Thị trường vàng ra sao khi xoá bỏ độc quyền vàng miếng?
(NĐT) – Ngoài thương hiệu SJC độc quyền bấy lâu nay sẽ có thêm các thương hiệu vàng của các doanh nghiệp, ngân hàng được cấp phép sản xuất, và chỉ những doanh nghiệp có đủ điều kiện mới được cấp hạn mức nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Thị trường cạnh tranh hơn
Tại buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương hồi cuối tháng 5/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có những chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý thị trường vàng, đáng chú ý là chỉ đạo cần phải hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nhanh chóng sửa đổi Nghị định 24/2012NĐ-CP theo hướng thị trường hóa có lộ trình và có kiểm soát chặt chẽ.
Trao đổi với báo chí, ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết, ngay sau khi có chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, NHNN đã hoàn thiện dự thảo Nghị định 24/2012/NĐ-CP (sửa đổi) theo hướng bám sát các chỉ đạo của Tổng Bí thư.
Trong đó, đối với quản lý thị trường vàng miếng, dự thảo Nghị định xây dựng các quy định theo hướng:
Thứ nhất, xóa bỏ độc quyền Nhà nước trong sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng. Quy định này được thể hiện thông qua cơ chế NHNN cấp giấy phép cho một số doanh nghiệp, ngân hàng đáp ứng điều kiện được sản xuất vàng miếng; được nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và phục vụ nhu cầu vàng nguyên liệu cho sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ;
Thứ hai, căn cứ diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, các mục tiêu của chính sách tiền tệ và diễn biến thị trường vàng trong từng thời kỳ, NHNN sẽ cho cấp hạn mức cho những doanh nghiệp, ngân hàng đủ điều kiện nhập khẩu vàng nguyên liệu. Cách thức này đảm bảo bỏ độc quyền Nhà nước nhưng vẫn có sự kiểm soát chặt chẽ đối với thị trường vàng miếng trong hoạt động sản xuất cũng như nhập khẩu vàng nguyên liệu;
ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối (NHNN). Ảnh: TCTT
Thứ ba, cơ chế giám sát, kiểm soát của Nhà nước còn được thực hiện qua việc dự thảo Nghị định có các quy định yêu cầu doanh nghiệp, ngân hàng công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng vàng của sản phẩm; gắn trách nhiệm của doanh nghiệp với việc tuân thủ quy định pháp luật về tiêu chuẩn khối lượng, hàm lượng vàng của sản phẩm đúng với tiêu chuẩn khối lượng, hàm lượng đã công bố; doanh nghiệp phải xây dựng quy định nội bộ về mua, bán vàng miếng với khách hàng, xây dựng hệ thống thông tin đảm bảo lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng miếng, kết nối cung cấp thông tin cho các cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật…
“Với cơ chế mới tại dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 24, trên thị trường sẽ có thêm thương hiệu vàng của các doanh nghiệp, ngân hàng được NHNN cấp phép sản xuất vàng miếng. Như vậy, người dân có nhiều sự lựa chọn hơn, thị trường có sự cạnh tranh hơn, hạn chế chênh lệch lớn về giá giữa các sản phẩm, thương hiệu vàng. Ngoài ra, dự thảo Nghị định sửa đổi quy định về việc thanh toán qua tài khoản, sử dụng hóa đơn điện tử… đối với các giao dịch mua bán vàng, qua đó đảm bảo các giao dịch vàng miếng trên thị trường được minh bạch hơn…”- Cục trưởng Đào Xuân Tuấn nhấn mạnh.
Thay đổi trong quản lý thị trường vàng trang sức
Theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP hiện hành quy định hoạt động kinh doanh mua bán vàng trang sức mỹ nghệ khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của NHNN thì không cần phải được NHNN cấp phép. NHNN chỉ cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện đối với các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.
