đồng; đình chỉ thực hiện hợp đồng; hủy bỏ hợp đồng; các biện pháp khác. Trong khi đó, Bộ luật Dân sự lại chỉ quy định về chấm dứt hợp đồng (Điều 422) và hủy bỏ hợp đồng (Điều 423), mà không đề cập đến việc tạm ngưng và đình chỉ thực hiện hợp đồng…

“Nhiều khi không biết phải thực hiện theo quy định nào, thỏa thuận sao cho đúng luật. Nhiều quy định cứ như bẫy DN. DN cứ phải đoán mò và buộc phải làm mỗi lúc một kiểu”, vị luật sư này than thở.

Suy giảm niềm tin vào hệ thống tư pháp

Nhiều kết quả khảo sát trên diện rộng thời gian qua cho thấy, DN sụt giảm niềm tin vào hệ thống tư pháp. Theo điều tra chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI), nếu như năm 2013 có đến 60% DN được hỏi cho biết họ sẵn sàng khởi kiện ra tòa nếu có tranh chấp với đối tác, thì đến năm 2017, con số này chỉ còn 36%. Các DN chưa bao giờ tiếp xúc với tòa án có niềm tin vào hệ thống tư pháp cao hơn so với những DN đã từng tiếp xúc. Lý do lớn nhất để các DN không lựa chọn biện pháp tư pháp là thời gian quá dài (46 – 60%), tiếp theo đó là tình trạng chạy án diễn ra rất phổ biến (36 – 42%). Các DN đã từng khởi kiện thường chuyển sang sử dụng các biện pháp giải quyết tranh chấp thay thế như trọng tài thương mại, nhờ cán bộ nhà nước tác động, đưa ra báo chí, sử dụng các biện pháp khác… nhiều hơn là các DN chưa từng khởi kiện.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm niềm tin vào hệ thống tư pháp, Luật sư Phạm Liêm Chính cho rằng, đó là thiếu tính thượng tôn pháp luật. Trong quá trình thực hiện hợp đồng giữa DN Việt Nam và đối tác nước ngoài, tôn trọng cam kết hợp đồng là vấn đề cơ bản, chỉ cần một trong hai bên không tôn trọng cam kết hợp đồng có thể làm phát sinh bất đồng, tranh chấp.

Tình trạng này không mấy xa lạ trong lĩnh vực đấu thầu cung cấp thuốc trong các cơ sở y tế khi nhà thầu không thực hiện đúng tiến độ cung ứng thuốc theo hợp đồng đã ký kết. Trong khi không ít các cơ sở y tế kêu ca rằng sự chậm trễ này sẽ làm ảnh hưởng đến việc khám chữa bệnh, thì một số nhà thầu khi trả lời Báo Đấu thầu lại thản nhiên cho rằng, đây là điều khá bình thường, diễn ra khá phổ biến.

Theo Luật sư Phạm Liêm Chính, Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với quốc tế thông qua các hiệp định thương mại tự do với những cam kết chặt chẽ như CPTPP, thì việc không tôn trọng cam kết hợp đồng sẽ gây nhiều bất lợi cho các DN Việt Nam khi bị khởi kiện. Thực tế, khi giải quyết các vụ tranh chấp giữa DN Việt Nam và đối tác nước ngoài, các bên thường lựa chọn pháp luật của nước ngoài như Singapore, Canada… để áp dụng, thay vì quy định pháp luật của Việt Nam, vì họ cho rằng quá rối và phức tạp.

Việt Nam đã tham gia Công ước Viên về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Do vậy, theo Luật sư Phạm Liêm Chính, pháp luật trong nước nên chỉnh sửa sao cho phù hợp với pháp luật quốc tế, nhất là về vấn đề bồi thường thiệt hại. Công ước Viên chỉ quy định về đền bù thiệt hại trong khi Việt Nam vẫn giữ quy định duy trì đồng thời cả đền bù thiệt hại và phạt hợp đồng.

Lê Xuân

Đấu thầu (Pháp luật) 23-11-2018:

http://baodauthau.vn/phap-luat/roi-boi-thuc-thi-phap-luat-ve-hop-dong-85462.html

(151/1.045)

Bài viết

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn:Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nểu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

2.052. Rối bời thực thi pháp luật về hợp đồng

Bài viết

Bình luận

Phỏng vấn

Trích dẫn

Tám luật