320. Công ty xử lý nợ xấu chỉ chọn mua ‘nợ tốt’ ?

(TBTC) – Với quy định khá chặt chẽ về điều kiện đối với các khoản nợ được mua, có ý kiến cho rằng VAMC đang chọn mua “nợ tốt”, những khoản nợ mà các ngân hàng có thể tự xoay sở được, thay vì nợ xấu.

 Tiêu chuẩn mua nợ của VAMC cao quá… Thực sự thì đó là những khoản nợ tốt của ngân hàng rồi, họ vẫn có khả năng thu hồi.
Luật sư Trương Thanh Đức

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Chủ nhiệm Câu lạc bộ pháp chế ngân hàng đã có cuộc trao đổi xung quanh những vấn đề xử lý nợ xấu ở các ngân hàng thông qua VAMC (Công ty quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam).

* Theo ông, liệu VAMC có giải quyết được khối nợ xấu khổng lồ hiện nay chỉ với số vốn 500 tỷ đồng không?

– Với các công ty khác, tỷ lệ đòn bẩy là rất quan trọng nhưng với VAMC lại có một cơ chế rất đặc biệt. Vì thế, bản thân vốn của VAMC chỉ có ý nghĩa tượng trưng, sử dụng trong trường hợp mua bán tự nguyện.

VAMC chủ yếu nhằm để xử lý những món nợ bằng cách mua bán bắt buộc hoặc mua nợ trả bằng trái phiếu, và lại không có giới hạn về việc phát hành bao nhiêu trái phiếu. Tùy theo tình hình xử lý nợ xấu, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước sẽ quyết định mua bao nhiêu nợ bằng trái phiếu, thậm chí có thể mua toàn bộ bằng trái phiếu đặc biệt, mà không bị ảnh hưởng bởi giới hạn, hay tỷ lệ an toàn vốn điều lệ.- Tiêu chuẩn mua nợ của VAMC cao quá. Với 5 điều kiện như hiện nay, đặc biệt điều kiện 60% tài sản bảo đảm bằng bất động sản là rất khó. Thực sự thì đó là những khoản nợ tốt của ngân hàng rồi, các ngân hàng vẫn có khả năng thu hồi, tự xử lý được. * Ông đánh giá thế nào về các tiêu chuẩn xét mua nợ hiện nay của VAMC?

Các ngân hàng bao giờ cũng mong muốn xử lý được từ những khoản nợ xấu nhất trở đi. Cơ chế hiện nay của VAMC không giải quyết được điều đó, mà loại đi những khoản nợ xấu nhất. Những cơ chế hỗ trợ xử lý những khoản nợ xấu đó đến nay vẫn chưa có, dù bằng cách mua bán theo giá thị trường hay các cơ chế khác.

Chẳng hạn cơ chế khoanh nợ, xóa nợ, đến bây giờ vẫn không được nhắc đến, mà chỉ loanh quanh ở việc giãn nợ, hoãn nợ, mua bán. Những biện pháp này chỉ làm đẹp sổ sách không có tác dụng gì. Đặc biệt là chúng ta vẫn chủ quan, không nhận thức được thực chất nợ xấu, nhưng tôi đánh giá nợ xấu thực chất rất nghiêm trọng, rất cao so với con số công bố hiện nay.

*  Ông đánh giá thế nào về tính khả thi trong kế hoạch giải quyết nợ xấu của VAMC?

– Tôi nghĩ VAMC là biện pháp tốt, phát huy hiệu quả, nhưng nếu VAMC mua nợ mà chỉ dựa vào bảo lãnh thì rất nguy hiểm. Chưa kể bảo lãnh của VAMC không đơn giản là cứ đến hạn mà không trả nợ thì sẽ được thanh toán. Khi đó sẽ nảy sinh những vấn đề đùn đẩy trách nhiệm, nhất là khi đây là tiền từ ngân sách nhà nước.

Việc này khó hơn nhiều so với việc bảo lãnh nợ ở các ngân hàng thương mại vì họ có tài sản đảm bảo, có các quy định về an toàn vốn, họ còn phải giữ uy tín, thương hiệu của mình nên họ có trách nhiệm giải quyết. Nhưng VAMC thì lại không có những yếu tố này.

* Vậy theo ông, nên làm gì để thúc đẩy nhanh nhất quá trình xử lý nợ xấu?

– Theo tôi có hai vấn đề cơ bản. Một là phải có cơ chế để xử lý, tiêu thụ, phát mại được tài sản. Hai là thủ tục pháp lý phải đẩy nhanh được việc xử lý, các cơ quan từ công an, tòa án, quản lý nhà đất, phải hỗ trợ tối đa. Hiện nay, chúng ta vẫn rất bình tĩnh, như không có chuyện gì.

