Cảnh báo dễ bị lừa đảo khi mua vàng miếng SJC bán qua kênh không chính thức.

(VietQ.vn) – Giá vàng miếng liên tục tăng khiến nhu cầu mua vào của người dân tăng cao, nhưng nguồn cung lại khan hiếm. Các chuyên gia cảnh báo người dân cần thận trọng, tránh mua bán qua kênh không chính thức để không rơi vào rủi ro pháp lý và lừa đảo.

Trong bối cảnh giá vàng miếng SJC liên tục lập đỉnh, thị trường tự do đang trở nên sôi động với hàng loạt giao dịch mua bán diễn ra ngoài các kênh chính thức. Tuy nhiên, việc mua bán vàng miếng không đúng quy định có thể khiến người dân và doanh nghiệp đối mặt với rủi ro pháp lý nghiêm trọng.

Chiều 25/8, Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) niêm yết giá vàng miếng mua vào 125,6 triệu đồng/lượng và bán ra 127,1 triệu đồng/lượng, tăng thêm 500.000 đồng chỉ sau một ngày. Vàng nhẫn và vàng trang sức 99,99% cũng tăng 600.000 đồng/lượng. Trong khi đó, giá vàng thế giới quy đổi chỉ khoảng 107,3 triệu đồng/lượng, thấp hơn giá trong nước tới 18-21 triệu đồng/lượng.

Giá tăng vọt khiến nhu cầu mua vào tăng theo. Tuy nhiên, do nguồn cung khan hiếm, việc sở hữu vàng miếng hiện không dễ. Nhiều điểm bán chính thức như SJC và các ngân hàng được cấp phép đều giới hạn số lượng bán, chỉ từ 1 lượng/người, thậm chí phải chờ có hàng mới được liên hệ lại.

Trong khi đó, thị trường tự do hoạt động rất nhộn nhịp. Nhiều tiệm vàng nhỏ tại thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM) bán ra ở mức 128,9 triệu đồng/lượng – cao hơn gần 2 triệu đồng so với các doanh nghiệp lớn. Khách mua phải đặt cọc trước 10% và chờ 1-2 ngày mới có hàng. Trên các hội nhóm mạng xã hội, việc rao bán vàng miếng, vàng nhẫn cũng diễn ra công khai, với quy mô từ vài đến cả chục lượng mỗi giao dịch.

Người dân không nên mua bán vàng miếng tại thị trường chợ đen vì tiềm ẩn rủi ro. Ảnh minh họa

Theo Nghị định 24/2012, chỉ doanh nghiệp và ngân hàng được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp phép mới được kinh doanh vàng miếng SJC. Như vậy, các giao dịch tại tiệm nhỏ hoặc trên mạng đều bị xem là trái phép.

Theo các chuyên gia kinh tế, dù một số tiệm chỉ bán cho khách quen với số lượng nhỏ, đây vẫn là thị trường phi chính thức. “Người dân mua vàng qua mạng còn đối mặt nguy cơ vàng giả, kém chất lượng hoặc bị lừa đảo”, chuyên gia cảnh báo.

Chuyên gia tài chính – TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng quy định mua bán vàng miếng phải diễn ra tại các cửa hàng, công ty được cấp phép đã có từ lâu. Tuy nhiên, thời gian gần đây, hoạt động mua bán ngoài các địa điểm được phép hay còn gọi là “chợ đen” hoặc trên các diễn đàn, hội nhóm mạng xã hội lại diễn ra nhiều hơn. Điều này xuất phát từ nhu cầu mua tăng cao, trong khi nguồn cung ở các cửa hàng lại hạn chế. Đồng thời, chênh lệch giá mua – bán cũng tăng mạnh khiến khách hàng tìm đến nơi bán giá cao hơn.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP HCM) cho rằng: để người dân không mua trên thị trường không chính thức, cũng như rút ngắn mức giá đắt đỏ của vàng trong nước so với thế giới, chỉ có biện pháp là Nhà nước cung vàng ra thị trường như thời điểm năm 2024.

