2.178. Luật phải sửa vì đã lỗi thời

(TBNH) – Dù mới qua gần 4 năm thực hiện, song Luật DN và Luật Đầu tư đã vấp phải lo ngại sẽ nhanh chóng tụt hậu, do đó cần được tiếp tục sửa đổi, bổ sung rất nhiều nội dung, thậm chí là “đập đi xây lại” nếu có thể. Đây là các ý kiến đóng góp vào dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư và Luật DN, do Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) soạn thảo và công bố hồi tháng 1 vừa qua.

Nhiều ý kiến băn khoăn về sự cần thiết của Luật Đầu tư

Những nỗi lo thành hiện thực

Nhìn lại chặng đường trước khi 2 đạo luật quan trọng này được đưa vào cuộc sống, có thể thấy đây không phải lần đầu tiên có ý kiến lo ngại Luật DN và Luật Đầu tư sẽ lỗi thời do nhiều nội dung trong đó bị vênh so với các luật và văn bản dưới luật khác. Ngay từ đầu năm 2015, sau khi 2 luật được Quốc hội thông qua nhưng chưa chính thức có hiệu lực, một chuyên gia về pháp luật đầu tư – kinh doanh đã bày tỏ lo ngại, khoảng 90% nội dung tiến bộ của luật sẽ bị các văn bản pháp luật của các bộ, ngành khác nhau vô hiệu hoá. Nếu muốn thực thi các quan điểm tiến bộ, đổi mới của 2 luật, sẽ phải sửa thêm các luật khác, hoặc ít nhất phải chấp nhận có nghị định điều chỉnh luật để chờ hoàn thiện hệ thống luật hiện nay.

Tuy nhiên đến nay mong mỏi đó vẫn chưa được thực hiện. Kết quả là sau gần 4 năm thi hành luật, những lo ngại trên đang dần thành hiện thực. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã bày tỏ lo ngại về tình trạng gián tiếp vô hiệu hóa các quy định về kiểm soát điều kiện kinh doanh và vượt qua quy định về thủ tục đầu tư trong Luật Đầu tư.

Thực tế trong gần 4 năm vừa qua đã xuất hiện tình trạng nhiều ngành, nghề kinh doanh có điều kiện được ban hành trong các luật ra đời sau Luật Đầu tư. Sau một thời gian, các ngành nghề này được bổ sung vào Danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện trong luật với lý do là “đã được quy định trong Luật A…”. Với thực trạng đó thì mục tiêu quy định danh mục này trong Luật Đầu tư sẽ trở nên ít ý nghĩa.

“Hiện dự thảo Luật sửa đổi lại chưa có quy định nào để giải quyết tình trạng “gián tiếp vô hiệu hóa” Danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện của Luật Đầu tư”, VCCI nhận định.

VCCI lý giải, về mặt pháp lý, sở dĩ tình trạng này có thể tồn tại là do quy định tại Luật Đầu tư chưa làm rõ được mối quan hệ giữa luật và các luật ban hành sau về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Cơ quan này đề nghị Ban soạn thảo bổ sung vào dự thảo các quy định làm rõ vấn đề này.

Cần tư duy đột phá

Đó là chưa kể với kiểu cải cách “nhẩn nha” như hiện nay, cũng khó đảm bảo Luật DN và Luật Đầu tư sau sửa đổi sẽ tạo được bước tiến vượt bậc trong việc cải thiện môi trường kinh doanh. Bởi theo luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI, nội dung sửa đổi qua hơn 3 năm thi hành luật là khá nhiều, song việc sửa đổi không phải là đổi mới, mà chủ yếu là sửa sai.

Ông Đức lấy ví dụ, Dự thảo Luật bổ sung giải thích “Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi” là lấy lại nguyên văn quy định tại khoản 2, Điều 4 về “Giải thích từ ngữ” tại Luật DN năm 2005 đã bị bỏ đi trong luật năm 2014. Hoặc khái niệm DNNN từ chỗ là 100% vốn nhà nước, sang trên 50% theo Luật DN năm 2005, rồi lại đổi về 100% theo Luật DN 2014, và giờ lại định quay về trên 50% (khoản 2, Điều 2 Dự thảo Luật).

