(ĐĐK) – Nhiều doanh nghiệp cho rằng, chính các điều kiện kinh doanh hiện nay đang khiến họ bị giảm năng lực cạnh tranh, thua thiệt so với doanh nghiệp nước ngoài. Đơn cử như ngành vận tải, đặc biệt là ngành taxi, có đến 13 “vòng kim cô” siết lại khiến họ rất khó vẫy vùng…

Taxi truyền thống khó cạnh tranh với Grab, Uber.

Giảm như không

Theo rà soát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Luật Đầu tư 2014, sửa đổi năm 2016 đã có sự điều chỉnh từ 267 xuống còn 243 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.

Nhìn vào con số thay đổi này, có thể thấy đã giảm 24 ngành nghề kinh doanh có điều kiện, song, theo nhận định của giới luật gia, nhà kinh tế và cả chính các doanh nghiệp (DN) trực tiếp tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh, vẫn còn rất nhiều ngành nghề bị đeo những chiếc “vòng kim cô” phi lý.

Theo Luật sư Trương Thanh Đức- Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế (VIAC), trong báo cáo rà soát về “Điều kiện kinh doanh và quyền tự do kinh doanh ở Việt Nam” vừa được VCCI công bố mới đây, ông toàn toàn đồng ý với kiến nghị của VCCI về việc có 16 ngành, nghề có điều kiện kinh doanh chưa phù hợp và 10 ngành, nghề có phạm vi kiểm soát chưa phù hợp, đơn cử như trong lĩnh vực khai khoáng, làm phân, xuất gạo, nhập xăng, bán gas, buôn rượu, chạy taxi, sản xuất mũ bảo hiểm,…

Ngoài ra, còn khá nhiều điểm bất hợp lý khác về điều kiện kinh doanh khiến cho hoạt động của cộng đồng DN trở nên khó khăn, nhiều rào cản.

 “Rõ ràng, danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được ban hành kèm theo Luật Đầu tư, mặc dù đã được sửa đổi, bổ sung năm 2016 vẫn còn nhiều bất cập”- LS Trương Thanh Đức nhận định và cho rằng, mặc dù đã giảm từ 267 xuống 243 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện song điều này không có nghĩa là sau 2 năm đã giảm được 24 ngành, nghề, mà phần lớn vẫn chỉ là giảm do sắp xếp lại, thay đổi từ ngữ và sáp nhập một số ngành, nghề vào nhau, chứ chưa thực chất.

Ví dụ trong danh mục 267 ngành, có 4 ngành, nghề liên quan đến vàng là “kinh doanh mua, bán vàng miếng”, “sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng” và “sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ”. Trong danh mục 243 ngành, nghề thì dồn lại thành 1 ngành nghề kinh doanh có điều kiện duy nhất là “kinh doanh vàng”… 

Từ những nhận định nêu trên, ông Đức thẳng thắn nêu ra quan điểm: Không chỉ vẫn tồn tại nhiều điều kiện kinh doanh bất hợp lý, các chính sách hiện nay còn đưa ra nhiều loại yêu cầu không khác gì những điều kiện kinh doanh “trá hình” làm khó DN.

Là một trong những ngành nghề kinh doanh nằm trong danh mục các ngành nghề kinh doanh có điều kiện, ngành vận tải cũng đang phải mang trên mình những chiếc “vòng kim cô” bó chặt hoạt động kinh doanh của các DN.

Theo ông Nguyễn Văn Thanh- Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, không phủ nhận nếu không có các điều kiện kinh doanh ràng buộc, thì môi trường kinh doanh sẽ mất ổn định.

Thế nhưng các điều kiện phải đưa ra sao cho hợp lý và góp phần tạo động lực phát triển cho DN chứ không nên là rào cản. Như đối với lĩnh vực taxi hiện nay, theo ông Thanh, ngành này đang bị “trói chặt”, dẫn đến việc không thể cạnh tranh nổi với Grab hay Uber.

Theo ông Đức, nếu không sớm gỡ bỏ những rào cản kinh doanh đang kìm kẹp các DN taxi, thì chắc chắn, taxi truyền thống sẽ bị các loại hình taxi mới thâm nhập đè bẹp trong thời gian không xa.

Phải tháo gỡ hết “vòng kim cô”

Trước đó, cũng nhiều ý kiến cho rằng, sự thâm nhập cả Grab và Uber đang khiến cho ngành taxi truyền thống lao đao, do đó không ít DN ngành taxi đã đưa ra đề xuất, cần phải có biện pháp cấm đối với loại hình taxi mới này vì đang xuất hiện nhiều  dấu hiệu cạnh tranh thiếu lành mạnh, ảnh hưởng đến hoạt động của các DN taxi truyền thống.

Tuy nhiên, về vấn đề này, TS Đinh Thị Mỹ Loan- Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam cho rằng, nếu chỉ vì không cạnh tranh nổi với các loại hình taxi mới mà có ý kiến đưa ra đề xuất cấm đối với các loại hình  taxi này là phi thị trường.

Bởi theo bà Loan, trong thời buổi cả thế giới đang hướng đến nền kinh tế chia sẻ, chúng ta không nên và không thể đi ngược với xu hướng đó, nếu cấm tức là đi ngược với thời kỳ hội nhập.

Bà Loan bày tỏ, rất chia sẻ với các DN đang kinh doanh dịch vụ taxi, tuy nhiên chỉ có thể quản lý chặt hơn đối với hai loại hình Uber và Grab, còn cấm là hoàn toàn không nên.

Ở đây, vấn đề đang kìm hãm các hãng taxi truyền thống là 13 chiếc “vòng kim cô” kia chứ không phải là sự thâm nhập của một loại hình kinh doanh mới.

“13 chiếc “vòng kim cô” mà nhà quản lý đang “trói” taxi truyền thống rất cần phải tháo gỡ bớt ra, làm sao chỉ còn 3,4 cái, thậm chí tháo hết không còn cái nào thì sẽ giúp taxi cạnh tranh tốt hơn.

Phía người tiêu dùng rất hoan nghênh Uber, Grab, không chỉ bởi họ được hưởng quyền lợi do giá rẻ hơn mà tài xế rất lịch sự, dịch vụ rất tốt. Vậy tại sao lại cấm những dịch vụ đang rất có lợi cho người tiêu dùng?”- bà Loan đặt câu hỏi và khẳng định: Vấn đề ở đây là chính các điều kiện kinh doanh đang “trói” các DN trong nước.

Không chỉ đối với lĩnh vực taxi, vận tải mà còn nhiều lĩnh vực ngành nghề khác nữa, như việc quy định DN phải có kho, có diện tích này, đội ngũ kia…vô cùng phi lý, phi thị trường, cản trở DN.

Mặc dù thừa nhận môi trường kinh doanh đã có sự cải thiện, và khá nhiều điều kiện kinh doanh đã được nhà quản lý tìm cách tháo gỡ, song các chuyên gia kinh tế cho rằng, cần phải “dẹp” tới 1/3 số điều kiện kinh doanh đang tồn tại hiện nay mới có thể tạo ra một môi trường kinh doanh thực sự thông thoáng cho DN.

Minh Phương

—————–

Đại đoàn kết (Kinh tế) 03-7-2017:

http://m.daidoanket.vn/tin-tuc/kinh-te/doanh-nghiep-van-than-kho-lon-371525?view=mobile

(411/1.207)