Từ chối nhận chuyển khoản do hiểu sai về thuế.
(PN HCM) – Từ ngày 1/6 đến nay, nhiều chủ dịch vụ ở TPHCM yêu cầu khách hàng thanh toán bằng tiền mặt, từ chối nhận chuyển khoản. Ban đầu, họ công khai treo bảng “không nhận chuyển khoản”, nay gỡ bảng nhưng vẫn không chấp nhận các hình thức thanh toán điện tử.
Viện cớ máy hư để không nhận chuyển khoản
Ghé đổ xăng ở một cây xăng trên đường Phạm Ngọc Thạch, phường Võ Thị Sáu, khi đề nghị thanh toán quẹt thẻ, chúng tôi bị từ chối với lý do máy POS bị hư. Khi chúng tôi đề nghị chuyển khoản, nhân viên cây xăng viện cớ không có mã QR. Đầu tháng 6/2025, cây xăng này treo bảng thông báo “không nhận chuyển khoản”, “không nhận thanh toán bằng Momo”, “không nhận quẹt thẻ”, nay đã gỡ bảng nhưng vẫn dùng nhiều cách để ép khách hàng thanh toán bằng tiền mặt.
Nhiều tiểu thương ở các chợ truyền thống cũng khuyến khích khách hàng trả bằng tiền mặt. Ở chợ Bến Thành, khách muốn quẹt thẻ thì phải chịu mức phí 4% (khách Việt Nam) hoặc 5% (khách nước ngoài) đối với mỗi giao dịch. Một số nhà hàng lớn cũng ngầm khuyến khích khách hàng trả bằng tiền mặt. Chị Ngọc Hương – ở phường Xuân Hòa – kể, sau khi ăn uống ở một nhà hàng lớn trên đường Võ Văn Tần, phường Võ Thị Sáu với hóa đơn khoảng 1,7 triệu đồng, chị muốn chuyển khoản thì nhân viên đề nghị chị trả tiền mặt sẽ được giảm giá 10%.
Nhiều tiểu thương hiểu sai về cách tính thuế nên đã chuyển sang thanh toán bằng tiền mặt – ẢNH: HOA LÀI (chụp tại chợ Bến Thành)
Theo tìm hiểu của chúng tôi, việc chủ dịch vụ muốn khách hàng thanh toán bằng tiền mặt là do hiểu sai về cách tính thuế. Họ lầm tưởng rằng sẽ bị áp thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân nếu thanh toán bằng chuyển khoản. Ngoài ra, họ cũng lo ngại rằng, nếu tài khoản nhận tiền vượt quá 1 tỉ đồng/năm thì sẽ bị ngành thuế yêu cầu sử dụng hóa đơn điện tử và phải đóng thuế nhiều hơn.
Thuế được tính theo doanh thu
Ông Đặng Vĩnh Hà – Giám đốc Công ty TNHH Phần mềm hóa đơn điện tử Minvoice, Trưởng ban Truyền thông của Hội Tư vấn và Đại lý thuế TPHCM (HTCAA) – cho biết, kể từ ngày 1/6, Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ bắt đầu có hiệu lực thi hành. Theo đó, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng trở lên mỗi năm phải chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử được tạo từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế. Nhưng, dù chuyển sang hình thức kê khai và sử dụng hóa đơn điện tử, mức thuế áp dụng cho từng ngành nghề vẫn giữ nguyên.
Ông nêu ví dụ, ngành bán lẻ vẫn chịu mức thuế 1,5% trên doanh thu (gồm thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân) bất kể thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển khoản. Trong khi đó, ngành hàng ăn uống áp dụng mức thuế 4,5% trên doanh thu. Điểm khác biệt duy nhất là khi chuyển sang kê khai qua hóa đơn điện tử, doanh thu thực tế thường cao hơn mức khoán nên số thuế phải nộp có thể tăng lên. Bù lại, người kinh doanh sẽ không phải đóng một khoản cố định như hình thức khoán nếu tháng đó bị lỗ.
Ông thông tin thêm, từ năm 2026, thuế khoán sẽ chính thức bị bãi bỏ để chuyển hẳn sang hình thức kê khai. Nếu doanh thu thực tế trước đây cao hơn mức khoán, cơ quan thuế sẽ không truy thu số chênh lệch. Một số hộ kinh doanh đang hiểu nhầm rằng mọi giao dịch chuyển khoản đều bị tính thuế. Thực ra, cơ quan thuế đánh thuế dựa trên doanh thu chứ không phải dựa vào phương thức thanh toán.