Trên thực tế, thời gian qua NHNN chỉ cấp phép đối với các doanh nghiệp nhập khẩu vàng nguyên liệu để phục vụ chế tác vàng trang sức mỹ nghệ xuất khẩu vì có nguồn thu ngoại tệ. Các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ còn lại tự cân đối từ nguồn vàng trong nước.
Tuy nhiên, trong quá trình đánh giá tổng kết Nghị định 24/2012/NĐ-CP, nhiều doanh nghiệp kiến nghị NHNN cần cấp phép cho nhập khẩu vàng nguyên liệu để phát triển ngành sản xuất trang sức mỹ nghệ.
Cục trưởng Đào Xuân Tuấn cho biết, hiện số lượng doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh mua bán vàng TSMN rất lớn, khoảng hơn 6.000 doanh nghiệp, nhưng quy mô vốn của các doanh nghiệp thường rất nhỏ.
Do đó, để đảm bảo các doanh nghiệp, ngân hàng có đủ năng lực tài chính nhập khẩu vàng nguyên liệu, dự thảo Nghị định quy định NHNN thực hiện cấp phép cho các doanh nghiệp, ngân hàng nhập khẩu vàng nguyên liệu (là các doanh nghiệp đủ điều kiện sản xuất vàng miếng) để bán cho các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ. “, ông Tuấn cho hay.
Ngoài ra, Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ các doanh nghiệp, TCTD được cấp phép nhập khẩu vàng phải xây dựng quy định nội bộ về việc nhập khẩu, bán vàng nguyên liệu đảm bảo công khai, minh bạch; xây dựng hệ thống thông tin lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch mua bán vàng nguyên liệu, kết nối cung cấp thông tin cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật…
Các doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức sẽ không được nhập khẩu trực tiếp vàng nguyên liệu. Ảnh: TTXVN
“Trong thời gian tới, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí Thư Tô Lâm tại Thông báo kết luận số 211-TB/VPTW, NHNN sẽ tiếp tục nỗ lực thực thi chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời để góp phần đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và niềm tin vào đồng tiền Việt Nam, coi đây là giải pháp căn bản, lâu dài để chuyển hóa nguồn lực từ vàng vào phát triển kinh tế. Mặt khác, sẽ khẩn trương nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất việc triển khai thành lập Sở giao dịch vàng quốc gia; hoặc cho phép đưa vàng vào giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa…”- Cục trưởng Đào Xuân Tuấn cho biết thêm.
Trao đổi với Nhadautu.vn. Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho rằng sau hơn một thập kỷ áp dụng, Nghị định 24 đã bộc lộ nhiều bất cập: Khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới luôn ở mức rất cao (có lúc lên đến 20 triệu đồng/lượng), thị trường vàng bị méo mó và thiếu cạnh tranh, người dân mất niềm tin vào tính minh bạch trong điều hành.
Vì vậy, chỉ đạo của Tổng Bí thư không chỉ mang tính phản ứng trước thực trạng mà còn thể hiện tầm nhìn cải cách hệ thống tài chính, khôi phục niềm tin thị trường và hội nhập với chuẩn mực quốc tế.
“Quan trọng hơn, chỉ đạo này còn cho thấy vai trò dẫn dắt của Nhà nước trong hoạch định chính sách kinh tế, đặc biệt là những lĩnh vực nhạy cảm như vàng, ngoại hối. Nó gửi đi một thông điệp rõ ràng: nền kinh tế Việt Nam phải từng bước chuyển từ mô hình “quản lý mệnh lệnh” sang quản lý thị trường có kiểm soát, từ “độc quyền hành chính” sang cơ chế thị trường minh bạch và cạnh tranh…”_ Luật sư Đức nhấn mạnh.
Thanh Thanh
————-
Nhà đầu tư (Tài chính) ngày 12-6-2025:
https://nhadautu.vn/thi-truong-vang-ra-sao-khi-xoa-bo-doc-quyen-vang-mieng-d96920.html
(207/1.387)