345. Khúc mắc quanh con dấu DN

>>> ANVI ra mắt sách mới BÌNH LUẬN LUẬT CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG <<<

16:20, 29/08/2013

(ĐTCK) – Thời gian vừa qua, thị trường ghi nhận nhiều vụ tranh chấp liên quan đến việc chiếm đoạt con dấu của công ty.

Đơn cử, vụ tranh chấp xảy ra tại CTCP Bảo tồn di sản văn hóa Việt, theo đó, khi công ty này tổ chức ĐHCĐ để miễn nhiệm Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc, người bị miễn nhiệm đã không chấp thuận và sau đó khởi kiện đề nghị hủy Nghị quyết do vi phạm về trình tự, thủ tục, tổ chức và ra quyết định tại ĐHCĐ.

Trong quá trình tranh chấp, con dấu đã được vị giám đốc mới quản lý. Vị giám đốc cũ yêu cầu Tòa án buộc tân giám đốc phải trả lại con dấu. Phán quyết của Tòa án chấp nhận yêu cầu hủy Nghị quyết ĐHCĐ, do đó quyết định miễn nhiệm Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc không có hiệu lực và buộc người đang chiếm giữ con dấu phải trả lại.

Gần đây, một tranh chấp tương tự cũng đã xảy ra tại một công ty về cơ khí khi HĐQT có quyết định miễn nhiệm Tổng giám đốc. Không chấp nhận quyết định này, Tổng giám đốc đã chiếm giữ con dấu và triệu tập ĐHCĐ khác để bãi miễn luôn HĐQT. Tranh chấp này đã dẫn đến việc khởi kiện đề nghị hủy Nghị quyết ĐHCĐ. Xét thấy ĐHCĐ này vi phạm các quy định của Luật DN về trình tự thủ tục tổ chức và ra quyết định tại ĐHCĐ, nên HĐXX đã chấp thuận đơn khởi kiện và buộc Tổng giám đốc cũ phải bàn giao con dấu.

Điều 36 Luật DN quy định, DN có con dấu riêng, phải được lưu giữ và bảo quản tại trụ sở chính, chế độ sử dụng con dấu thực hiện theo quy định của Chính phủ. Đồng thời cũng quy định, con dấu là tài sản của DN; người đại diện theo pháp luật chịu trách nhiệm quản lý, sử dụng con dấu theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, khi một bên chiếm giữ con dấu thì dù đã có bản án, trong nhiều trường hợp, việc yêu cầu bàn giao con dấu vẫn không thể thực hiện bởi không có chế tài.

Trong khi đó, do không có con dấu, hoạt động của DN bị đình trệ, các công việc đều không thể thực hiện bởi không có con dấu để “cộp” vào văn bản. Theo Nghị định 58/2001/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 31/2009/NĐ-CP, con dấu thể hiện vị trí pháp lý và khẳng định giá trị pháp lý đối với các văn bản, giấy tờ của các cơ quan, tổ chức và các chức danh nhà nước. Do đó, nếu có cá nhân đã chiếm giữ con dấu thì các văn bản của pháp nhân phát hành không được các bên thứ 3 thừa nhận. Thậm chí, những nghị quyết của ĐHCĐ cũng sẽ không được tổ chức, pháp nhân nào thừa nhận nếu con dấu bị nhóm đối lập chiếm giữ.

Trước những bất cập về quản lý và sử dụng con dấu, đã có nhiều ý kiến đề xuất việc bỏ con dấu. Mới đây, trong một tọa đàm về pháp chế DN, đại diện một công ty cho rằng, ở các nước khác, văn bản không cần phải có con dấu mà chỉ cần chữ ký của người có thẩm quyền. Nếu xem xét tính hợp pháp của văn bản thì chỉ cần xem có phải chữ ký thật hay không.

Theo Luật gia Cao Bá Khoát, con dấu chỉ là một dấu hiệu nhận dạng DN để phân biệt DN này với DN khác, nhưng lâu nay người ta vẫn nhẫm lẫn cho nó là một biểu hiện pháp lý của DN. Thực tế, con dấu rất dễ bị làm giả, tính xác thực kém so với các dấu hiệu nhận diện khác như chữ ký, vân tay. Nó chỉ có tính xác thực chứ không có ý nghĩa pháp lý. Do đó, cần sửa đổi Điều 36 Luật DN theo hướng không bắt buộc DN phải có con dấu.