Theo ông, người mua hàng có quyền lựa chọn phương thức thanh toán, tức là trả bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản, quẹt thẻ. Người bán cần lưu ý thêm, Thông tư 69/2025 của Bộ Tài chính (hướng dẫn chi tiết thi hành Nghị định 181/2025, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025) quy định rằng, các giao dịch mua bán từ 5 triệu đồng trở lên (bao gồm nhiều hóa đơn nhỏ nhưng tổng giao dịch trong ngày đạt từ 5 triệu đồng trở lên) bắt buộc phải chuyển khoản để được khấu trừ VAT. Chính sách này nhằm khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số, hướng đến xây dựng môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch.
Ông Đặng Vĩnh Hà khẳng định, chính sách này có lợi cho cả bên mua và bên bán. Theo các quy định mới, hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 1 tỉ đồng/năm phải xuất hóa đơn dù khách hàng thanh toán bằng tiền mặt hay chuyển khoản. Ngược lại, người mua cũng có quyền yêu cầu xuất hóa đơn dù thanh toán bằng phương thức nào. “Việc chủ dịch vụ (sạp, quán, nhà hàng…) cho rằng không nhận chuyển khoản thì không bị tính thuế là một sự nhầm lẫn cơ bản về quy định thuế” – ông nói.
Không nên chuyển sang thanh toán tiền mặt để giấu doanh thuLuật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) – cho rằng, cơ quan thuế cần rà soát, kiểm tra các hộ, cá nhân kinh doanh đột ngột ngừng nhận chuyển khoản hoặc thay đổi phương thức thanh toán để làm rõ nguyên nhân. Nếu phát hiện hành vi vi phạm như không xuất hóa đơn, kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc hoặc cố ý sử dụng tiền mặt để che giấu doanh thu, cơ quan thuế nên có biện pháp xử lý. Theo ông, không phải mọi giao dịch qua tài khoản ngân hàng đều bị tính thuế như một số người lầm tưởng. Những tài khoản thường xuyên nhận số tiền lớn có thể thu hút sự chú ý của cơ quan thuế, nhưng việc xác định doanh thu chịu thuế phải dựa trên tổng thể các nguồn thu và được đối chiếu trong một khoảng thời gian dài chứ không chỉ dựa trên số tiền giao dịch qua ngân hàng. Do đó, việc từ chối nhận chuyển khoản không làm thay đổi nghĩa vụ kê khai và nộp thuế, bởi nghĩa vụ thuế được xác định dựa trên bản chất giao dịch chứ không phải số dư trong tài khoản. Luật sư Trương Thanh Đức khuyến cáo, các hộ kinh doanh nên từ bỏ suy nghĩ dùng tiền mặt để giấu doanh thu. Hiện nay, cơ quan thuế có thể đối chiếu dữ liệu từ ngân hàng, từ các sàn thương mại điện tử và đơn vị vận chuyển để kiểm tra. Đặc biệt, với hình thức thu tiền mặt khi giao hàng (COD), thông tin từ đơn vị vận chuyển được cập nhật liên tục. Ngay cả việc sử dụng nhiều tài khoản ngân hàng để phân tán tiền bán hàng cũng không thể qua mặt cơ quan thuế. Kể từ ngày 1/7/2025, khi cá nhân và hộ kinh doanh sử dụng mã định danh cá nhân thay cho mã số thuế, đồng thời dữ liệu thuế được tích hợp với tài khoản ngân hàng, ứng dụng eTax Mobile và VNeID, cơ quan quản lý sẽ giám sát được dòng tiền và nghĩa vụ thuế một cách minh bạch. Thời gian qua, ngành thuế đã phát hiện và truy tố nhiều trường hợp giấu doanh thu để trốn thuế. Do đó, người kinh doanh nên tuân thủ pháp luật. |
Thanh Hoa
—————
Phụ nữ TP Hồ Chí Minh (Kinh tế) ngày 10-7-2025:
https://www.phunuonline.com.vn/tu-choi-nhan-chuyen-khoan-do-hieu-sai-ve-thue-a1554563.html
(421/1.372)