(ĐBND) – Có ý kiến cho rằng, để xảy ra việc các sàn giao dịch lừa đảo “trăm hoa đua nở”, công khai hoạt động trái luật dụ dỗ nhà đầu tư thiếu hiểu biết như hiện nay có phần trách nhiệm của cơ quan quản lý. Vì vậy, cần có một cuộc truy quét các sàn giao dịch lừa đảo, hoạt động trái phép, nếu không hệ lụy để lại cho nền kinh tế và xã hội rất lớn.

Người dân đến trụ sở công an TP.Hồ Chí Minh trình báo sàn CoolCat lừa đảo

Nguồn: ITN

Mô hình cũ vẫn rất nhiều nhà đầu tư sập bẫy

Thời gian qua, tội phạm công nghệ cao lừa đảo thông qua hình thức sàn giao dịch vàng, tiền ảo, ngoại tệ trái phép diễn biến phức tạp với những hình thức hoạt động tinh vi. Sàn đầu tư tài chính CoolCat với hàng nghìn nhà đầu tư cùng hàng trăm tỷ đồng bị “bốc hơi” chưa hết nóng thì mới đây sàn giao dịch Busstrade cũng ôm tiền “biến mất”.

Các sàn giao dịch này có một số đặc điểm tương đồng, chủ yếu hoạt động kêu gọi đầu tư trái phép do nhiều cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước (không xác định được tư cách pháp nhân) tự lập, lôi kéo nhà đầu tư tham gia đầu tư dưới nhiều hình thức như: mua bán chứng khoán quốc tế, đồng tiền kỹ thuật số, giao dịch quyền lựa chọn nhị phân với hình thức dự đoán giá trị lên xuống của một tài sản có thể là vàng, chứng khoán, cổ phiếu, tỷ giá…

Để phát triển hệ thống, các đối tượng cầm đầu sẽ xây dựng một nhóm cộng sự, chuyên đăng tải các hình ảnh được nhận lãi khủng, mua được nhà, được xe để thu hút người tham gia. Sau khi hệ thống phát triển đến một mức nhất định, các đối tượng cầm đầu sẽ đánh sập hệ thống và ôm tiền “biến mất”.

Chuyên gia tư vấn đầu tư Phan Dũng Khánh cho biết, dù tên gọi của các mô hình, dự án có dấu hiệu lừa đảo khác nhau, nhưng các thủ đoạn, chiêu trò đều có những điểm giống nhau như: hoạt động trên không gian mạng, trả lãi cao bất thường, không rõ ai làm chủ, các mô hình đều có yếu tố nước ngoài, kinh doanh đa cấp trái phép…

Theo ông Khánh, các mô hình lừa đảo tài chính thông qua sàn giao dịch ảo không mới, cũng không khó nhận ra. Đó là người chơi kiếm tiền dễ dàng, chỉ cần nạp tiền rồi không cần làm gì vẫn được hưởng lãi cao từ 7 – 9%/ngày. Trong khi nguyên tắc đầu tư là có thắng có thua nhưng các ứng dụng lừa đảo luôn quảng cáo lợi nhuận cao kèm bảo đảm 100% gốc và lãi, tức là chỉ có thắng, không có thua. “Do sức hấp dẫn quá lớn về lợi nhuận nên mô hình cũ này vẫn khiến rất nhiều nhà đầu tư sập bẫy”, ông Khánh nói.

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật Anvi cho hay, trước vụ Coolcat, Bustrade, đã có hàng loạt vụ lừa đảo tương tự trên các sàn giao dịch ảo. Thực chất đó là hình thức kinh doanh đa cấp trái phép trên không gian mạng, mời gọi và thưởng tiền cho những người tham gia vào sàn. Bản chất là lấy tiền của người vào sau trả cho người vào trước. Để tạo niềm tin cho người tham gia và nộp tiền, các sàn này đưa ra bảo hiểm cho các nhà đầu tư.