Trong khi đó, ông Đức cho rằng nhiều vấn đề bất cập từ lâu lại chưa được giải quyết trong Luật 2014, như không tập trung đăng ký kinh doanh tất cả các hoạt động kinh doanh không chỉ của DN mà của mọi pháp nhân. Ông Đức khuyến cáo, nếu việc sửa đổi còn luẩn quẩn, không rõ mục tiêu, sẽ dẫn đến nguy cơ còn phải sửa đổi nhiều nữa. Thậm chí ông khuyến nghị nên xem xét bỏ Luật Đầu tư, đồng thời chuyển Danh mục ngành, nghề cấm và đầu tư kinh doanh có điều kiện quay lại Luật DN.

Bởi hiện nay mọi hoạt động đầu tư của tư nhân đều phải thực hiện các luật liên quan như Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Phòng cháy, chữa cháy… Còn đầu tư của nhà nước thì phải theo Luật Đầu tư công. Ngoài ra, có thể thêm 1 chương về đầu tư nước ngoài trong Luật DN.

Luật sư Nguyễn Tiến Lập – thành viên Văn phòng luật sư NH  Quang và Cộng sự cũng cho rằng, đã đến lúc chín muồi cho một tư duy khác về quản lý đầu tư. Theo ông Lập, đầu tư là hoạt động hàng ngày của DN và các dự án chỉ là phương thức thực hiện. Bên cạnh đó, nếu một DN được thành lập chỉ để thực hiện một dự án đầu tư duy nhất thì về bản chất, đó chỉ là một giải pháp pháp lý được Luật DN cho phép.

Khi quyết định đầu tư, DN quan tâm nhất đến tiền vốn và tiếp thị sản phẩm đầu ra thì cả hai khâu này đều là vấn đề của thị trường mà không thuộc phạm vi quản lý nhà nước. Tiếp đến là việc tiếp cận đất đai, xây dựng công trình, tuyển dụng lao động, tuân thủ tiêu chuẩn môi trường, tiêu chuẩn an toàn sản phẩm… thì đã có các luật chuyên ngành điều chỉnh.

“Như vậy, một luật chuyên biệt về đầu tư nói chung cần làm gì nữa, chưa nói tới cả một bộ máy quản lý riêng đi kèm với các quy trình và thủ tục hành chính tinh vi và phức tạp để quản lý?”, ông Lập đặt vấn đề. Với tinh thần nói trên, ý tưởng và đề xuất của ông là xây dựng và ban hành một hoặc một số luật mới mà không phải là sửa Luật Đầu tư hiện hành.

Theo các chuyên gia về pháp luật, nếu không có tư duy đột phá mới trong xây dựng chính sách pháp luật về đầu tư và DN, nhiều quy phạm pháp luật có nguy cơ biến thành giải pháp chính sách tình thế và thay đổi liên tục, phá vỡ tính ổn định của môi trường thể chế và trật tự pháp luật mà chúng ta đang nỗ lực xây dựng.

Ngọc Khanh

—————————————————-

TB Ngân hàng (DN – DN) 22-02-2019:

http://thoibaonganhang.vn/luat-phai-sua-vi-da-loi-thoi-85101.html

(340/1.276)

Bài viết 

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.[caption id="attachment_46703" align="alignleft" width="450"] Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.[/caption]Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nếu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

Bình luận 

439. Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp...

Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật để thúc đẩy...

Phỏng vấn 

4.445. Mua, "pass" lại vàng dễ như mớ rau, con cá trên...

Mua, "pass" lại vàng dễ như mớ rau, con cá trên hội nhóm online. (NLĐ) - Mua bán vàng...

Trích dẫn 

4.001. Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh.

Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh. (GT) - Rất nhiều du khách ra...

Tám luật 

334. ANVI xì luật hay Lạm bàn tám luật.

(ANVI) - “Lạm bàn tám luật” hay còn gọi là “ANVI xì luật”Chuyên...

Số lượt truy cập: 241,053