2.123. Kinh tế chia sẻ – “Chìa khóa” của tăng trưởng

(NLM) – Kinh tế chia sẻ (KTCS) đã gây ra không ít lúng túng cho các cơ quan quản lý khi giải quyết xung đột lợi ích với mô hình kinh doanh truyền thống, sự cạnh tranh không công bằng, kiểm soát nghĩa vụ tài chính đối với các doanh nghiệp (DN), cá nhân cung cấp dịch vụ…

Quản lý thuế chưa hiệu quả

Kể từ khi thâm nhập thị trường Việt Nam tháng 2/2014, Grab liên tục báo lỗ. Theo số liệu của Tổng cục Thuế, Grab có vốn pháp định 20 tỉ đồng, đến cuối năm 2017 đã lỗ lũy kế hơn 938 tỉ đồng. Giai đoạn 2014-2016, Grab chỉ nộp thuế 9,5 tỉ đồng trên tổng doanh thu 1.755 tỉ đồng.

Trước khi rút khỏi thị trường Việt Nam, từ năm 2014 đến hết tháng 6/2017, Uber đạt doanh thu 2.706 tỉ đồng, nộp thuế 76,8 tỉ đồng.

Nghịch lý là Grab, Uber liên tục mở rộng thị phần trong khi báo cáo tài chính “âm” làm bùng lên nghi vấn lỗ giả, lãi thật, chuyển lợi nhuận ra nước ngoài nhằm trốn thuế. Sau khi tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật thuế đối với cả hai DN này, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh đã truy thu gần 67 tỉ đồng đối với Uber, xử lý tăng thu và truy thu 3 tỉ đồng đối với Grab.

Mô hình kinh tế chia sẻ đang góp phần định hình bước tiến mới cho làn sóng toàn cầu hóa

Tuy nhiên, chỉ có Grab nộp đủ số thuế, còn Uber chây ỳ vì cho rằng đã thực hiện nghĩa vụ thuế của DN và đối tác một cách đầy đủ và chính xác. Uber chỉ chấp thuận nộp 13,3 tỉ đồng và khiếu nại tới Bộ Tài chính, đề nghị bỏ truy thu thuế nhà thầu nước ngoài theo Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần và khoản truy thu của lái xe do nhiều người đã dừng hợp đồng, Uber không có cơ sở thu hộ. Khi Bộ Tài chính vẫn giữ nguyên quan điểm truy thu thuế, Uber đã kiện Cục trưởng Cục Thuế TP Hồ Chí Minh ra tòa. Trong khi Tòa án nhân dân TP Hồ Chí Minh đang thụ lý thì Uber “bán mình” cho Grab, khiến sự việc trở nên căng thẳng và phức tạp. Cuối cùng, Uber rút đơn kiện cuối tháng 8-2018 và nộp số tiền thuế truy thu 53,6 tỉ đồng.

Trong 5 loại hình KTCS đang trở nên phổ biến ở nước ta, việc thu thuế của Grab và Uber mặc dù không dễ dàng, song ít ra Nhà nước còn thu được. Còn đối với các loại hình khác, chính sách quản lý thuế hiện hành hầu như bất lực vì… quá lỗi thời.

Rõ nét nhất là việc thu thuế hoạt động đặt phòng trực tuyến qua ứng dụng Airbnb. Do các cơ sở lưu trú của Việt Nam tham gia kinh doanh trên Airbnb phần nhiều là cá nhân, hộ gia đình, toàn bộ giao dịch được thực hiện trực tuyến thông qua Internet, được Airbnb thanh toán qua tài khoản thanh toán quốc tế, không cần xuất hóa đơn hay có hệ thống sổ sách kế toán. Vì vậy, cơ quan thuế khó có thể kiểm soát được doanh thu nếu không có sự phối hợp đồng bộ giữa cơ quan thuế và ngân hàng cũng như quy định bắt buộc Airbnb phải cung cấp đầy đủ các giao dịch phát sinh tại Việt Nam.

Các mô hình KTCS ở Việt Nam phần lớn mang tính tự phát, cơ quan quản lý khá lúng túng trong việc xác định bản chất và cách thức kiểm soát. Một phần nguyên nhân do hầu hết văn bản pháp luật chưa bắt kịp những thay đổi trong KTCS, nhiều chính sách mới ban hành thiếu đồng bộ khi xử lý hoạt động kinh doanh theo mô hình KTCS. Chẳng hạn, việc quản lý thu thuế đối với các nhà cung cấp nền tảng trung gian là tổ chức, cá nhân nước ngoài không thành lập tại Việt Nam nhưng có phát sinh thu nhập tại Việt Nam là vấn đề khá hóc búa.

