(ANVI) – 7 vấn đề liên quan đến hạn mức tín dụng:
1. Dư luận phản ứng:
Quá nhiều ý kiến của người trong ngành Ngân hàng, chuyên gia kinh tế, nhà báo chính sách vĩ mô kỳ cựu, doanh nghiệp, người dân phản đối việc thắt chặt hạn mức tín dụng, cho rằng đó là không hợp lý, không có cơ sở, dùng con ngáo ộp lạm phát để chặn tín dụng, gây khó khăn rất lớn cho các doanh nghiệp, làm mất đi cơ hội phục hồi & phát triển kinh tế.
2. Mục tiêu điều hành:
Gần 20 năm làm tại 4 ngân hàng thương mại, tôi chứng kiến dự biến động rất lớn của ngành Ngân hàng. Có năm tăng trưởng tín dụng lên đến 51,39% (2007), tôi đã tièng ngồi ở ngân hàng thương mại tăng trưởng tín dụng 100%/năm. Bên cạnh đó, có thời điểm tăng trưởng tín dụng âm (cuối quý 1/2012). Tôi nhận thấy, việc điều hành vĩ mô của ngành Ngân hàng trong 10 năm qua là bài bản, hợp lý nhất & quan trọng là giữ ổn định giá trị đồng tiền, góp phẩn quan trọng hàng đầu vào việc bảo đảm ổn định nền kinh tế vĩ mô.
3. Giữ nguyên hạn mức:
Rất không nên tăng hạn mức tín dụng, 14% trong bối cảnh hiện nay là quá cao rồi. Tăng trưởng tín dụng 6 tháng đầu năm đã cao nhất trong 10 năm qua. Nếu hôm nay đã sử dụng hết hạn mức thì đúng là phải tăng một vài % hạn mức tín dụng. Nhưng tại thời điểm này chưa nên thay đổi, không nên nới lỏng. Mặc dù tăng dư nợ đồng nghĩa với việc giảm tỷ lệ nợ xấu. Nhưng nên chủ động chọn cái “xấu” trước để khỏi bị động với cái “xấu” sau.
4. Kênh cung ứng vốn:
Nguồn vốn chính, vai trò tăng trưởng kinh tế không thể là gánh nặng của ngành Ngân hàng, mà là của các Bộ, ngành khác. Nguồn vốn phải chuyển sang các kênh khác, như trái phiếu doanh nghiệp. Nguồn trái phiếu bắt đầu bị pháp luật thắt chặt theo Nghị định số 153/2020/NĐ-CP & đang có nguy cơ bị chặn đứng với ý đồ sửa đổi, bổ sung Nghị định ngày. Năm 2020, khi tham gia thẩm định Nghị định số 153/2020/NĐ-CP, tôi đã phản đối việc thắt chặt. Ngày 27-4-2022, khi tham gia thẩm định việc sửa đổi, bổ sung Nghị định này, tôi càng phản đối. Đến mức…. đề nghị gỡ… mặc dù… cũng phản đối việc thắt quá chặt điều kiện phát hành trái phiếu doanh nghiệp Không thể tìm kiếm sự an toàn của thị trường trái phiếu bằng cách đẩy rủi ro cho thị trường tín dụng. Hơn 3 tháng rồi chưa chốt được việc sửa đổi, thậm chí không ta được nữa, thì càng cần phải xem lại, càng rủi ro & càng khoa cho ngành Ngân hàng.
5. Nguy cơ lạm phát:
Việt Nam cái gì cũng trễ, rủi ro sẽ đến trễ (nhất là việc xử lý nợ COVID-19), lạm phát cũng sẽ đến trễ, nhưng nguy cơ thì rất lớn, nếu không ngăn chặn. Để lạm phát tăng cao thì tăng trưởng kinh tế sẽ trở thành vô nghĩa, thậm chí phải trả giá rất đắt. Khác với nhiều nước, lạm phát Việt Nam mà tăng cao thì rất khó xử lý & ảnh hưởng nặng nề hơn nhiều do yếu tố tâm lý, lòng tin, với những bài học vẫn còn nóng hổi đã từng xảy ra.
6. Giới hạn tín dụng:
Tóm lại, phải giới hạn tín dụng, nhưng gọi là hạn mức hay là gì, phân bổ chỉ tiêu hay làm thế nào, dùng công cụ hành chính hay công cụ tiền tệ? Bài phỏng vấn ông Phạm Xuân Hoè – Nguyên Phó Viện trưởng Viện chiến lược Ngân hàng NHNN, cũng nhắc đến công cụ Dự trữ bắt buộc để mở, đóng & xiết tăng trưởng tín dụng. Vậy cần xử lý thế nào? Lúc này rất cần phải thay đổi giải pháp, thông điệp & cách thức truyền thông về hạn mức tín dụng. Nếu bỏ room tín dụng hiện nay thì cũng phải thay bằng cái tương tự mà thôi. Nước nào thì cũng phải có room tín dụng, chỉ khác nhau ở chỗ là nói room, tạo room, tính room & chặn room kiểu gì mà thôi.
7. Vĩ thanh đành phải:
Cuối cùng, nếu vẫn buộc phải tăng hạn mức tín dụng trong năm nay, thì cần phải giảm tăng trưởng năm 2023. Tăng trước, giảm sau chứ không thể thi nhau tăng mạnh. Về lâu dài thì thay thế bằng công cụ khác nhưng cùng mục đích.
Cần phải bỏ hạn mức tín dụng, đổi thay & bổ sung công cụ tương tự, như dự trữ bắt buộc chẳng hạn, để đạt mục tiẻu giới hạn tín dụng.
———-
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, Trưởng Ban Tư vấn pháp luật & Phản biện chính sách Hội các Nhà quản trị doanh nghiệp Việt Nam.
Hà Nội chiều tối 09-9-2022
(839)