Luật Chứng khoán (sửa đổi): Bước chuyển hóa từ “tăng trưởng nóng” sang “tăng trưởng chất”.
(NĐT) – Tác động của luật Luật Chứng khoán (sửa đổi) không chỉ dừng lại ở pháp lý, mà còn lan tỏa đến hành vi của các chủ thể tham gia thị trường – từ doanh nghiệp phát hành, nhà đầu tư cá nhân, đến các cơ quan giám sát.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu không ngừng biến động và nhu cầu hội nhập ngày càng sâu rộng, Việt Nam đang từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật để thích ứng với các chuẩn mực quốc tế. Trong đó, môi trường pháp lý cho thị trường chứng khoán đóng vai trò đặc biệt quan trọng.
Việc Quốc hội thông qua Luật Chứng khoán (sửa đổi) 2024, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 đánh dấu một bước ngoặt lớn trong công cuộc cải cách nhằm nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm và hiệu quả của hoạt động đầu tư tại Việt Nam.
Một trong những điểm nổi bật nhất của Luật sửa đổi lần này là việc bổ sung định nghĩa và quy định cụ thể hơn về các hành vi thao túng thị trường. Các hành vi như tạo cung – cầu giả tạo, phát tán thông tin sai lệch và giao dịch nội gián được nêu rõ, đi kèm với chế tài mạnh mẽ hơn.
Bên cạnh đó, luật cũng mở rộng phạm vi định nghĩa về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Việc này không chỉ để phân loại nhà đầu tư theo mức độ hiểu biết và khả năng chịu rủi ro, mà còn là cơ sở để quy định việc tiếp cận sản phẩm tài chính có độ rủi ro cao như trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Không chỉ tác động đến hành vi nhà đầu tư, Luật Chứng khoán sửa đổi còn là một phần trong lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi – điều đang được giới tài chính trong và ngoài nước đặc biệt quan tâm.
Luật mới góp phần “lọc sạch” đối tượng tham gia
Theo Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam, một trong những tác động rõ nét nhất của Luật Chứng khoán (sửa đổi) là nâng cao tính minh bạch và chuẩn hóa thị trường theo thông lệ quốc tế.
Việc yêu cầu công bố thông tin đầy đủ, siết chặt trách nhiệm pháp lý của tổ chức phát hành và cụ thể hóa các hành vi vi phạm như thao túng giá, giao dịch nội gián sẽ giúp giảm thiểu rủi ro thông tin – yếu tố từng khiến nhiều nhà đầu tư ngoại dè chừng.
Với quy định chỉ cho phép nhà đầu tư chuyên nghiệp tham gia thị trường trái phiếu riêng lẻ, luật mới góp phần làm “lọc sạch” đối tượng tham gia, đồng thời yêu cầu doanh nghiệp phải cải thiện quản trị và minh bạch tài chính nếu muốn tiếp tục gọi vốn.
Đây là bước chuyển hóa từ “tăng trưởng nóng” sang “tăng trưởng chất”. Các nhà đầu tư dài hạn, có khả năng phân tích và đánh giá rủi ro đúng bản chất doanh nghiệp, sẽ được hưởng lợi khi các kênh đầu tư dần loại bỏ yếu tố đầu cơ, thay vào đó là nền tảng giá trị và hiệu quả vận hành thực chất.
Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam
Dưới góc nhìn của TS. Nguyễn Tú Anh – Vụ trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đã trải qua những giai đoạn thăng trầm đáng kể. Cùng với sự biến động đó, hệ thống pháp lý điều chỉnh thị trường này cũng đã có những bước tiến quan trọng.
Đặc biệt, Luật Chứng khoán sửa đổi đã phát huy tốt hơn vai trò bảo vệ quyền lợi của cả nhà đầu tư lẫn doanh nghiệp phát hành, đảm bảo sự công bằng và hài hòa.
Một trong những điểm nhấn quan trọng là các quy định về minh bạch thông tin và xác thực dữ liệu đã được siết chặt, cùng với yêu cầu xếp hạng tín nhiệm, giúp nâng cao độ tin cậy và giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư.
“Những nền tảng này đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển theo hướng bền vững và lành mạnh”, ông Nguyễn Tú Anh nhấn mạnh.
Từ cải cách pháp lý đến chuyển biến hành vi thị trường
Luật sư Trương Thanh Đức cho rằng, tác động của luật sửa đổi lần này không chỉ dừng lại ở pháp lý, mà còn lan tỏa đến hành vi của các chủ thể tham gia thị trường, từ doanh nghiệp phát hành, nhà đầu tư cá nhân, đến các cơ quan giám sát.
Khi “luật chơi” rõ ràng và nghiêm minh, hành vi thị trường sẽ ngày càng chuyên nghiệp hơn, giúp giảm thiểu rủi ro đạo đức và tăng hiệu quả phân bổ nguồn lực.
“Luật Chứng khoán (sửa đổi) 2024 là một bước đi đúng hướng trong chiến lược phát triển thị trường tài chính của Việt Nam. Dù có thể tạo ra một số thách thức trong ngắn hạn cho các chủ thể chưa kịp thích ứng, nhưng về tổng thể, luật mới tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho một môi trường đầu tư minh bạch, an toàn và bền vững hơn.
Từ đó, không chỉ thu hút dòng vốn chất lượng mà còn góp phần nâng tầm vị thế thị trường chứng khoán Việt Nam trong khu vực và trên thế giới”, Luật sư Trương Thanh Đức nhận định.
Ông Nguyễn Tú Anh – Vụ trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương.
Về trung và dài hạn, TS. Nguyễn Tú Anh cho rằng, đây là một bước đi cần thiết để đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế đang hướng đến giai đoạn phát triển mạnh mẽ hơn.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2025 – 2030, xu hướng đầu tư công lớn vào các dự án trọng điểm sẽ tạo ra nhu cầu vốn khổng lồ, đòi hỏi các nhà thầu phải có khả năng huy động nguồn lực tài chính đáng kể.
Chính sách khuyến khích doanh nghiệp trong nước, bất kể là doanh nghiệp Nhà nước hay tư nhân, tham gia vào các dự án này sẽ mở ra cơ hội quan trọng để phục hồi thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Trần Thị Tú Anh
————-
Người đưa tin (Tài chính – Ngân hàng) ngày 17-5-2025:
(261/1.160)