(VTV2) – Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, trả lời phỏng vấn BT Tuệ ngày 15-05-2014 tại S 11 , phát trên VTV2 Câu chuyện pháp luật 19h22 ngày 21-6-2014.

Kịch bản

Hai diễn viên: 1 nam  già, 1 nữ  trẻ

Tại phòng làm việc, GĐ đang ngồi làm việc bỗng chợt nhớ ra việc cần làm, GĐ vội nhấc điện thoại gọi nhân viên.

GĐ: Alô, Phòng Kinh doanh đấy à? Trưởng phòng đến chưa? Sao lúc nãy tôi gọi điện thoại di động thì lại không liên lạc được…? Ừ, cô Nhung đến bảo lên gặp tôi ngay nhé…

GĐ lại chăm chú làm việc, bỗng có tiếng gõ cửa

GĐ: Ai đấy, vào đi…

Nhung: Dạ, em chào giám đốc ạ… Giám đốc cho gọi em ạ?

GĐ: Cô Nhung đấy à? Sao dạo này cô hay đi làm muộn thế? Cán bộ lãnh đạo mà thiếu gương mẫu như vậy thì làm sao làm gương cho anh em được?! Cô ngồi xuống đi!

Nhung: Dạ vâng, báo cáo anh hôm nay đường tắc quá!

GĐ: Tôi biết rồi, hôm qua cô cũng tắc đường mà..(Nhung: Thẹn thùng vuốt tóc gáy)

Nhung: Dạ, em xin lỗi và từ mai sẽ triệt để rút kinh nghiệm ạ.

GĐ: Thôi được rồi, hôm nay tôi gọi cô lên là có việc đây..

Nhung: Dạ vâng, chị cứ chỉ đạo ạ..

GĐ: Tôi hỏi cô cái  việc tôi giao cho cô hôm trước cô làm đến đâu rồi…

Nhung: Dạ, anh giao cho em khá nhiều việc, anh muốn kiểm tra việc nào để em về lấy báo cáo ạ…(Nói rồi Nhung định bước ra chạy đi lấy tài liệu)

GĐ: Khoan đã nào, sao lúc nào cô cũng cứ vội vã, hấp ta hấp tấp thế nhỉ!? Cô còn chưa biết tôi hỏi chuyện gì cơ mà..

Nhung: Dạ vâng, em nhớ rồi… Em sai ạ.

GĐ: Cô nhớ cái gì..? Tôi hỏi cô cái việc giải quyết tranh chấp hợp đồng cung cấp thép với bên công ty Cổ phần Đào Hoả đến đâu rồi…

Nhung: Dạ, báo cáo anh, về vấn đề này…

GĐ: Sao cô cứ dài dòng thế nhỉ? Có thế nào cứ đi thẳng vào vấn đề đi, cứ đứng đó mà vấn đề mới chả vấn đa mãi thế

Nhung: Dạ vâng ạ, em sẽ đi thẳng vào vấn đề là thế này ạ..

GĐ: Cau mày khó chịu, định ngắt lời nhưng lại thôi…

Nhung: Dạ, việc giải quyết hợp đồng cung cấp thép xây dựng giữa ta và Đào Hoả vẫn còn phức tạp lắm ạ…nói tóm lại là chẳng bên nào chịu nhườn bên nào…

GĐ: Cô nói thế nghĩa là sao? Là trưởng phòng kinh doanh, được tôi giao nhiệm vụ giải quyết công việc mà cô cứ như gà mắc tóc thế thì còn làm ăn cái gì được?!

Nhung: Thì phức tạp nên em báo cáo Sếp là phức tạp ạ…, mà ngày trước khi ký hợp đồng em đã đề xuất rôi anh Sếp chẳng chịu nghe em, lại đi thoả thuận với người ta là “Các tranh chấp phát sinh hoặc liên quan đến hợp đồng này được giải quyết bởi Trung tâm trọng tài quốc tế Singapore”

GĐ: Thì tôi có biết đâu được, mình cứ nghĩ ghi thế để có gì trưng ra cho oai, và lại lúc ký hợp đồng ai nghĩ đến lúc này…

Nhung: Em nói Sếp đừng giận, ngay từ khi bên mình ký hợp đồng với Đào Hoả em đã nghi nghi, nhưng không dám nói ra, cái lão giám đốc bên đó nhìn hãm lắm, trong công việc thì chẳng hiểu gì, thế mà khi trao đổi công việc thì ông ấy cứ chém gió phừn phựt ấy…

À, mà còn điều này nữa… Sếp có biết Đào Hoả nghĩa là gì không? Đào Hoả, Hoả có nghĩa là lửa, mà Đào Lửa có nghĩa là…

GĐ: Thôi, cô đừng đứng đó mà linh tinh nữa…, tôi hỏi cô, bây giờ việc giải quyết tranh chấp này phải tiến hành thế nào? Cô có biết mấy ngày nay tôi om đầu vì mấy công ty xây dựng, đối tác của ta người ta đang làm um lên vì mình không có thép, công nhân họ phải nghỉ chơi kia không?

Nhung: Thì em cũng đang cố gắng hết sức mà, hôm trước em sang bên đó nhưng không gặp được lão giám đốc, em có trao đổi lại với trưởng phòng kinh doanh, em cũng đã đề xuất là hai bên sẽ ký lại bổ sung hợp đồng theo đó lựa chọn Trung tâm Trọng tài quốc tế tại Việt Nam..

