Doanh nghiệp được phép thay đổi phương án sử dụng vốn trái phiếu: Cần sòng phẳng với nhà đầu tư.
Các chuyên gia cho rằng việc cho phép doanh nghiệp được thay đổi phương án sử dụng vốn trái phiếu là hợp lý. Tuy nhiên, các điều kiện cho sự thay đổi này cần được thiết kế chặt chẽ để bảo đảm quyền lợi cho nhà đầu tư.
“Mở lối thoát” cho doanh nghiệp
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế.
Dự thảo quy định mới cho phép doanh nghiệp có thể thay đổi mục đích sử dụng vốn trái phiếu. Ảnh minh hoạ: NM
Dự thảo có nhiều điểm mới đáng chú ý, nhất là về việc sử dụng vốn trái phiếu. Theo đó, nguồn vốn từ phát hành trái phiếu phải được doanh nghiệp theo dõi riêng, đảm bảo sử dụng vốn và quản lý việc sử dụng vốn đúng mục đích phát hành, phương án sử dụng vốn đã được phê duyệt.
Để tăng minh bạch, tại phương án sử dụng vốn trái phiếu, doanh nghiệp phải thông tin chi tiết hơn, bao gồm: thông tin cụ thể về dự án đầu tư (trong đó nêu rõ về tình trạng pháp lý của dự án, các rủi ro đầu tư của dự án, tình hình triển khai dự án), khoản nợ được cơ cấu (nêu cụ thể về chủ nợ, giá trị, kỳ hạn, mục đích vay nợ), việc sử dụng vốn để cơ cấu các khoản nợ (nêu thông tin về chủ nợ, kỳ hạn, mục đích vay nợ, tiến độ dự kiến thanh toán các khoản nợ). Trường hợp vốn được giải ngân theo tiến độ, doanh nghiệp phải trình bày kế hoạch sử dụng vốn tạm thời nhàn rỗi.
Về phương án trả nợ vốn thu được từ đợt chào bán, dự thảo Nghị định quy định doanh nghiệp phải nêu rõ, chi tiết kế hoạch trả nợ lãi, gốc trái phiếu (bao gồm chi tiết kế hoạch bố trí nguồn cho từng kỳ thanh toán lãi, gốc trái phiếu cho đến khi đáo hạn, phương thức thanh toán, số tiền thanh toán, thời gian dự kiến thanh toán, dòng tiền dự kiến thanh toán tương ứng với từng mục đích sử dụng vốn), phương án chi tiết xử lý tài sản bảo đảm trong trường hợp không bố trí được nguồn thanh toán lãi, gốc (trong trường hợp trái phiếu có tài sản bảo đảm).
Đặc biệt, dự thảo Nghị định cho phép doanh nghiệp được điều chỉnh phương án sử dụng vốn khi thỏa mãn hai điều kiện, gồm cấp có thẩm quyền của doanh nghiệp thông qua và số người sở hữu đại diện cho trên 65% trái phiếu cùng loại chấp thuận.
Đánh giá về những điểm sửa đổi của dự thảo Nghị định, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, cho rằng các quy định mới sẽ giúp minh bạch việc quản lý và sử dụng nguồn tiền thu được từ đợt chào bán trái phiếu, đồng thời tăng cường kỷ luật tài chính cho doanh nghiệp cũng như củng cố niềm tin của nhà đầu tư với tổ chức phát hành.
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC. Ảnh: Đình Huy
Ông Đức đánh giá cao tinh thần “gỡ khó” cho doanh nghiệp trong trường hợp thay đổi mục đích sử dụng vốn trái phiếu.
“Quy định hiện hành “khoá cứng” mục tiêu sử dụng vốn, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn nhất định khi đối diện với sự thay đổi trong thực tiễn. Vì vậy, việc cho phép điều chỉnh phương án sử dụng vốn là hợp lý, hợp tình, giúp doanh nghiệp chủ động, linh hoạt để tối ưu dòng tiền, bảo đảm hoạt động sản xuất kinh doanh và đáp ứng nghĩa vụ thanh toán cho trái chủ”, Luật sư Đức nhấn mạnh với VietTimes.
Băn khoăn tỷ lệ 65%
Dù ủng hộ chủ trương của dự thảo nghị định, tuy nhiên, Luật sư Trương Thanh Đức cho rằng việc ấn định tỷ lệ 65% trái chủ chấp thuận làm điều kiện để thay đổi phương án sử dụng vốn trái phiếu là chưa phù hợp, bởi con số này không dựa trên triết lý hay cơ sở thực tiễn nào.
“Quan hệ giữa các trái chủ và tổ chức phát hành không phải quan hệ sở hữu trong doanh nghiệp, vì thế không thể có chuyện thiểu số phục tùng đa số. 35% trái chủ không có nghĩa vụ phục tùng ý chí của 65% trái chủ. Quy định của dự thảo nếu được hiện thực hoá thì chỉ làm tăng rủi ro cho 35% trái chủ, thay vì bảo vệ quyền lợi cho họ”, ông Đức nói.
Theo ông Đức, để quy định thay đổi phương án sử dụng vốn trái phiếu có tính khả thi, dự thảo Nghị định cần bổ sung ít nhất 1 trong 2 điều kiện.
Hoặc là 35% trái chủ phản đối việc thay đổi phương án sử dụng vốn trái phiếu phải được quyền rút tiền về. Việc này cũng tương tự như quy định tại Luật Doanh nghiệp năm 2020: Cổ đông không nhất trí với nghị quyết về việc “thay đổi quyền, nghĩa vụ của cổ đông quy định tại Điều lệ công ty có quyền yêu cầu công ty mua lại cổ phần của mình”.
Hoặc là quy định này phải được luật định, đồng thời công ty phải quy định rõ tỷ lệ biểu quyết tối thiểu thay đổi phương án sử dụng vốn trong hồ sơ phát hành, bảo đảm minh bạch và sòng phẳng với trái chủ.
PGS. TS Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, NEU
Đồng quan điểm, PGS.TS Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU), cho rằng giữa trái chủ và doanh nghiệp là quan hệ vay mượn, vì vậy quy định tỷ lệ 65% là không hợp lý.
“Không thể dùng tiếng nói của 65% để phủ quyết 35% như trong đại hội đồng cổ đông của doanh nghiệp được. Mỗi trái chủ là một quan hệ độc lập với tổ chức phát hành, và vì thế, phải được bảo đảm về quyền tự quyết”, ông Thế Anh bình luận.
Ông cho rằng việc minh bạch quy định thay đổi phương án sử dụng vốn ngay từ đầu là phương cách tốt nhất để bảo đảm sự chủ động của doanh nghiệp và quyền lợi của trái chủ.
“Trái phiếu là một trò chơi tài chính, khi luật chơi đề ra một cách rõ ràng ngay từ đầu thì mọi chuyện trở nên rất sòng phẳng: ai chấp nhận được thì chơi, không thì thôi. Điều này sẽ giúp ngăn chặn những xung đột hay rủi ro pháp lý cho cả doanh nghiệp và trái chủ”, PGS. TS Phạm Thế Anh nêu quan điểm.
Nhật Minh
—————
VietTimes Kinh doanh) ngày 30-11-2025:
(500/1.217)