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cũng cho rằng, nên bỏ con dấu và chữ ký mới là yếu tố quan trọng trong việc xem xét giá trị pháp lý của văn bản. Tuy nhiên, theo ông Bùi Anh Tuấn, Cục phó Cục Đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), cơ quan chức năng đã có nghiên cứu về tính khả thi của việc bỏ con dấu, nhưng xem xét tổng quan thì chưa thể bỏ con dấu được.

Trong tình hình chưa thể bỏ con dấu ngay được, luật sư Trương Thanh Đức cho rằng, pháp luật cần bổ sung quy định để khắc phục tình trạng này, giúp DN có thể duy trì hoạt động liên tục.

“Khi một cá nhân chiếm dụng con dấu, các thành viên HĐQT, HĐTV còn lại có thể làm văn bản, ký tên và đề nghị cơ quan có thẩm quyền xác nhận hủy con dấu cũ, cấp lại con dấu mới để văn bản có giá trị pháp lý, có thể áp dụng như đối với các hợp đồng trước khi thành lập công ty, tức là chữ ký được chứng thực”, ông Đức gợi ý.

Tương tự như vậy, một chuyên gia ngành tư pháp cho rằng, cần bổ sung cơ chế để giải quyết tình trạng không thể thi hành đối với các bản án buộc bàn giao con dấu. Theo đó, nếu đương sự không chịu bàn giao thì cơ quan thi hành án sẽ lập biên bản, hủy con dấu cũ và yêu cầu cấp con dấu mới. Cơ chế này cũng đã áp dụng đối với các trường hợp thế chấp sổ đỏ. Nếu bên nhận thế chấp không chịu trả lại sổ đỏ theo bản án, cơ quan thi hành án sẽ lập biên bản, hủy sổ đỏ cũ, để đương sự yêu cầu cơ quan chức năng cấp sổ đỏ mới.

Bùi Trang

(154/1.041)

Đầu tư Chứng khoán 29-8-2013 (Mục Pháp luật):

