(TTVN) – Hàng chục ngàn hộ kinh doanh có doanh thu lớn, nhân công đông không kém doanh nghiệp nhỏ, nếu tất cả đều lên doanh nghiệp số thuế thu được sẽ không hề nhỏ.

Công tác vận động chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Ảnh: TTXVN

Tại Toạ đàm nghiên cứu khuôn khổ pháp lý cho hộ kinh doanh theo Luật doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Cúc – chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam – hiện có 1,6 triệu hộ cá nhân kinh doanh cá thể mà cơ quan thuế đang quản lý, cấp mã số thuế và 3,4 triệu hộ không có đăng ký kinh doanh.

Hộ kinh doanh cũng thường áp dụng hình thức nộp thuế theo tỉ lệ trên doanh thu hoặc thu thuế khoán dẫn tới việc cơ quan quản lý chưa sát với doanh thu thực tế phát sinh của hộ kinh doanh cá thể nên có hiện tượng thất thu thuế.

Bà Cúc cho rằng khi sửa đổi Luật doanh nghiệp không nên đưa hộ kinh doanh vào và nên làm chính sách, khuôn khổ pháp lý riêng cho hộ, sau đó có cơ chế chuyển đổi như khuyến khích, ưu đãi.

Theo các chuyên gia hàng chục ngàn hộ kinh doanh chưa lên doanh nghiệp dù doanh thu lớn, nhân công đông không kém doanh nghiệp nhỏ. Lý do: ngại quy định thuế, ngại bị “hỏi thăm”, trong khi chính sách khuyến khích của Nhà nước chưa đủ mạnh…

Thực tế nhiều trường hợp hộ kinh doanh phát triển thành doanh nghiệp nhưng bị cơ quan thuế kiểm tra, bắt lỗi sổ sách, hóa đơn chứng từ… Có trường hợp bị phạt, truy thu mấy chục triệu đồng. Hộ kinh doanh được đóng thuế khoán, còn nếu lên doanh nghiệp, ngoài rủi ro bị truy thu thuế, hàng tháng còn phải tốn tiền thuê kế toán.

Đặc biệt, theo hướng dẫn của Sở Kế hoạch đầu tư, hộ kinh doanh phải làm thủ tục tạm khóa mã số thuế, tạm ngưng kinh doanh để làm thủ tục chuyển đổi lên doanh nghiệp. Nhưng khi hộ kinh doanh liên hệ chi cục thuế thường không được chấp thuận và được yêu cầu phải giải thể, ngưng kinh doanh mới được xác nhận. Trở ngại này khiến nhiều hộ kinh doanh từ bỏ ý định lên doanh nghiệp.

Các chuyên gia đề xuất, cần có cơ chế về sổ sách, kế toán đơn giản hơn cho các doanh nghiệp nhỏ và các hộ kinh doanh mới chuyển đổi lên doanh nghiệp để đảm bảo cơ quan thuế thu đúng, thu đủ nhưng không gây khó khăn cho các doanh nghiệp mới.

Bên cạnh đó, cần sớm ban hành chính sách ưu đãi thuế cho doanh nghiệp khởi nghiệp và hộ kinh doanh lên doanh nghiệp.

Vì trên thực tế Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ đã có hiệu lực từ đầu năm 2018 nhưng đến nay, một số nội dung liên quan đến chính sách ưu đãi về thuế vẫn chưa có thông tư hướng dẫn cụ thể nên cơ quan thuế và các đơn vị liên quan khó khăn trong việc giới thiệu các lợi ích cụ thể để vận động các hộ kinh doanh khi chuyển đổi.

Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI, cho rằng không nên yêu cầu hộ kinh doanh phải chuyển đổi mà phải thừa nhận những hộ đã có đăng ký kinh doanh (với 1,6 triệu hộ), khi đạt đến quy mô nhất định là một loại hình doanh nghiệp.

Còn với 3,4 triệu hộ kinh doanh còn lại chưa có đăng ký kinh doanh vì quy mô nhỏ, theo ông Đức cần phải có yêu cầu bắt buộc là đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, không nên đặt vấn đề đưa những hộ này lên doanh nghiệp.

Vấn đề đặt ra khi chuyển đổi là chưa nên đòi hỏi thay đổi với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu/năm đang được miễn thuế, mà các hoạt động như kế toán cần duy trì như cũ, hoặc nâng cấp nhưng vẫn phải đơn giản hơn so với chế độ kế toán với doanh nghiệp.

TS Cao Sỹ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Chủ tịch VINASME thừa nhận, có tình trạng bộ phận hộ kinh doanh cá thể không muốn lên doanh nghiệp là đúng. Kinh doanh là lợi nhuận, làm gì để giảm chi phí được thì họ sẽ khai thác triệt để. Nếu trở thành doanh nghiệp tư nhân thì phải công khai, minh bạch, có kế toán, sổ sách, đóng thuế đầy đủ… nên họ sẽ không được làm lem nhem như cách làm của hộ kinh doanh cá thể.

Thêm nữa, đối với hộ kinh doanh, bố thì làm chủ tịch, con thì kế toán, con thì thủ quỹ…nên họ không muốn công khai. Họ muốn làm thế nào cho “tiện” nhất. Họ tìm cách lách luật. Đây là tâm lý cụ thể, hoạt động cụ thể mà chúng ta đang mắc phải. Đây là nguyên nhân làm hạn chế số lượng hộ kinh doanh gia đình trở thành doanh nghiệp.

Hoàng Linh/Sức Khỏe Cộng Đồng

——————————————————-

Tin tức Việt Nam (Tài chính) 05-4-2019:

https://tintucvietnam.vn/16-trieu-ho-kinh-doanh-len-doanh-nghiep-se-thu-duoc-bao-nhieu-thue-64129

(159/906)