3.307. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu

>>> ANVI ra mắt sách mới TRÁCH NHIỆM CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ CÔNG TY <<<

3.307. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu

09:44, 12/11/2022

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu

(KTĐT) – Công tác đấu thầu ở Việt Nam là một trong những khâu phát sinh tiêu cực, nhiều khi chỉ mang tính hình thức, ẩn chứa những điều mờ ám, thiếu minh bạch và công bằng. Thực tiễn thi hành Luật Đấu thầu đặt ra yêu cầu cấp thiết phải sửa đổi toàn diện luật này.

Sai phạm đấu thầu diễn ra phức tạp

Qua 9 năm thực hiện Luật Đấu thầu 2013, đến nay, trước yêu cầu đòi hỏi của thực tiễn, phát sinh trong hoạt động lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, trong mua sắm, quản lý sử dụng vốn, tài sản của nhà nước thời gian qua, luật đã bộc lộ những hạn chế, bất cập do quy phạm pháp luật điều chỉnh chưa cụ thể hoặc chồng chéo, chưa thống nhất với các quy định của các luật khác.

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu thầu

Đơn giản hóa thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp | Ảnh: Tuấn Anh

Các quy trình, thủ tục lựa chọn nhà thầu còn phức tạp, thời gian lựa chọn kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện đầu tư, mua sắm công. Quy định về kiểm tra, giám sát, chế tài xử lý vi phạm chưa đầy đủ, tình trạng tham nhũng, gian lận, tiêu cực, thông đồng trong đấu thầu diễn biến phức tạp.

Theo Bộ Công an, các sai phạm trong hoạt động đấu thầu diễn ra rất phức tạp ở hầu hết các lĩnh vực. Hàng loạt các vụ án sai phạm về đấu thầu bị khởi tố thời gian qua. Từ đất đai, xây dựng, công nghệ thông tin, y tế, giáo dục… mỗi một lĩnh vực các đối tượng đã sử dụng những cách khác nhau để trục lợi gây thất thoát, thiệt hại nguồn vốn ngân sách Nhà nước và nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội.

Theo Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) được xây dựng hướng tới mục tiêu tiếp tục tạo dựng khung pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất về đấu thầu, mua sắm sử dụng nguồn vốn nhà nước; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện luật; đồng thời, khắc phục tình trạng đấu thầu hình thức, nâng cao tính cạnh tranh, công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế trong hoạt động đấu thầu.

Việc sửa luật lần này cũng hướng tới mục tiêu đơn giản hóa thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; cắt giảm chi phí cho DN thông qua hoạt động đấu thầu; tránh thất thoát, lãng phí ngân sách, tài sản Nhà nước; góp phần ngăn chặn hành vi tiêu cực, tham nhũng trong hoạt động đấu thầu.

Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) gồm 10 chương, 98 điều. So với Luật Đấu thầu 2013, Luật này đã sửa đổi 75 điều, bổ sung mới 21 điều, giữ nguyên 02 điều, bãi bỏ 12 điều.

Lo ngại bỏ sót đối tượng phải đấu thầu; lạm dụng chỉ định thầu

Cho rằng, phạm vi điều chỉnh của Dự thảo Luật có nhiều thay đổi so với luật hiện hành, Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội lo ngại với cách Dự thảo Luật tiếp cận, là theo hướng liệt kê trong phạm vi điều chỉnh bao gồm những quy định các hoạt động phải đấu thầu và các hoạt động không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật. “Như vậy dẫn đến việc bỏ sót và khó bao quát đầy đủ các hoạt động thực tiễn phát sinh” – Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường nhấn mạnh,

Vì vậy, Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu theo hướng quy định rõ trong phạm vi điều chỉnh các hoạt động phải đấu thầu, đối với các hoạt động không thuộc đối tượng “phải đấu thầu” thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật.

Đối với việc đưa ra khỏi phạm vi điều chỉnh của luật với “dự án đầu tư phát triển sử dụng vốn của DN nhà nước từ 30% trở lên hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng” cần rà soát kỹ, tránh khoảng trống pháp lý trong việc quản lý vốn của Nhà nước tại các DN khác không thuộc DN Nhà nước để bảo đảm tăng cường quản lý vốn của Nhà nước, bảo đảm được quyền tự chủ và quyền quyết định kinh doanh của DN.

Liên quan đến chỉ định thầu, Dự thảo luật quy định 10 trường hợp chỉ định thầu, đã bổ sung, mở rộng thêm nhiều trường hợp áp dụng hình thức chỉ định thầu. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, điều này là chưa thực sự phù hợp với mục tiêu “nâng cao tính cạnh tranh, công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế”.

Dự thảo luật quy định áp dụng chỉ định thầu đối với “dự án, gói thầu cấp bách… ”, đề nghị Chính phủ làm rõ khái niệm cấp bách và gắn với thời gian cụ thể cần phải triển khai để tránh việc áp dụng tùy tiện, thất thoát vốn Nhà nước.