http://tinnhanhchungkhoan.vn/GL/N/DJHFAE/khuc-mac-quanh-con-dau-dn.html

Bài viết

415. Tinh thần Nghị quyết 68: Không phải cứ sai...

Tinh thần Nghị quyết 68: Không phải cứ sai phạm là tội phạm! (PLO)- Thực tiễn cho thấy có trường hợp không đáng bị bắt, kết án tù tội nhưng vì BLHS đã chốt cứng mức tiền cấu thành tội phạm nên các cơ quan tố tụng không thể không buộc tội. Nhưng, sắp tới mọi thứ sẽ khác... Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị mới đây đã mở ra một hướng cải tổ hệ thống luật pháp vì con người, theo đúng bản chất, mục tiêu, chứ không máy móc dựa vào hình thức và những con số. Hy vọng tinh thần này sẽ được thể chế hóa đầy đủ trong các luật, bộ luật sửa đổi sắp tới.Định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm và Trung ương trong xây dựng và thi hành luật pháp là luật chỉ quy định nguyên tắc, còn những gì cụ thể, chi tiết thì giao cho Chính phủ để ứng biến linh hoạt, phù hợp với diễn biến thực tiễn. Đây không phải là quay lại thời “luật khung, luật ống” mà chính là trở về những nguyên lý căn bản phân biệt giữa vai trò của lập pháp, hành pháp và tư pháp, là việc sửa sai sự nhầm tưởng xa rời thực tế.Chúng ta đã từng xây dựng luật theo hướng quy định chi tiết để khi được Quốc hội thông qua thì có thể thi hành, đi vào cuộc sống được ngay. Trong một thời gian dài, BLHS luôn cố gắng định lượng tất cả hành vi vi phạm, tất cả yếu tố cấu thành tội phạm. Chẳng hạn, đánh bạc, trộm cướp, tham ô, lãng phí bao nhiêu tiền thì bị tù 3 năm, 5 năm, 20 năm, chung thân, tử hình.Thực tiễn quá trình điều tra, truy tố, xét xử nhiều năm qua cho thấy có những trường hợp không đáng bị bắt, kết án tù tội nhưng vì BLHS đã chốt cứng mức tiền cấu thành tội phạm nên các cơ quan điều tra, truy tố và xét xử không thể không buộc tội. Có nhiều trường hợp không đáng bị xử tội hình sự nhưng không bắt, không xử thì hóa ra lại làm trái luật. BLHS quy định cụ thể đến từng đồng thì còn đâu vai trò của các cơ quan pháp luật, ngoài việc cứ phải thật khớp, thật đúng với từng khung khoản, điểm, tiết.Có thẩm phán đã từng phải bật khóc khi xét theo bản chất vụ án thì có thể tuyên một bị cáo không phạm tội; hoặc tuyên một mức án nhân văn, phù hợp, chỉ đáng phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc án treo. Thế nhưng, dù có vận dụng mọi tình tiết giảm nhẹ để xử dưới khung thì “luật là luật”, thẩm phán đành bó tay.Đôi khi xét về tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi và hậu quả thì trộm cắp 50 triệu đồng có khi không nặng tội, không đáng chịu hình phạt bằng việc ăn cắp chỉ 1 triệu đồng. Xử tội một người thì số tiền chiếm đoạt hay thiệt hại chỉ là một yếu tố phụ, còn cái chính mang tính quyết định tội phạm và hình phạt phải là ý thức, thái độ, mục đích và hành vi của họ.Lâu nay luật quy định chi ly kiểu thế này: Người có hành vi trộm cắp một cái túi giống hệt nhau, nếu cái túi đó chứa 1,9 triệu đồng thì không phạm tội, nếu chứa 2 triệu đồng thì phạm tội ở mức độ nhẹ nhưng nếu chứa 50 triệu đồng thì tội nặng gấp đôi so với chứa… 49 triệu đồng. Vậy thì đạo lý, triết lý kết tội là gì?Tội trộm cắp là hiện tượng ngàn xưa, tương đối đơn giản, rõ ràng còn thế, huống chi với các tội phạm về kinh tế - vốn dĩ vô cùng phức tạp - mới thấy khó có thể xử lý một cách thấu lý, đạt tình như thế nào. Nhiều chuyên gia đầu ngành về pháp luật đã từng than thở rằng: BLHS đã biến thẩm phán thành robot. Vì xử nhẹ, xử khoan hồng vượt quá chỉ tiêu thì vừa có nguy cơ sai luật, vừa bị kiểm điểm, nghi ngờ vì tiêu cực hay có gì đó sai trái bất thường.Vì vậy, công lý, đạo lý, nhân đạo, công bằng, lẽ phải và kể cả nguyên tắc suy đoán vô tội, không thể nào vượt qua được yêu cầu thượng tôn pháp luật đã bị gắn chặt vào những con số vô hồn như số tiền, số phần trăm, số mét vuông, số gam, số ngày, số người và nhiều nhiều con số khác. Số phận pháp lý và mức hình phạt của mỗi con người được quyết định chủ yếu dựa vào từng con số, chứ không phải bằng yếu tố chính là hành vi nguy hiểm của họ gây ra cho xã hội.Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị mới đây đã mở ra một hướng cải tổ hệ thống luật pháp vì con người, theo đúng bản chất, mục tiêu, chứ không máy móc dựa vào hình thức và những con số kiểu trên. Quan trọng nhất là định hướng nhấn mạnh dứt khoát không hình sự hóa những quan hệ dân sự - kinh tế - hành chính.BLHS quy định tội phạm là hành vi phạm pháp “nguy hiểm cho xã hội”. Còn Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định vi phạm hành chính cũng là hành vi phạm pháp “mà không phải là tội phạm”. Như vậy, để phân biệt tội phạm và hành vi vi phạm hành chính thì mấu chốt là phải đánh giá sự nguy hiểm trong từng vụ việc cụ thể, chứ không phải nâng lên đặt xuống mấy con số thì trở thành tội phạm và ngược lại.Hầu hết sai phạm liên quan đến kinh tế trong BLHS hiện hành đều có thể xử lý bằng xử phạt hành chính thay vì hình sự mà không làm giảm tác dụng, hiệu quả răn đe và phòng ngừa vi phạm. Chỉ khi không thể xử lý được bằng hành chính thì mới buộc phải tính đến việc xử lý bằng hình sự. Đặc biệt, không nên coi mọi sai phạm kinh tế nghiêm trọng đều là tội phạm.Như vậy, luật sẽ thực sự hợp lý, công bằng, nhân văn, nhân đạo, vì con người; cơ quan điều tra sẽ giảm thiểu oan sai; cơ quan công tố sẽ chỉ buộc tội được những hành vi đúng, rõ là tội phạm; tòa án sẽ chỉ tuyên những bản án mà bị cáo cũng như công chúng phải tâm phục, khẩu phục.Luật sư TRƯƠNG THANH ĐỨC (*)-------------------Pháp luật TP Hồ Chí Minh (Pháp luật) 12-5-2025:https://plo.vn/tinh-than-nghi-quyet-68-khong-phai-cu-sai-pham-la-toi-pham-post849220.html(*) Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI(1.158)

345. Khúc mắc quanh con dấu DN

Bài viết

Bình luận

Phỏng vấn

Trích dẫn

Tám luật