923. ‘Siêu’ nghị định: Cảnh báo ba không

(VNN) – Các thông tư quy định các điều kiện kinh doanh sẽ bị bãi bỏ, thay thế là các nghị định quy định chung các điều kiện kinh doanh trong từng lĩnh vực. Các nghị định này đang được gấp rút xây dựng để kịp ban hành trước 1/7 và được xem là các “siêu nghị định”.

Qua quá trình thẩm định, các chuyên gia lo ngại, nhiều điều kiện kinh doanh trong các “siêu nghị định” còn chưa ổn. Nội dung chủ yếu là tập hợp, nâng cơ học từ thông tư lên nghị định, nhiều điều kiện kinh doanh “ba không”: không minh bạch, không hợp lý, không khả thi. Điều này dấy lên lo ngại: Dồn dập làm các nghị định nhưng chất lượng thấp sẽ ‘trói’ doanh nghiệp (DN) nhiều hơn và sẽ khó sửa hơn.

Cảnh báo: Ba không

Bà Nguyễn Minh Thảo, Phó Trưởng ban – Ban Môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh (Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương – Ciem) chia sẻ: Các bộ ngành xây dựng nghị định theo kiểu “nước đến chân mới nhảy” nên những dự thảo đưa ra lấy ý kiến đầy lỗi, chung chung, có những quy định không cần thiết, không hợp lý, thậm chí cài cắm lợi ích”.

Dẫn chứng dự thảo về nghị định quy định điều kiện kinh doanh mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy, bà Thảo cho rằng “không nhất thiết phải có một nghị định quy định điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực này”. Quản lý chất lượng mũ bảo hiểm là quản lý về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật của sản phẩm; kinh doanh mũ bảo hiểm kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái thuộc trách nhiệm quản lý thị trường. Do đó cần xem lại sự cần thiết phải đưa ra quy định điều kiện kinh doanh này.

Luật sư Trương Thanh Đức, thành viên Tổ Công tác thi hành Luật DN và Luật Đầu tư, lo ngại tình trạng các bộ ngành ‘chép lại’ điều kiện kinh doanh trong các thông tư vào nghị định hay ban hành điều kiện kinh doanh không có cơ sở hợp lý. Điều này không những gây khó khăn, cản trở hoạt động kinh doanh, mà còn trái với quy định tại khoản 1, Điều 7, Luật Đầu tư năm 2014.

Nhiều điều kiện kinh doanh trong các “siêu nghị định” đang được soạn thảo bị đánh giá là chất lượng rất kém.

Thông thường, khi một bộ đưa ra dự thảo nghị định về điều kiện kinh doanh phải trải qua 4 vòng kiểm soát. Một là họp ban soạn thảo bao gồm đại diện đến từ nhiều bộ ngành khác. Hai là lấy ý kiến xã hội qua công văn hoặc hội thảo, đối thoại… Ba là thẩm định ở Bộ Tư pháp. Bốn là thẩm tra ở Văn phòng Chính phủ.

Tuy nhiên, với 50 nghị định về điều kiện kinh doanh được các bộ ngành soạn thảo cùng một lúc, theo thủ tục rút gọn, nên vòng 1 và 2 là không đầy đủ.

Theo ông Nguyễn Minh Đức, Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam – VCCI, bản trình dự thảo của các bộ đăng tải trên mạng và gửi sang Bộ Tư pháp thẩm định chất lượng rất kém. Nội dung chủ yếu là nâng cơ học từ thông tư lên nghị định với nhiều điều kiện kinh doanh “ba không”: không minh bạch, không hợp lý, không khả thi.

Theo VCCI, do thời hạn gấp nên nhiều nghị định được xây dựng mà không gửi lấy ý kiến DN – đối tượng chính chịu tác động trực tiếp, không tổ chức hội thảo, không đánh giá tác động, không tổng kết thi hành, không kiểm soát thủ tục hành chính, không bản giải trình tiếp thu ý kiến…

Báo cáo rà soát của VCCI mới đây gửi lên Chính phủ về vấn đề này, trong 311 kiến nghị thì có đến 75 kiến nghị đề nghị bỏ các điều kiện kinh doanh, 127 kiến nghị sửa đổi.

