(GT) – Vấn đề nêu trên được đưa ra tại Hội thảo Thuế tài sản – một số gợi ý chính sách, do Bộ Tài chính phối hợp với Viện RED tổ chức ngày 26/6.

Chuyên gia đề xuất, với điều kiện đặc thù tại Việt Nam chỉ nên đánh thuế tài sản ít nhất từ 5 tỷ đồng trở lên

Kinh nghiệm từ Canada

Anh Nicolas Drouin, chuyên gia phát triển, Đại sứ quán Canada tại Việt Nam cho biết anh sắp hết nhiệm kỳ tại Việt Nam và sẽ trở về Canada. Anh cũng đã dự định mua một căn hộ tại bang Ontario và đã tiếp cận cơ sở dữ liệu quản lý đất đai của bang này để xem xét những thông tin liên quan đến căn hộ như vị trí, giá cả, người chủ căn hộ, tình trạng đóng thuế hàng năm… “Tôi được tiếp cận các cuộc điều tra về khu đất, khu nhà tôi định mua, giá căn hộ ở kỳ điều tra trước cũng như giá bán mới nhất trên thị trường để tôi kiểm tra việc định giá căn hộ này trước khi quyết định mua”, anh Drouin nói.

Sở dĩ anh Drouin có thể tiếp cận được những thông tin này là do cơ chế minh bạch, rõ ràng của hệ thống thuế. Anh Nicolas Drouin cho biết, Thuế tài sản ở Canada được giao cho chính quyền địa phương xây dựng, quyết định (trên cơ sở mức trần do liên bang đề ra) và thu thuế. Thuế Tài sản ở Canada được tính chung trên cơ sở giá trị cả nhà và đất chứ không tách riêng.

Cứ mỗi 4 năm một lần (một nhiệm kỳ), chính quyền địa phương đánh giá lại giá trị tài sản một lần và xem xét lại thuế suất để tính thuế tài sản trên cơ sở nhu cầu chi tiêu ngân sách của bang liên quan tới nhu cầu xây dựng công trình mới, tu bổ công trình, tỷ lệ lạm phát… Tức là thuế được thu nhằm đáp ứng lợi ích cho người dân sở tại như dịch vụ giáo dục, y tế, văn hóa giải trí, nhà ở (gồm cả dịch vụ cấp giấy phép xây dựng, nhà cho người cao tuổi, nhà cho thuê giá rẻ…), dịch vụ bảo vệ, an toàn công cộng, dịch vụ giao thông vận tải, bến bãi, điểm chung chuyển, cấp thoát nước, xử lý rác…

Thuế suất thuế tài sản tại đây hiện là 1,068%, tức là cứ có 1.000 đô la Canada tài sản thì phải nộp 10,68 đô la Canada. Ví dụ, một căn hộ có giá trị 434.500 đô la Canada thì chủ nhà phải trả 4.640,46 đô la Canada/năm (tương đương gần 80 triệu đồng Việt Nam). Thuế suất một mức trên áp chung và tất cả chủ sở hữu tài sản đều phải đóng nhưng với người nghèo tiền đóng thuế sẽ được coi là khoản giảm trừ gia cảnh khi nộp thuế thu nhập cá nhân.

Canada có thể quản lý được và người dân vui vẻ đóng thuế là do mỗi bang có một công ty định giá tài sản độc lập gồm những chuyên gia, áp dụng trên 200 tiêu chí định giá. Họ cũng có một cơ chế giải quyết khiếu nại độc lập để tiếp nhận và xử lý khiếu nại từ người dân. Hiện tại, thuế tài sản là nguồn thu chính của chính quyền địa phương. Những thông tin này cũng được công khai tới người dân như năm 2017, bang Ontario nơi anh Nicolas Drouin dự định mua nhà đã thu được 19 tỷ đô la Canada tiền thuế tài sản từ 5 triệu tài sản (có trị giá 2,3 nghìn tỷ đô la Canada, tương đương 40 nghìn tỷ VND).

“Nhà 5 tỷ hãy nói chuyện thuế”

Nếu tính cả thuế tài sản thì hiện tổng các loại thuế mà người dân Canada phải đóng hàng năm lên tới 42,5% thu nhập. Tỷ lệ đóng thuế cao là vậy nhưng luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho biết: “Tôi ở Canada tôi cũng muốn đóng thuế ngay lập tức vì nó rõ ràng”. Ông Nguyễn Chí Dũng, cố vấn chính sách Viện Nghiên cứu truyền thông và phát triển (RED) cũng cho rằng, khi nộp thuế người dân có quyền được hỏi họ được hưởng những gì từ thuế họ đóng.

“Những nước phát triển đều có công ty định giá chuyên nghiệp của chính quyền địa phương, rồi còn có cơ quan giải quyết khiếu nại về việc định giá và thuế. Còn ở ta là cơ chế giải quyết hành chính nên cứ mãi mãi thuế không thu được mà bất ổn xã hội càng ngày càng tăng. Khi nhóm nghiên cứu trình Bộ Tài chính cũng nên nghiên cứu, tính đến cơ chế định giá sao cho công bằng”, ôg Dũng kiến nghị.

Ông Trương Thanh Đức đưa ra một số đề xuất đối với nhóm nhiên cứu dự thảo Thuế tài sản của Bộ Tài chính là chỉ đánh thuế tài sản với người có khả năng nộp thuế vì với đặc thù Việt Nam, người nghèo nhất cũng có nhà. Bên cạnh đó, ông Đức đề xuất đánh thuế lũy tiến bởi thời gian tới sẽ có rất nhiều người tích tụ được tài sản, sở hữu được rất nhiều đất đai. “Đánh thuế phải đánh theo “khối” cả nhà và đất theo giá thị trường. Cụ thể, ít nhất tài sản 5 tỷ đồng trở lên hãy nói chuyện thuế. Ở Hà Nội, TP.HCM có nhà dưới 5 tỷ đồng hiện vẫn là người nghèo”, luật sư Trương Thanh Đức nói.

Đề cập tới yếu tố quản lý dữ liệu đất đai, ông Nguyễn Chí Dũng đặt ra hàng loạt vấn đề: “Nếu không quản lý được sao đánh thuế? Trong khi cơ sở dữ liệu chưa có thì chọn cái gì để làm căn cứ tính thuế? Nếu chỉ đánh trên tài sản có danh, còn tài sản không danh thì đánh sao? Phải minh bạch tài sản trên quản lý đăng ký. Trên cơ sở đó có thể sẽ lòi ra các tài sản giao dịch ngầm”.

Cao Sơn

————–

Giao thông (Kinh tế) 27-6-2018:

http://www.baogiaothong.vn/thue-tai-san-thu-the-nao-tao-su-dong-thuan-d261978.html

(167/1.181)