888. Pháp nhân khó thoát án hình sự

>>> ANVI ra mắt sách mới TRÁCH NHIỆM CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ CÔNG TY <<<

11:03, 09/11/2015

(DĐDN) – Dù thời gian thông qua chỉ còn tính bằng ngày nhưng nội dung pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự (TNHS) vẫn khiến nhiều Đại biểu Quốc hội (ĐBQH), chuyên gia pháp lý và DN băn khoăn.

Một câu hỏi chưa có lời giải: Khi pháp nhân là DN phải chịu TNHS thì quyền lợi người lao động trong DN và các đối tác làm ăn với pháp nhân đó sẽ được xử lý thế nào?

Lo ngại ảnh hưởng quyền lợi bên liên quan

Thực tế cho thấy, TNHS của pháp nhân đã được ghi nhận trong nhiều văn bản pháp luật quốc tế mà Việt Nam tham gia như: Công ước của Liên Hợp Quốc về phòng chống tham nhũng, Công ước chống tội phạm xuyên quốc gia…. Trên thế giới, có tới 120 nước quy định TNHS đối với pháp nhân.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho biết, việc quy định TNHS của pháp nhân khẳng định quan điểm của VN trong việc xử lý nghiêm minh các pháp nhân vi phạm pháp luật, đáp ứng yêu cầu phòng chống tội phạm trong tình hình mới. Theo ông Hiện, quy định này không chỉ bảo đảm sự thống nhất chung của hệ thống pháp luật, mà còn nhằm thực thi các cam kết của VN trong các điều ước quốc tế mà nước ta là thành viên, bảo đảm công bằng giữa pháp nhân VN ở nước ngoài và pháp nhân nước ngoài tại VN.

Tuy nhiên, nhiều ĐBQH tỏ ra lo ngại, DN là pháp nhân có thể vi phạm pháp luật, nhưng người lao động vô tội tại DN sẽ phải chịu thiệt hại về quyền lợi. ĐBQH Tô Văn Tám (đoàn ĐB tỉnh Kon Tum) đặt câu hỏi, khi pháp nhân phạm tội và chịu hình phạt đình chỉ hoạt động vĩnh viễn thì quyền lợi của người lao động sẽ ra sao, họ có lỗi không và có phải chịu hậu quả pháp lý của pháp nhân không? Dự thảo bộ Luật chưa thấy có quy định về vấn đề này. Chính vì vậy, ĐB Tám đề nghị bổ sung quy định về bảo vệ quyền lợi người lao động khi pháp nhân chịu hình phạt đình chỉ hoạt động vĩnh viễn, cấm kinh doanh…

Đại biểu Lưu Thị Huyền (Ninh Bình) phân tích: Theo pháp luật của VN, trách nhiệm hình sự chỉ áp dụng đối với các cá nhân, tức là theo nguyên tắc cá thể hóa trách nhiệm hình sự, nên không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân. Trường hợp pháp nhân vi phạm pháp luật thì phải chịu trách nhiệm hành chính, trách nhiệm dân sự với chế tài cao nhất là tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn, bồi thường thiệt hại… Các biện pháp xử lý hành chính, dân sự này về cơ bản đã đáp ứng yêu cầu xử lý vi phạm đối với pháp nhân.

“Việc xử lý trách nhiệm hình sự pháp nhân như tước giấy phép, đình chỉ hoạt động vĩnh viễn sẽ ảnh hưởng những người không liên quan đến hoạt động tội phạm, ảnh hưởng người lao động, ảnh hưởng an sinh, trật tự xã hội, đến phát triển nền kinh tế” – bà Huyền bày tỏ.

Khi thảo luận đóng góp ý kiến cho dự thảo Bộ luật Hình sự sửa đổi, LS Trần Hữu Huỳnh – Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) đặt ra nhiều vấn đề. Đơn cử, khi một tổ chức kinh tế bị truy cứu TNHS thì các giao dịch kinh tế thương mại đang diễn ra sẽ ra sao? Nếu bị truy cứu TNHS, DN bị đóng cửa, bị rút giấy phép, bị tạm ngừng hoạt động một thời gian thì những đối tác là bạn hàng, khách hàng của các tổ chức kinh tế này cũng như người lao động trong tổ chức kinh tế có quyền khởi kiện những quyết định của tổ chức kinh tế đó hay không?… Mặt khác, theo ông Huỳnh, mức hình phạt cũng phai xem xét một cách thận trọng, hạn chế những hình phạt có thể gây thiệt hại lớn cho xã hội, đặc biệt cho các đối tác và người lao động.

