1.976. Cắt giảm điều kiện kinh doanh: Thay đổi tư duy chưa đủ

>>> ANVI ra mắt sách mới TRÁCH NHIỆM CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ CÔNG TY <<<

1.976. Cắt giảm điều kiện kinh doanh: Thay đổi tư duy chưa đủ

10:05, 01/09/2018

(ND) – Thời gian sửa đổi một văn bản đang dài hơn vòng đời trung bình của một doanh nghiệp. Không phải không có lý khi cộng đồng doanh nghiệp bày tỏ lo ngại về tính thực chất của việc cắt giảm các điều kiện kinh doanh.

Cần những biện pháp tạo điều kiện cho kinh doanh vận tải. Ảnh: QUỲNH TRANG

Tư duy kéo lùi phát triển

Vài ngày sau hạn chót 15-8, rút cục các bộ, ngành cơ bản hoàn tất nhiệm vụ trình các cấp có thẩm quyền về số lượng văn bản sửa đổi quy định về điều kiện kinh doanh (ĐKKD). Nhưng vấn đề lại nằm ở chính chất lượng của các bản dự thảo này. Đơn cử như một dự thảo đang rất nóng hiện nay là Dự thảo Nghị định quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô-tô.

Thực ra, Dự thảo đã trình Chính phủ có không ít điểm mới, đã đơn giản hóa, bãi bỏ một số quy định về ĐKKD, như đã cắt giảm quy định về niêm yết logo, mầu sơn biểu trưng, điều kiện về trung tâm điều hành, tần số, thiết bị liên lạc, đồng phục, thẻ tên lái xe taxi…, nhưng những thay đổi đó là chưa đủ.

Ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), đơn vị được giao thẩm định độc lập dự án này, đã phải thể hiện sự bức xúc vì những quy định được gọi là ĐKKD trong dự thảo có bản chất là các thủ tục hành chính hoặc là những điều kiện can thiệp quá sâu vào quyền kinh doanh của DN. Chẳng hạn như, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đưa ra quy định đơn vị kinh doanh bến xe có quyền kiểm tra điều kiện đối với xe ô-tô, lái xe và xác nhận vào lệnh vận chuyển… Cách tiếp cận đúng về quản lý nhà nước, phải là tạo điều kiện để các bến xe cạnh tranh, thu hút nhà xe, chứ không thể bắt bến xe làm việc của cơ quan quản lý nhà nước.

“Tư duy của Bộ TVT trong dự thảo này là điển hình của sự không đổi mới. Lấy cách thức hiện hữu áp đặt cho phương thức kinh doanh mới không thể giải quyết bất cập hiện tại, thậm chí còn tạo rào cản cho doanh nghiệp”, ông Cung phân tích. Các chuyên gia của CIEM đã đếm được trong Dự thảo, yêu cầu siết chặt kinh doanh vận tải được lặp lại 3 lần trong Tờ trình, 22 lần quy định giao thẩm quyền cho Bộ GTVT quy định thêm. Ngoài ra còn phát hiện biểu hiện cài cắm lợi ích ngành, đưa ngay ĐKKD vào định nghĩa rằng, “đơn vị kinh doanh vận tải là doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh vận tải đã được Sở GTVT cấp giấy phép kinh doanh vận tải bằng xe ô-tô”, thay vì đáng ra phải hướng vào mục tiêu bãi bỏ ít nhất 50% ĐKKD hiện hành, hay bảo đảm an toàn, giảm chi phí cho DN như chỉ đạo của Chính phủ trong gần 3 năm qua.

Đại diện cho cộng đồng DN, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng bày tỏ lo lắng khi các dự thảo mà bộ, ngành trình ra bắt đầu được lấy ý kiến doanh nghiệp. Muốn có một sự tiếp thu nghiêm túc, ông Lộc đã đề xuất thay đổi cách phân giao nhiệm vụ soạn thảo các dự thảo liên quan đến ĐKKD với Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ.

“Trong nội bộ từng bộ, đề nghị các bộ trưởng không giao các vụ, cục đang thực hiện nhiệm vụ cấp phép lại là cơ quan chủ trì soạn thảo phương án hay chủ trì soạn thảo các nghị định, thông tư cải cách cấp phép này. Những đơn vị đang cấp phép không có động lực và tìm cách giữ lại quyền của mình. Quy định cải cách cần giao cho các đơn vị độc lập, chịu trách nhiệm trước bộ trưởng và chủ động tham vấn những vấn đề chuyên môn của các cơ quan khác”, ông Lộc khuyến nghị.

Cũng phải nói thêm rằng, các khảo sát của VCCI còn cho thấy sự thiếu triệt để trong khá nhiều phương án cải cách, vì chạm trần quy định của luật, nhưng lại chưa thấy các bộ, ngành đề xuất sửa đổi.

Kiến tạo Nhà nước phục vụ

Trong Chỉ thị 20/2018/CT-TTg về tăng cường cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành và cắt giảm, đơn giản hóa ĐKKD, có nêu yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ trong quá trình xây dựng dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật có quy định thủ tục hành chính, ĐKKD… phải bảo đảm rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện, không tạo rào cản gia nhập thị trường, không làm phát sinh chi phí cho DN. Nhưng soi lại quá trình thực hiện Chỉ thị, luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI đã lo ngại về những “cái bẫy” trong dự thảo, dự án vẫn còn tình trạng các quy định lắt léo đến mức DN phải tìm cách đối phó, thậm chí phải lách luật.

Thực tế này đã khiến VCCI tính đến việc lên chương trình cứ 6 tháng một lần đánh giá các văn bản liên quan hoạt động sản xuất, kinh doanh, thông qua đó thúc đẩy tiến độ cải cách thể chế mà Chính phủ đang yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thực hiện. Ông Lộc cho rằng, có tính chu kỳ trong các đợt rà soát, cắt giảm ĐKKD. Có lúc thì cao trào, có lúc lại nguội lạnh, trong khi đó, cải cách phải được duy trì tính liên tục.

Rõ ràng, đây chính là thời điểm phải thay đổi không chỉ tư duy, mà cả phương thức kiểm soát, giám sát quy định về ĐKKD. Tách chức năng thiết kế quy định ra khỏi chức năng thực thi và Nhà nước phục vụ, chứ không quản lý là những yếu tố nền tảng cho việc thực thi cắt giảm nói trên.

Minh Anh

———————————————-

Nhân Dân (Cuối tuần) 01-9-2018:

http://www.nhandan.com.vn/cuoituan/the-thao/item/37498002-thay-doi-tu-duy-chua-du.html

Bài viết

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.[caption id="attachment_46703" align="alignleft" width="450"] Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.[/caption]Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nếu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

1.976. Cắt giảm điều kiện kinh doanh: Thay đổi tư duy chưa đủ

Bài viết

Bình luận

Phỏng vấn

Trích dẫn

Tám luật