Ông Huân phân tích: từ năm 2014 – 2023, Ngân hàng Nhà nước không tăng cung vàng miếng SJC ra thị trường, khiến giá vàng trong nước cách biệt với giá thế giới. Tuy nhiên, từ tháng 4 đến cuối năm 2024, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện can thiệp thị trường vàng qua đấu thầu và bán vàng miếng trực tiếp, giúp thu hẹp đáng kể chênh lệch giữa giá trong và ngoài nước.

Cụ thể, từ ngày 3/6 đến 29/10/2024, Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức 44 phiên bán vàng miếng SJC trực tiếp, cung ứng ra thị trường 305.600 lượng vàng SJC (tương đương khoảng 11,46 tấn vàng). Tính tổng cộng, chỉ trong vài tháng, NHNN đã can thiệp và đưa ra thị trường 13,28 tấn vàng, kéo mức chênh lệch từ hơn 20 triệu đồng/lượng xuống còn khoảng 2 – 3 triệu đồng/lượng.

Dù chênh lệch được kéo giảm, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân nhận xét biện pháp này vẫn có bất cập, do không phải ai cũng dễ dàng mua được vàng. Người dân phải xếp hàng, các công ty bán ra với khối lượng hạn chế. Hệ quả là giao dịch trên thị trường tự do lại xuất hiện.

“Theo quy định, mua bán vàng miếng SJC phải thực hiện tại các đơn vị được cấp phép, tương tự như giao dịch ngoại tệ. Nhưng người dân lại không muốn xếp hàng, muốn mua nhanh với bất kỳ khối lượng nào. Chưa kể, giá vàng thương lượng giữa hai bên có thể tốt hơn”, TS Huân lý giải và khẳng định: Giao dịch vàng miếng SJC không đúng nơi quy định, nếu bị phát hiện, sẽ bị xử phạt nặng.

Ông dẫn chứng vụ việc ông Nguyễn Cà Rê (Cần Thơ) từng bị đề nghị phạt 90 triệu đồng vì đổi 100 USD tại tiệm vàng không có giấy phép cách đây vài năm.

“Người mua vàng tự do không chỉ đối diện rủi ro pháp luật mà còn dễ bị lừa đảo hoặc mua phải vàng giả. Giải pháp hiệu quả nhất là các đơn vị kinh doanh vàng cần đáp ứng đủ nhu cầu của người dân, để họ không phải ra thị trường tự do”, TS Huân nói.

Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI cho biết: Theo Nghị định 88/2019, doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng trái phép có thể bị phạt từ 300 – 400 triệu đồng, tịch thu tang vật và bị tước giấy phép kinh doanh từ 6 – 9 tháng. Người dân nếu giao dịch với tổ chức không phép cũng có thể bị cảnh cáo.

“Mức xử phạt đã rất nghiêm khắc. Nhưng do lợi nhuận cao và khó kiểm soát, các hoạt động mua bán vàng ngoài luồng vẫn diễn ra. Dù thị trường vàng hiện nay không còn ảnh hưởng lớn tới tỷ giá và lạm phát như trước, song việc quản lý chặt là cần thiết để hạn chế nguy cơ vàng trở thành công cụ đầu cơ gây bất ổn kinh tế”, luật sư Đức nhấn mạnh.

Khuyến cáo: Người dân chỉ nên mua vàng miếng tại các điểm bán được cấp phép, tránh tham gia giao dịch trên mạng xã hội hoặc tại các tiệm nhỏ không rõ nguồn gốc để không mất tiền và tránh rủi ro pháp lý.

An Dương (T/h)

————-

VietQ (Cảnh báo) ngày 26-8-2025:

https://vietq.vn/canh-bao-khi-mua-ban-vang-mieng-sjc-o-cho-den-d236348.html

(143/1.206)