TS. Lê Xuân Nghĩa: Các chính sách thuế đối với bất động sản đã ở mức rất cao.
(ĐTM) – Bàn về những đề xuất thuế đang thu hút sự quan tâm của dư luận, TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế, cho rằng thị trường bất động sản vừa trải qua giai đoạn khủng hoảng và vẫn cần thêm thời gian để phục hồi hoàn toàn trước khi áp dụng bất kỳ chính sách thuế mới nào.
Tại Diễn đàn Bất động sản Mùa Xuân lần thứ V do Hiệp hội Bất động sản Việt Nam và Tạp chí Bất động sản Việt Nam (Reatimes) tổ chức, TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính – Tiền tệ Quốc gia, cho biết, trong bối cảnh giá bất động sản tăng cao, điều quan trọng nhất là tìm giải pháp để người dân có nhiều cơ hội tiếp cận nhà ở hơn.
Thị trường vẫn đang trong giai đoạn nhạy cảm
Theo ông Nghĩa, khi giá bất động sản tăng mạnh, Nhà nước chỉ nên thu thuế trên một phần giá trị tăng thêm của đất, thay vì thu toàn bộ. Chẳng hạn, một mảnh đất ban đầu có giá 3 triệu đồng/m², sau khi đầu tư hạ tầng, giá thị trường tăng lên 6 triệu đồng/m². Trong trường hợp này, chỉ nên thu một phần giá trị tăng thêm thay vì toàn bộ, vì thu quá cao sẽ gây áp lực nặng nề cho người dân và doanh nghiệp.
Ngoài ra, mức thuế 2% khi giao dịch mua bán nhà đất hiện nay là quá cao, cần được xem xét lại để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân sở hữu nhà. Bởi lẽ, mua một căn nhà 5 tỷ đồng đã là gánh nặng, nếu phải đóng thêm 100 triệu đồng tiền thuế thì càng khó khăn hơn.
Bên cạnh đó, ông Nghĩa nhận định, chưa nên áp dụng ngay việc đánh thuế đối với ngôi nhà thứ hai. Thị trường bất động sản vừa trải qua giai đoạn khủng hoảng và vẫn cần thời gian để phục hồi hoàn toàn trước khi triển khai các chính sách thuế mới.
TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia cho rằng, trong bối cảnh giá bất động sản tăng cao như hiện nay, việc cần nhất là tìm phương pháp để người dân có nhiều cơ hội tiếp cận với nhà ở hơn
Chung quan điểm, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tin học và Kinh tế Ứng dụng cho rằng, khi thị trường còn trầm lắng và tâm lý người dân chưa ổn định, việc áp thêm các loại thuế bất động sản có thể gây nhiều lo ngại hơn. Ngay cả những người chưa có nhà cũng sợ thuế mới sẽ khiến giá nhà tăng cao thay vì giảm xuống.
Ông Hiển nhấn mạnh, bất động sản, giống như các loại hàng hóa khác, vận hành theo cơ chế thị trường. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù và nhạy cảm, việc đánh thuế cần được xem xét toàn diện để tránh những chính sách thiếu thực tế, khiến người dân thất vọng và làm thị trường trì trệ. Thuế có thể mang lại lợi ích nếu được áp dụng hợp lý, nhưng cũng có thể trở thành rào cản cản trở sự phát triển nếu không được cân nhắc kỹ lưỡng.
Phân tích thêm, ông Hiển cho rằng, thị trường bất động sản đã trải qua nhiều biến động lớn trong những năm qua. Đầu tiên là ảnh hưởng của dịch bệnh, tiếp theo là chính sách siết tín dụng năm 2022, cùng với một số vụ việc tiêu cực tại các địa phương. Dù đã có nhiều nỗ lực vực dậy thị trường, nhưng đến nay bất động sản vẫn chưa thực sự phục hồi. Vì vậy, nếu áp thuế vào thời điểm này, có thể gây thêm khó khăn cho thị trường.