Công ty VAMC được đặt nhiều hy vọng, nhưng đó mới chỉ là trên lý thuyết, mục tiêu mà thôi. Bản thân VAMC cũng có những vướng mắc về cơ chế. Chẳng hạn như công ty muốn bán đấu giá tài sản, nhưng có được hay không lại phải phụ thuộc bên công chứng làm thủ tục, bên tài nguyên môi trường cho phép sang tên thì mới có thể bán được…. mất rất nhiều thời gian để xử lý nợ xấu. Trong khi nợ xấu để càng lâu càng thiệt hại.

* Xin cảm ơn ông!

5 điều kiện cơ bản để nợ xấu được VAMC mua là:

– Khoản nợ xấu của tổ chức tín dụng, bao gồm nợ xấu trong các hoạt động cấp tín dụng, mua trái phiếu doanh nghiệp, ủy thác mua trái phiếu doanh nghiệp, ủy thác cấp tín dụng và hoạt động khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước;

– Khoản nợ xấu có tài sản bảo đảm;

– Khoản nợ xấu, tài sản bảo đảm phải hợp pháp và có hồ sơ, giấy tờ hợp lệ;

– Khách hàng vay còn tồn tại;

– Số dư của khoản nợ xấu hoặc dư nợ xấu của khách hàng vay không thấp hơn mức quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Dương An

—————

 

Thời báo Tài chính 08-8-2013 (Mục Tiền tệ – Bảo hiểm):

http://thoibaotaichinhvietnam.vn/tien-te-bao-hiem/cong-ty-xu-ly-no-xau-chi-chon-mua-no-tot

(869/993)