Để quản lý thuế đạt hiệu quả tốt hơn, cần có sự phối hợp của các bộ, ngành liên quan quản lý hoạt động KTCS trong việc hỗ trợ kết nối, cung cấp thông tin của tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh xuyên biên giới; tổ chức, cá nhân trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet tại Việt Nam… Bộ Tài chính cần chủ động nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Quản lý thuế, bổ sung quy định về việc cấp mã số thuế cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh thông qua môi trường Internet tại Việt Nam, hướng dẫn cụ thể việc kê khai, nộp thuế qua mạng… Đây là cơ sở để yêu cầu các đối tượng nộp thuế trực tiếp đăng ký, kê khai, nộp thuế và quyết toán thuế với cơ quan thuế cho hoạt động kinh doanh hay phát sinh nguồn thu nhập ở Việt Nam.

Hoàn thiện hệ thống pháp luật

Theo một số chuyên gia, vấn đề tài chính, thuế vẫn chưa phải thách thức lớn nhất của các mô hình KTCS. Một chuyên gia về lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng cho biết, hoạt động cho vay ngang hàng (CVNH – Peer to peer lending) hiện mới có khoảng 10 DN tham gia nhưng đã bắt đầu biến tướng và tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với an toàn tài chính, tiền tệ. Một số sàn hiện nay ấn định lãi vay 18%/năm, nhưng lại thêm thu phí mỗi ngày 2.500 đồng/1 triệu đồng, tương đương lãi suất 90%/năm. Tính đủ các loại phí thì lãi suất cộng gộp đã lên tới 108%/năm.

CVNH hoạt động đúng bản chất sẽ là một công cụ hữu ích để cung cấp các gói tín dụng khác nhau cho doanh nghiệp hoặc giúp hàng triệu người nghèo không có tài khoản ngân hàng được tiếp cận thuận lợi với những nguồn vốn vay. Nhưng với lợi nhuận lớn như vậy, liệu người cho vay có thật sự chỉ là những người có tiền dư thừa hay thực chất là tín dụng đen núp bóng, còn người đi vay cũng rất dễ trở thành đối tượng lừa đảo – chuyên gia cảnh báo.

Bên cạnh đó, dù không phải ngành nghề cấm kinh doanh, nhưng cơ quan quản lý hiện cũng chưa định danh được CVNH thuộc ngành nghề kinh doanh gì, chịu sự điều chỉnh của luật chuyên ngành nào? Các giao dịch qua CVNH hầu như đều không bảo đảm giá trị pháp lý vì không có chữ ký điện tử để được công nhận là hợp đồng số theo Luật Thương mại điện tử.

Nghiêm trọng hơn, nếu gặp sự cố kỹ thuật, sàn giao dịch mất hết thông tin như đã từng xảy ra đối với sàn giao dịch tiền ảo thì hệ lụy rất lớn, vì liên quan đến tài sản của hàng nghìn, thậm chí hàng triệu người cho vay qua sàn.

Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI – phân tích: Đối với CVNH, người đi vay không chịu sự kiểm soát nào của pháp luật nên rủi ro của người cho vay là khả năng mất tiền lớn. Còn rủi ro của người đi vay là phải vay với lãi suất cao, có khi gấp 3-5 lần trần lãi suất quy định. Đặc biệt, nếu vỡ nợ, cả người đi vay và người cho vay đều không nhận được sự bảo vệ của pháp luật.

Rõ ràng, những rủi ro có thể gây ra từ hoạt động KTCS vẫn chưa được cơ quan quản lý kiểm soát tốt vì còn nhiều lỗ hổng trong hệ thống pháp luật, chính sách. Để nâng cao hơn nữa hiệu lực của bộ máy quản lý Nhà nước đối với KTCS, việc cấp bách nhất lúc này là cần sớm sửa đổi, hoàn thiện và bổ sung hệ thống pháp luật cũng như chính sách hiện hành để phù hợp với phương thức quản lý mô hình mới, quy định rõ trách nhiệm giữa các bên trong KTCS, trách nhiệm của cơ quan Nhà nước… nhằm tạo sự phát triển lành mạnh, đồng thời kiểm soát tốt rủi ro có thể đến từ các mô hình KTCS.

Hải Phạm

—————————————————–

Năng lượng mới (Kinh tế) 18-01-2019:

https://petrotimes.vn/bai-2-nhung-khoang-trong-chinh-sach-526298.html

(91/1.458)

Bài viết 

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.[caption id="attachment_46703" align="alignleft" width="450"] Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.[/caption]Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nếu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

Bình luận 

439. Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp...

Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật để thúc đẩy...

Phỏng vấn 

4.445. Mua, "pass" lại vàng dễ như mớ rau, con cá trên...

Mua, "pass" lại vàng dễ như mớ rau, con cá trên hội nhóm online. (NLĐ) - Mua bán vàng...

Trích dẫn 

4.001. Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh.

Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh. (GT) - Rất nhiều du khách ra...

Tám luật 

334. ANVI xì luật hay Lạm bàn tám luật.

(ANVI) - “Lạm bàn tám luật” hay còn gọi là “ANVI xì luật”Chuyên...

Số lượt truy cập: 241,006