Theo ông Hiển, giải pháp tối ưu lúc này là nhanh chóng đưa các bộ luật quan trọng như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản vào thực tiễn. Điều này sẽ giúp tháo gỡ các vướng mắc về chính sách, minh bạch thị trường, thúc đẩy nguồn cung và từ đó giúp giá bất động sản giảm xuống. Quan trọng nhất là khôi phục niềm tin của thị trường và người dân, tránh tạo thêm cú sốc mới như việc áp thêm thuế vào bất động sản.
Cần nhìn nhận đúng vai trò của nhà đầu tư
Luật sư Trương Thanh Đức (Giám đốc Công ty Luật ANVI) cũng đồng tình việc đánh thuế bất động sản cần được xem xét cẩn trọng, đặc biệt trong bối cảnh thị trường vẫn còn nhiều khó khăn. Ông nhấn mạnh, mục tiêu chính của thuế tài sản là tăng thu ngân sách, điều tiết cung cầu và khuyến khích sử dụng bất động sản hiệu quả, chứ không phải biện pháp trực tiếp để hạ giá nhà đất.
Theo ông Đức, việc áp thuế lên người sở hữu bất động sản có thể giúp ngăn chặn đầu cơ, qua đó góp phần ổn định thị trường. Tuy nhiên, nếu không có chính sách hợp lý, thuế có thể vô tình cản trở hoạt động đầu tư – yếu tố quan trọng để phát triển bất động sản. Việc phân biệt giữa đầu cơ và đầu tư không hề đơn giản, nếu đánh thuế thiếu hợp lý, giá nhà đất có thể không giảm mà còn tăng do những tác động gián tiếp.
Thuế bất động sản thực chất là một loại thuế tài sản, chủ yếu áp dụng với những người sở hữu nhà đất có giá trị cao nhằm tạo nguồn thu cho cơ sở hạ tầng và phúc lợi xã hội. Tuy nhiên, việc đánh thuế không chỉ dựa vào số lượng nhà ở mà còn phải xem xét giá trị thực tế của bất động sản.
Việc đánh thuế bất động sản cần được xem xét kỹ lưỡng, đặc biệt trong bối cảnh thị trường vẫn còn nhiều khó khăn
Chẳng hạn, một căn nhà 100m² ở trung tâm Hà Nội có thể chịu thuế, nhưng một khu đất 1.000m² ở vùng núi xa xôi thì không, vì giá trị của nó thấp hơn nhiều. Do đó, chính sách thuế phải linh hoạt, phù hợp với từng khu vực để không gây tác động tiêu cực đến sự phát triển chung.
Ông Đức cho rằng, việc đánh thuế bất động sản cần đảm bảo không làm mất động lực đầu tư, đồng thời giúp điều tiết cung – cầu hợp lý hơn. Những người sở hữu nhiều bất động sản hoặc để đất trống, không sử dụng, nên chịu mức thuế cao hơn nhằm tránh lãng phí tài nguyên. Tuy nhiên, để chính sách thuế thực sự hiệu quả, cần có một giải pháp tổng thể, không chỉ đơn thuần là đánh thuế hay không, hoặc quyết định thuế suất cao hay thấp.
Cuối cùng, ông Đức nhấn mạnh, mong muốn giảm giá nhà và giúp người dân, đặc biệt là người thu nhập thấp, có nhà ở là rất chính đáng. Tuy nhiên, nếu chưa có các giải pháp đồng bộ và khả thi, việc vội vàng áp thuế bất động sản có thể gây tác dụng ngược, làm thị trường thêm bất ổn. Thuế nên là công cụ khuyến khích đầu tư hiệu quả, thay vì trở thành rào cản cho sự phát triển của thị trường.
Một chuyên gia kinh tế khác cũng nhận định, thuế chủ yếu có chức năng điều tiết thu nhập, định hướng tiêu dùng và đảm bảo nguồn thu cho ngân sách, chứ không thể trực tiếp ngăn chặn đầu cơ hay làm giảm giá bất động sản. Ngược lại, nếu thuế quá cao, giá bất động sản có thể càng tăng, và cuối cùng, chính người mua nhà, người thuê nhà sẽ phải chịu thêm gánh nặng chi phí.
Quang Đăng
—————-
Đô thị mới (Tiêu điểm) ngày 20-02-2025:
(471/1.374)