Đừng vội rồi khó sửa sai

Theo Trung tâm nghiên cứu độc lập BIDV, để đảm bảo các nghị định về điều kiện kinh doanh được ban hành đi vào đời sống tạo điều kiện cho DN, việc ban hành phải đảm bảo chất lượng, điều kiện/hồ sơ rõ ràng, thủ tục đơn giản cho DN, hạn chế chồng chéo, trùng lắp, mâu thuẫn giữa các văn bản gây khó khăn cho DN.

Để làm được việc này, các bộ cần trực tiếp làm việc, thảo luận với nhau để gỡ vướng mắc. Bên cạnh đó, quy trình xây dựng, thẩm định văn bản rút gọn nhưng phải bảo đảm công khai, minh bạch, đặc biệt phải lấy ý kiến các đối tượng chịu tác động mà cụ thể ở đây là cộng đồng kinh doanh.

“Để điều kiện kinh doanh không là rào cản đối với DN, đơn vị soạn thảo cần lấy ý kiến đủ cả DN lớn và nhỏ, đánh giá tác động, khả năng gia nhập thị trường của DN mới, ước tính số lượng DN có khả năng đáp ứng quy định mới” – Trung tâm nghiên cứu của BIDV đề nghị.

Theo đó, mặc dù thời gian rất gấp, nhưng việc ban hành nghị định cần phải được đánh giá một cách cẩn trọng, kỹ lưỡng. Những điều kiện nào không cần thiết thì phải bỏ hẳn chứ không để nâng cấp thông tư thành nghị định một cách cơ học.

Theo các chuyên gia tư pháp, việc đẩy nhanh tiến độ ban hành nghị định cũng tiềm ẩn rủi ro chất lượng nghị định sẽ không đảm bảo, dẫn tới lại phải sửa đổi, bổ sung rất mất thời gian. Bởi vì việc ban hành nghị định mới hay sửa đổi, bổ sung thường phải mất từ 2-3 năm.

Vì vậy, các chuyên gia từ Trung tâm Nghiên cứu độc lập BIDV đề xuất, nếu cần thiết có thể báo cáo Thủ tướng cho lùi thời gian ban hành các nghị định đến 1/8/2016.

Theo đó, nghị định nào hoàn thiện, đáp ứng yêu cầu thì ban hành sớm kịp thời hạn. Chưa hoàn thiện cần có thời gian bổ sung thêm. Tranh tình trạng vội vàng rồi về sau khó sửa.

Nói về triển khai xây dựng các nghị đinh về điều kiện kinh doanh, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Lê Mạnh Hà từng lưu ý: “thà bỏ sót chứ không trói DN chặt thêm”.

Tại cuộc họp chuyên đề về công tác xây dựng pháp luật của Chính phủ ngày 23/6, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: Nhà nước pháp quyền không có nghĩa là xây dựng thật nhiều văn bản quy phạm pháp luật mà quan trọng là chất lượng văn bản; không phải chạy theo số lượng mà là phải là chất lượng văn bản, làm sao tạo cơ chế quản lý tốt nhất, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, DN, tạo động lực phát triển mới, thực hiện cho được mục tiêu phát triển DN trong thời gian tới.

“Các văn bản mặc dù được xây dựng theo quy trình rút gọn song không vì tiến độ mà ảnh hưởng đến chất lượng, không đưa y nguyên thông tư cũ, quy định cũ lên thành nghị định mới”, Thủ tướng lưu ý.

Hà Duy

—————————–

Vietnamnet (Kinh doanh) 25-6-2016:

http://vietnamnet.vn/vn/kinh-doanh/dau-tu/312113/sieu-nghi-dinh-canh-bao-ba-khong.html

(80/1.271)

Bài viết 

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn:Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nểu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

Bình luận 

439. Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp...

Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật để thúc đẩy...

Phỏng vấn 

4.444. Hàng loạt vụ lừa đảo đầu tư tiền ảo...

Hàng loạt vụ lừa đảo đầu tư tiền ảo mất tiền thật. (VTV1) -...

Trích dẫn 

4.001. Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh.

Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh. (GT) - Rất nhiều du khách ra...

Tám luật 

334. ANVI xì luật hay Lạm bàn tám luật.

(ANVI) - “Lạm bàn tám luật” hay còn gọi là “ANVI xì luật”Chuyên...

Số lượt truy cập: 240,864