Bài viết 

415. Tinh thần Nghị quyết 68: Không phải cứ sai...

Tinh thần Nghị quyết 68: Không phải cứ sai phạm là tội phạm! (PLO)- Thực tiễn cho thấy có trường hợp không đáng bị bắt, kết án tù tội nhưng vì BLHS đã chốt cứng mức tiền cấu thành tội phạm nên các cơ quan tố tụng không thể không buộc tội. Nhưng, sắp tới mọi thứ sẽ khác... Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị mới đây đã mở ra một hướng cải tổ hệ thống luật pháp vì con người, theo đúng bản chất, mục tiêu, chứ không máy móc dựa vào hình thức và những con số. Hy vọng tinh thần này sẽ được thể chế hóa đầy đủ trong các luật, bộ luật sửa đổi sắp tới.Định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm và Trung ương trong xây dựng và thi hành luật pháp là luật chỉ quy định nguyên tắc, còn những gì cụ thể, chi tiết thì giao cho Chính phủ để ứng biến linh hoạt, phù hợp với diễn biến thực tiễn. Đây không phải là quay lại thời “luật khung, luật ống” mà chính là trở về những nguyên lý căn bản phân biệt giữa vai trò của lập pháp, hành pháp và tư pháp, là việc sửa sai sự nhầm tưởng xa rời thực tế.Chúng ta đã từng xây dựng luật theo hướng quy định chi tiết để khi được Quốc hội thông qua thì có thể thi hành, đi vào cuộc sống được ngay. Trong một thời gian dài, BLHS luôn cố gắng định lượng tất cả hành vi vi phạm, tất cả yếu tố cấu thành tội phạm. Chẳng hạn, đánh bạc, trộm cướp, tham ô, lãng phí bao nhiêu tiền thì bị tù 3 năm, 5 năm, 20 năm, chung thân, tử hình.Thực tiễn quá trình điều tra, truy tố, xét xử nhiều năm qua cho thấy có những trường hợp không đáng bị bắt, kết án tù tội nhưng vì BLHS đã chốt cứng mức tiền cấu thành tội phạm nên các cơ quan điều tra, truy tố và xét xử không thể không buộc tội. Có nhiều trường hợp không đáng bị xử tội hình sự nhưng không bắt, không xử thì hóa ra lại làm trái luật. BLHS quy định cụ thể đến từng đồng thì còn đâu vai trò của các cơ quan pháp luật, ngoài việc cứ phải thật khớp, thật đúng với từng khung khoản, điểm, tiết.Có thẩm phán đã từng phải bật khóc khi xét theo bản chất vụ án thì có thể tuyên một bị cáo không phạm tội; hoặc tuyên một mức án nhân văn, phù hợp, chỉ đáng phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc án treo. Thế nhưng, dù có vận dụng mọi tình tiết giảm nhẹ để xử dưới khung thì “luật là luật”, thẩm phán đành bó tay.Đôi khi xét về tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi và hậu quả thì trộm cắp 50 triệu đồng có khi không nặng tội, không đáng chịu hình phạt bằng việc ăn cắp chỉ 1 triệu đồng. Xử tội một người thì số tiền chiếm đoạt hay thiệt hại chỉ là một yếu tố phụ, còn cái chính mang tính quyết định tội phạm và hình phạt phải là ý thức, thái độ, mục đích và hành vi của họ.Lâu nay luật quy định chi ly kiểu thế này: Người có hành vi trộm cắp một cái túi giống hệt nhau, nếu cái túi đó chứa 1,9 triệu đồng thì không phạm tội, nếu chứa 2 triệu đồng thì phạm tội ở mức độ nhẹ nhưng nếu chứa 50 triệu đồng thì tội nặng gấp đôi so với chứa… 49 triệu đồng. Vậy thì đạo lý, triết lý kết tội là gì?Tội trộm cắp là hiện tượng ngàn xưa, tương đối đơn giản, rõ ràng còn thế, huống chi với các tội phạm về kinh tế - vốn dĩ vô cùng phức tạp - mới thấy khó có thể xử lý một cách thấu lý, đạt tình như thế nào. Nhiều chuyên gia đầu ngành về pháp luật đã từng than thở rằng: BLHS đã biến thẩm phán thành robot. Vì xử nhẹ, xử khoan hồng vượt quá chỉ tiêu thì vừa có nguy cơ sai luật, vừa bị kiểm điểm, nghi ngờ vì tiêu cực hay có gì đó sai trái bất thường.Vì vậy, công lý, đạo lý, nhân đạo, công bằng, lẽ phải và kể cả nguyên tắc suy đoán vô tội, không thể nào vượt qua được yêu cầu thượng tôn pháp luật đã bị gắn chặt vào những con số vô hồn như số tiền, số phần trăm, số mét vuông, số gam, số ngày, số người và nhiều nhiều con số khác. Số phận pháp lý và mức hình phạt của mỗi con người được quyết định chủ yếu dựa vào từng con số, chứ không phải bằng yếu tố chính là hành vi nguy hiểm của họ gây ra cho xã hội.Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị mới đây đã mở ra một hướng cải tổ hệ thống luật pháp vì con người, theo đúng bản chất, mục tiêu, chứ không máy móc dựa vào hình thức và những con số kiểu trên. Quan trọng nhất là định hướng nhấn mạnh dứt khoát không hình sự hóa những quan hệ dân sự - kinh tế - hành chính.BLHS quy định tội phạm là hành vi phạm pháp “nguy hiểm cho xã hội”. Còn Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định vi phạm hành chính cũng là hành vi phạm pháp “mà không phải là tội phạm”. Như vậy, để phân biệt tội phạm và hành vi vi phạm hành chính thì mấu chốt là phải đánh giá sự nguy hiểm trong từng vụ việc cụ thể, chứ không phải nâng lên đặt xuống mấy con số thì trở thành tội phạm và ngược lại.Hầu hết sai phạm liên quan đến kinh tế trong BLHS hiện hành đều có thể xử lý bằng xử phạt hành chính thay vì hình sự mà không làm giảm tác dụng, hiệu quả răn đe và phòng ngừa vi phạm. Chỉ khi không thể xử lý được bằng hành chính thì mới buộc phải tính đến việc xử lý bằng hình sự. Đặc biệt, không nên coi mọi sai phạm kinh tế nghiêm trọng đều là tội phạm.Như vậy, luật sẽ thực sự hợp lý, công bằng, nhân văn, nhân đạo, vì con người; cơ quan điều tra sẽ giảm thiểu oan sai; cơ quan công tố sẽ chỉ buộc tội được những hành vi đúng, rõ là tội phạm; tòa án sẽ chỉ tuyên những bản án mà bị cáo cũng như công chúng phải tâm phục, khẩu phục.Luật sư TRƯƠNG THANH ĐỨC (*)-------------------Pháp luật TP Hồ Chí Minh (Pháp luật) 12-5-2025:https://plo.vn/tinh-than-nghi-quyet-68-khong-phai-cu-sai-pham-la-toi-pham-post849220.html(*) Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật  ANVI(1.158)

Bình luận 

445. Bình luận về việc Thế chấp tài sản số...

Bình luận về việc Thế chấp tài sản số tại ngân hàng. (Tham luận...

Phỏng vấn 

4.475. Nghị quyết 68 là “chiếc ô pháp lý' cho...

Nghị quyết 68 là “chiếc ô pháp lý' cho doanh nghiệp tư nhân. (ĐTTC)...

Trích dẫn 

4.069. Nghị định 69/2025 điều chỉnh tỷ lệ "room"...

Nghị định 69/2025 điều chỉnh tỷ lệ "room" ngoại: MB, HDBank, VPBank đón...

Tám luật 

334. ANVI xì luật hay Lạm bàn tám luật.

(ANVI) - “Lạm bàn tám luật” hay còn gọi là “ANVI xì luật”Chuyên...

Số lượt truy cập: 247,940