Quy định TNHS của pháp nhân là chế định hoàn toàn mới, chưa có tiền lệ nên quan trọng nhất là thực thi cần thận trọng để tránh sai sót.

Tránh chồng chéo

Tuy vậy, đa số các ĐBQH đồng tình với quy định xử lý hình sự pháp nhân. Theo ĐBQH Trần Hồng Hà (Đoàn ĐB tỉnh Vĩnh Phúc), đây là điều cần thiết vì tình hình vi phạm pháp luật do pháp nhân thực hiện đang diễn ra phức tạp, ngày càng nghiêm trọng và có xu hướng gia tăng. Truy cứu TNHS pháp nhân sẽ góp phần bảo vệ quyền lợi của người dân hiệu quả hơn khi họ khiếu kiện…

Thực tế cũng chỉ ra rằng, nếu chỉ bằng công cụ hành chính, dân sự thì các cơ quan quản lý nhà nước như thanh tra địa phương không thể giải quyết tận gốc rễ vấn đề. Bởi trong lĩnh vực dân sự, việc cung cấp chứng cứ chứng minh bảo vệ quyền lợi thuộc về các đương sự. Trong trường hợp, các đương sự vi phạm không cung cấp chứng cứ, các đương sự ở phía thế yếu như người dân không thể thu thập được tài liệu thì cũng rất khó để khởi kiện được. Nếu pháp nhân là chủ thể chịu TNHS thì cơ quan tiến hành tố tụng có thể áp dụng ngay các hoạt động tố tụng, ngăn chặn thu thập toàn bộ chứng cứ và đưa ra được chế tài xử phạt phù hợp.

Theo Luật sư Hoàng Văn Dũng, Văn phòng luật sư Bross và các cộng sự, trong các loại trách nhiệm pháp lý thì TNHS được quan niệm là chế tài có tính nghiêm khắc nhất. Mặt khác, khi bị truy cứu TNHS thì pháp nhân, người đại diện của pháp nhân sẽ phải tham gia hoạt động tố tụng hình sự, trực tiếp chịu tác động của một quy trình tố tụng nghiêm khắc, và có tính giáo dục, răn đe cao nhất của Nhà nước, đặc biệt là thông qua hoạt động xét xử công khai tại phiên tòa hình sự thì tính răn đe và phòng ngừa vi phạm pháp luật đối với pháp nhân sẽ cao hơn.

Đồng tình, LS Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI cho rằng, việc truy cứu TNHS của pháp nhân không loại trừ TNHS của cá nhân. Tuy nhiên, Bộ luật cần làm rõ về phạm vi giới hạn TNHS của cá nhân và pháp nhân trong cùng một vụ án. Bộ luật cần quy định cụ thể về đại diện quyền lợi của DN để bảo đảm việc xử lý đúng người, đúng tội, tránh tình trạng một hành vi phạm tội bị xử lý hình sự nhiều lần.

Mặc dù, dự thảo Bộ luật Hình sự đang nhận những ý kiến cuối cùng để thông qua vào ngày 25/11 tới nhưng những băn khoăn của các chuyên gia pháp lý như của LS Đức vẫn chưa được giải quyết.

Đây cũng là băn khoăn của ĐBQH Lưu Thị Huyền. ĐB Huyền cho rằng, việc dự thảo quy định cả cá nhân và pháp nhân phải chịu TNHS về cùng một tội phạm trong cùng một vụ án sẽ rất khó xác định phạm vi, mức độ chịu trách nhiệm của từng chủ thể, cũng như khó áp dụng mức hình phạt. Khi cả pháp nhân và cá nhân cùng phải chịu TNHS thì ai là chủ thể tham gia tố tụng của pháp nhân, thủ tục tố tụng ra sao, áp dụng các biện pháp ngăn chặn thế nào? Đó cũng là những câu trả lời cần làm rõ trước 25/11 tới.

Bá Tú

——-

Diễn đàn Doanh nghiệp 09-11-2015:

http://enternews.vn/phap-nhan-kho-thoat-an-hinh-su.html

(131/1.367)

Bài viết

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn:Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nểu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

888. Pháp nhân khó thoát án hình sự

Bài viết

Bình luận

Phỏng vấn

Trích dẫn

Tám luật