Đề xuất miễn giảm trách nhiệm doanh nghiệp vi phạm không cố ý trong 5-10 năm.
(LĐ) – Luật sư đề nghị cần miễn giảm trách nhiệm trong một giai đoạn nhất định từ 5-10 năm đối với trường hợp doanh nghiệp vi phạm nhưng không cố ý.
Tọa đàm “Tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý tạo không gian phát triển cho doanh nghiệp”. Ảnh: Phạm Đông
Sáng 25.9, dưới sự chỉ đạo của Hội Luật gia Việt Nam, Tạp chí Đời sống và Pháp luật tổ chức tọa đàm “Tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý tạo không gian phát triển cho doanh nghiệp”.
Tại tọa đàm, PGS.TS Trần Đình Thiên – thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng Chính phủ – cho rằng, nếu chỉ dừng lại ở cách tiếp cận tháo gỡ từng “điểm nghẽn” sẽ không giải quyết được tận gốc vấn đề.
Điều quan trọng hơn cả là phải thay đổi hệ thống, thiết kế một thể chế mới cho sự phát triển.
Theo ông, tháo gỡ chỉ mang tính tạm thời, vẫn giữ nguyên hệ thống cũ và chỉnh sửa từng phần, trong khi chính hệ thống đó đã có vấn đề. Nếu chỉ mải miết “tháo gỡ” thì rốt cuộc vẫn rơi vào bế tắc.
PGS.TS Trần Đình Thiên phát biểu. Ảnh: Phạm Đông
Để làm rõ, PGS.TS Trần Đình Thiên dẫn lại câu chuyện hơn chục năm trước ở Bình Phước, khi một lãnh đạo tỉnh từng cam kết “nhổ từng cái đinh” để giải tỏa khó khăn cho doanh nghiệp.
“Nghe thì hào hùng, nhưng thực tế, nhổ riêng một cái đinh có thể mất hàng chục năm, trong khi “đinh” lại mọc tiếp. Vấn đề không phải là nhổ từng chiếc “đinh”, mà là làm sao để “đinh” không mọc ra nữa”, PGS.TS Trần Đình Thiên chia sẻ.
Theo vị chuyên gia, cần nhìn nhận vấn đề ở cấp độ hệ thống, thay vì chỉ tập trung vào từng “điểm nghẽn” riêng lẻ. Hàng nghìn dự án bị tắc thủ tục, pháp lý với giá trị tài sản lên đến hàng triệu tỉ đồng là minh chứng rõ rệt cho sự ách tắc mang tính phổ biến, mang tính hệ thống.
Vì vậy, thể chế chính là điểm nghẽn của các điểm nghẽn. Không tháo gỡ ở đây thì không tháo được chỗ nào khác.
Luật pháp phải thay đổi trên cơ sở coi quyền tài sản tư nhân là nền tảng cốt lõi của kinh tế thị trường. Nhà nước cần đóng vai trò bảo vệ sở hữu tư nhân và coi đây là nguyên lý cơ bản nhất.
Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI. Ảnh: Phạm Đông
Trong khi đó, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI – cho rằng, sau khi có Nghị quyết 66 và Nghị quyết 68, việc xây dựng và thực thi pháp luật có rất nhiều thay đổi cơ bản, thậm chí đã có tính đột phá. Tuy nhiên phải mất nhiều thời gian nữa mới đáp ứng được yêu cầu thực tế.
Luật sư Trương Thanh Đức cho rằng, thực tế đã tăng quyền cho cơ quan chức năng thì cũng phải tăng quyền cho doanh nghiệp, doanh nhân. Ban hành là quyền của Nhà nước, thì tăng quyền lựa chọn áp dụng pháp luật là quyền của nhân dân.
Đặc biệt, cần miễn giảm trách nhiệm trong một giai đoạn nhất định từ 5-10 năm đối với trường hợp vi phạm nhưng không cố ý, đặc biệt là trong trường hợp có mâu thuẫn, xung đột pháp luật, bao gồm 3 loại:
- Một là, miễn hoàn toàn việc xử phạt, nhất là xử tội hình sự.
- Hai là, giảm nhẹ việc xử phạt.
- Ba là, thay thế việc xử phạt hình sự bằng xử phạt hành chính (đúng với tinh thần Nghị quyết không hình sự hóa quan hệ kinh tế, hành chính).
Việc tăng quyền lựa chọn áp dụng pháp luật và miễn giảm trách nhiệm phải được quy định rõ trong một đạo luật hay nghị quyết của Quốc hội. Giờ mới chỉ mới có chủ trương, chứ luật thì vẫn rất chặt, xử phạt thì vẫn rất nặng.
Phạm Đông
————-
Lao Động (Kinh doanh) ngày 25-9-2025:
(303/726)