Băn khoăn về vai trò mờ nhạt của thành viên HĐQT độc lập.

(LĐ) – Chuyên gia cho rằng thành viên HĐQT độc lập được kỳ vọng bảo vệ quyền lợi cổ đông nhưng thực tế lại bị xem là “bù nhìn”. Đâu là nguyên nhân và giải pháp?

Thành viên Hội đồng Quản trị (HĐQT) độc lập được kỳ vọng trở thành cầu nối quan trọng giữa cổ đông và ban điều hành tại các ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều ý kiến cho rằng họ chỉ là những “bù nhìn” không có thực quyền. Thực trạng này không chỉ phản ánh những vấn đề trong cơ chế hoạt động của các ngân hàng mà còn đặt ra yêu cầu cấp bách phải cải cách.

Tại hội thảo “Xây dựng các tập đoàn tài chính phát triển bền vững ở Việt Nam” diễn ra sáng 5.12, TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính – thẳng thắn nhận định: “Các thành viên độc lập trong HĐQT hiện nay là những ‘bù nhìn’ do cơ chế và cơ cấu”.

Ông dẫn chứng rằng biên bản họp HĐQT tại các ngân hàng Việt Nam thường được soạn sẵn theo mẫu. Phần lớn ý kiến trong các cuộc họp đều biểu quyết 100% theo ý kiến của Chủ tịch HĐQT, bất kể nội dung đưa ra có thực sự hợp lý hay không.

TS Nguyễn Trí Hiếu nêu kinh nghiệm quốc tế về quản lý các ngân hàng. Ảnh: Ban Tổ chức.

Trái ngược với điều này, ông Hiếu nêu ví dụ cách làm việc của HĐQT tại Mỹ. Tại đây, biên bản họp HĐQT được ghi chi tiết, nêu rõ từng ý kiến, từ ủng hộ đến phản đối. Chỉ cần một thành viên đưa ra ý kiến đáng lưu tâm, vấn đề sẽ được đưa vào thảo luận. Điều này không chỉ giúp tăng tính minh bạch mà còn tạo môi trường để các thành viên HĐQT độc lập thực hiện đúng vai trò của mình.

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI đồng tình rằng cơ chế hiện nay khiến vai trò của thành viên HĐQT độc lập tại Việt Nam trở nên mờ nhạt. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng một số thành viên HĐQT độc lập thiếu bản lĩnh và thường chọn cách “đồng thuận cho yên chuyện” thay vì đối đầu với các quyết sách thiếu hợp lý.

Luật sư Trương Thanh Đức cho rằng, một số thành viên HĐQT hiện nay thiếu quyết sách hợp lý cho cổ đông. Ảnh: Ban Tổ chức.

Nguyên nhân sâu xa của vấn đề này nằm ở cả khâu tuyển chọn và thiếu quy định pháp luật rõ ràng. Quy trình tuyển chọn hiện nay chủ yếu dựa trên mối quan hệ, không đặt nặng các tiêu chí về năng lực và đạo đức nghề nghiệp. Trong khi đó, pháp luật lại chưa có các quy định cụ thể về trách nhiệm và quyền hạn của thành viên HĐQT độc lập.

Để khắc phục tình trạng này, TS Nguyễn Trí Hiếu đề xuất cần có quy định chi tiết hơn về việc lập biên bản họp HĐQT, trong đó ghi rõ trách nhiệm của từng thành viên. Nhà nước cũng cần xây dựng khung pháp lý để tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của HĐQT độc lập.

Vai trò của các thành viên HĐQT độc lập là đại diện tiếng nói của cổ đông nhỏ lẻ – những người chiếm tới 90% tổng số cổ đông. Nếu vai trò này không được thực hiện đúng, quyền lợi của cổ đông sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến mất niềm tin vào hệ thống ngân hàng.

Bình Ánh

————-

Lao động (Kinh doanh) 06-12-2024:

https://laodong.vn/kinh-doanh/ban-khoan-ve-vai-tro-mo-nhat-cua-thanh-vien-hdqt-doc-lap-1430798.ldo

(97/644)