Thực tế cho thấy, rất nhiều người vì lợi nhuận quá cao mà quên đi những đề phòng bình thường. Nhà đầu tư cá nhân mong muốn tham gia lấy được chút tiền lời rồi rút nhanh, nhưng cuối cùng bị trái đắng. Do ý thức được đây là hành vi phạm pháp nên tội phạm thường “lừa nhanh, rút lẹ” khi cơ quan chức năng chưa kịp vào cuộc.

Có trách nhiệm của cơ quan chức năng

Theo Bộ Tài chính, hiện tại chỉ có Sở Giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh và Sở Giao dịch chứng khoán TP. Hà Nội được phép tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán tại Việt Nam. Theo pháp luật chứng khoán, tiền ảo không phải là một loại chứng khoán. Hiện nay, Việt Nam chưa có quy định pháp lý điều chỉnh hoạt động phát hành, mua bán, trao đổi tiền ảo, tài sản ảo, đồng thời cũng chưa quy định đơn vị chính thức quản lý việc phát hành và giao dịch các đồng tiền ảo, tài sản ảo.

Điều này có nghĩa, nếu có các vấn đề rủi ro liên quan đến hệ thống các sàn giao dịch ảo thì kết quả đầu tư của người tham gia đều không được bảo đảm. Chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, tiền của người tham gia nộp vào hệ thống là tiền thật, trong khi những lợi ích, hoa hồng được ghi nhận trên hệ thống hầu hết là các loại tiền ảo và ví điện tử không được cơ quan quản lý Nhà nước thừa nhận.

Tuy nhiên, cơ quan chức năng cũng khó kiểm soát được những sàn giao dịch này vì nhà đầu tư có thể trực tiếp nạp tiền vào tài khoản các sàn qua nhiều kênh để giao dịch. Vì vậy, theo ông Hiếu, trước tiên mỗi người dân cần hết sức thận trọng, trước khi bỏ vốn vào những lĩnh vực này nên tham khảo, tư vấn thêm từ cơ quan chức năng, các tổ chức tín dụng.

Ở góc nhìn khác, một chuyên gia am hiểu về công nghệ cho hay, việc để cho các sàn giao dịch ảo này “trăm hoa đua nở”, công khai hoạt động trái luật dụ dỗ nhà đầu tư thiếu hiểu biết như hiện nay có phần trách nhiệm của cơ quan chức năng.

Cũng theo người này, việc truy vết dòng tiền không khó, bởi hầu hết các sàn này đều sử dụng tài khoản và thẻ qua Visa, Master…. Nếu không truy quét, xử lý triệt để, các sàn giao dịch lừa đảo sẽ bùng nổ tại nước ta, việc xử lý sẽ ngày càng khó khăn hơn. Vì vậy, Bộ Công an cần có một cuộc truy quét các sàn giao dịch lừa đảo, hoạt động trái phép, nếu không hệ lụy để lại cho nền kinh tế xã hội là rất lớn.

Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) Cấn Văn Lực cho rằng, các bộ, ngành liên quan cần nghiên cứu đầy đủ về loại hình đầu tư kinh doanh Forex (kinh doanh ngoại hối dưới dạng sàn đầu tư chứng khoán) và tài sản ảo, tiền ảo, từ đó đề xuất chính sách, cơ chế quản lý, từng bước đưa loại hình đầu tư này vào khuôn khổ pháp luật.

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền, cảnh báo người dân, nhà đầu tư không bị lôi kéo vào các loại sàn giao dịch trá hình. Trường hợp cá nhân, tổ chức lợi dụng các hình thức đầu tư, kinh doanh, môi giới để hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, có dấu hiệu vi phạm pháp luật, khi có đầy đủ chứng cứ cần xử lý nghiêm.

Tuệ Anh

——-

Đại biểu nhân dân (Đời sống xã hội) 17-5-2021:

https://www.daibieunhandan.vn/can-truy-quet-san-giao-dich-lua-dao-iieeb65jaq-57344

(167/1.290)