Như việc chỉ định thầu đối với “gói thầu thực hiện các dự án quan trọng quốc gia cần triển khai ngay theo Nghị quyết của Quốc hội” thiết kế như quy định này có thể dẫn đến áp dụng rất đại trà.

“Phải khẳng định rõ đây là dự án quan trọng quốc gia cần triển khai sớm, hoàn thành nhanh và cần quy định bằng nghị quyết đặc biệt của Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư chứ không phải là các dự án quan trọng quốc gia chung chung. Nếu vẫn giữ quy định như dự thảo luật thì cần bổ sung các tiêu chí cụ thể để từ đó Chính phủ áp dụng chỉ định thầu” – Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Quốc hội Phan Đức Hiếu phân tích.

Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội đề nghị quy định thu hẹp phạm vi các trường hợp “chỉ định thầu”: “Chính phủ rà soát cụ thể từng trường hợp, đánh giá tác động của các trường hợp này để bảo đảm mục tiêu, yêu cầu sửa đổi Luật Đấu thầu đã đặt ra, tránh việc lợi dụng, lạm dụng chỉ định thầu”.

Tạo thuận lợi cho hoạt động mua sắm thuốc, vật tư y tế

Trước tình trạng thiếu thuốc, khó khăn trong đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế trong thời gian qua, nhiều đại biểu Quốc hội hiến kế: Ban soạn thảo cần có một chương riêng về đấu thầu y tế trong sửa đổi Luật Đấu thầu lần này.

Theo đó, dự thảo Luật hiện tại có việc đấu thầu thuốc, còn 2 mục rất lớn trong ngành Y tế là vật tư y tế tiêu hao và trang thiết bị y tế chưa được quy định rõ; đồng thời, đề xuất phân biệt các mặt hàng y tế với hàng hóa thông thường, phải có định nghĩa riêng bởi hàng hóa y tế là loại hàng hóa đặc biệt, liên quan tới sức khỏe người bệnh.

Trong chương về đấu thầu thuốc và vật tư y tế, cần có thêm hình thức đấu thầu dịch vụ xét nghiệm trong 5 năm (để bảo đảm đủ thời gian khấu hao máy). Với hình thức này, đơn vị trúng thầu sẽ cung cấp cả hóa chất và máy xét nghiệm cho bệnh viện công, vừa tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng tiền mua sắm máy (nguồn lực này dành để đầu tư cho y tế cơ sở, bệnh viện ở vùng sâu, vùng xa), vừa tránh tình trạng độc quyền về hóa chất, vật tư nếu bệnh viện có sẵn máy hoặc được cho, tặng máy.

Hiện Bộ Y tế đã thống nhất cho các bệnh viện công sử dụng máy của những đơn vị trúng thầu hóa chất cho mượn để phù hợp với thực tế. Thế nhưng Nghị định số 151/2017/NĐ-CP “quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công” lại không có quy định đơn vị công lập được mượn tài sản (máy phải qua đấu thầu).

“Ngoài Luật Đấu thầu, Chính phủ cần tiếp tục hoàn thiện một số quy định tại các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành liên quan, bao gồm hoạt động mua sắm, đấu thầu thuốc, TTBYT, giúp các CSYT dễ dàng hơn trong quá trình thực hiện” – Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy Nguyễn Tri Thức kiến nghị.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, vừa qua, qua trao đổi với đại diện Liên Hợp quốc tại Việt Nam cho thấy, các nước mua sắm thuốc, vật tư y tế thông qua trung tâm đấu thầu quốc tế, giá rất cạnh tranh, có thể giảm 45%. Như vậy, cơ quan chủ quản có thể mua thuốc qua trung tâm hoặc DN đấu thầu quốc tế, để đảm bảo có thuốc, thiết bị vật tư y tế tốt nhất với giá rẻ. Nếu thực hiện như vậy, sẽ sửa một số quy định liên quan đến thuế, hải quan.

“Xây dựng giá để đưa ra đấu thầu rất quan trọng, phải sát với giá thị trường trước khi áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, chào hàng cạnh tranh, chỉ định thầu. Cần có phương án xây dựng cơ sở dữ liệu cập nhật thường xuyên giá các loại hàng hóa, dịch vụ này làm cơ sở để các cơ quan, đơn vị, địa phương có căn cứ đấu thầu, rút ngắn được thời gian, quy trình, thủ tục.” – Đại biểu Quốc hội Phạm Đức Ấn – Đoàn Hà Nội

“Cần giảm tình trạng chỉ định thầu với những công trình sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước và nghiên cứu quy định về hạn mức chỉ định thầu; đặc biệt, cần tránh việc “xé nhỏ” gói thầu; giám sát chặt chẽ và có chế tài xử lý với các cấp quản lý về chủ đầu tư.” – Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI

Thảo Nguyên

———————-

Kinh tế & Đô thị (Cuối tuần) 12-11-2022:

https://kinhtedothi.vn/nang-cao-hieu-luc-hieu-qua-cong-tac-dau-thau.html

(63/1.759)

#anvi #dauthau #dautu #luatanvi

Bài viết

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn:Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nểu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).