Cậu trưởng phòng kinh doanh bên đó cũng rất đồng tình vì như vậy đỡ tốn kém đi lại, nhưng cũng còn phải đợi lãnh đạo bên đó quyết…

GĐ: Cô thì lúc nào cũng đợi, cứ đủng đỉnh, đủng đỉnh thế? Tôi nói để cô biết nếu đến đầu tuần sau mình cung cấp thép trở lại cho các đối tác xây dựng họ sẽ phạt chúng ta vì sai phạm hợp đồng, lúc đó cô đứng ra mà chịu nhé…

Nhung: (trợn tròn mắt) Ô hay, sao lại là em ạ? Thế em hỏi Sếp, nếu mình cứ nhập thép không đủ tiêu chuẩn và cung cấp cho đơn vị thi công, nếu họ không nhận thì sao? Và rồi nếu họ nhận để đưa vào công trình nhưng thép không đảm bảo, công trình sập xuống đấy thì ai chịu ạ?

GĐ: Cái cô này giỏi nhỉ!? Dạo này cứ bật tanh tách ấy nhỉ!? Tôi là lãnh đạo hay cô là lãnh đạo? Thôi cô xem mà lo giải quyết theo hướng cô vừa báo cáo đi, có gì báo cáo lại cho tôi bằng văn bản nhé… Tôi mệt mỏi mỗi khi phải nói chuyện với cô rồi…

Nhung: Dạ vâng, em sẽ tiếp tục nghiên cứu và triển khai thực hiện ngay ý kiến chỉ đạo của anh ạ.

Dạ nếu không có việc gì nữa thì em xin phép sếp em về phòng làm việc ạ. (Nói rồi Nhung đứng dậy bước đi, miệng còn lẩm bẩm: Đã nói thế mà còn chẳng nghe, thế mới tệ chứ nị)

Dự kiến câu hỏi trường quay: (Trưởng phòng KD vào trường quay)

1. Chết thế chứ nị… nếu sự việc này không giải quyết thấu đáo và nhanh chóng thì công ty em sẽ bị đền mất thôi Luật sư ạ..

Chuyện của công ty em Luật sư cũng biết rồi, trong hợp đồng mua bán giữa hai công ty có ghi rõ: “Các tranh chấp phát sinh từ hoặc liên quan đến hợp đồng này được giải quyết bởi Trung tâm Trọng tài quốc tế Singapore”. Tuy nhiên, khi xảy ra tranh chấp, em đã thuyết phục và khả năng bên Đào Hoả sẽ đồng ý ký bổ sung hợp đồng theo đề xuất của em… Việc thay đổi như vậy có được không? Cách thức thực hiện như thế nào?

Luật sư giải đáp:

Điều kiện giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài được quy định cụ thể tại Điều 5 Luật TTTM. Theo đó, tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài nếu các bên có thỏa thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp. Trong tình huống này, trước khi có tranh chấp (tức trong hợp đồng), các bên lựa chọn Trung tâm Trọng tài Quốc tế Singapore. Tuy nhiên, sau khi tranh chấp phát sinh, các bên muốn thay đổi, chọn Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam. Điều này hoàn toàn phù hợp với quy định nêu trên của Luật TTTM. Để tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) thì các bên phải ký lại thỏa thuận trọng tài với nội dung “Tranh chấp phát sinh từ hợp đồng được giải quyết bằng VIAC”

1. Dạ vâng, nếu được như vậy thì còn gì bằng ạ..

Thưa luật sư, khi lựa chọn cơ quan giải quyết tranh chấp là Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam,  nếu các bên muốn lựa chọn trọng tài viên không có tên trong danh sách Trọng tài viên của VIAC thì có được không?

Luật sư giải đáp:

Hoàn toàn được. Các bên có quyền chọn Trọng tài viên không có tên trong danh sách Trọng tài viên của VIAC và thông báo cho VIAC địa chỉ của Trọng tài viên này. Tuy nhiên, chúng tôi cũng khuyến nghị các bên nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định. Danh sách Trọng tài viên của các Trung tâm trọng tài nói chung và của VIAC nói riêng bao gồm các chuyên gia pháp luật và các chuyên gia trong các lĩnh vực khác nhau.

3. Thưa Luật sư, Em muốn giải quyết việc này càng sớm càng tốt chứ không thì…

À, mà tiện đây cho em hỏi Luật sư, nếu vì lý do chất lượng, bên em không nhập và không thể cung cấp thép như đã ký kết với công ty xây dựng thì bên em có phải bồi thường vì cái lý do khách quan này không ạ?

Luật sư giải đáp:

Để xác định được công ty bạn có phải bồi thường thiệt hại cho Công ty xây dựng khi không cung cấp thép đúng như đã ký kết phải căn cứ vào Hợp đồng ký kết giữa công ty bạn và Công ty xây dựng. Nếu trong hợp đồng không thỏa thuận gì về vấn đề này thì căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại phải căn cứ vào các quy định của pháp luật. Cụ thể, theo quy định tại Điều 303 Luật Thương mại 2005 thì căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi có đủ các yếu tố sau:

• Có hành vi vi phạm hợp đồng
• Có thiệt hại thực tế
• Hành vi vi phạm hợp đồng là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hai.

Như vậy, trong trường hợp của bạn, công ty bạn không cung cấp thép đúng theo thỏa thuận đã ký kết với công ty xây dựng nên đó là hành vi vi phạm hợp đồng. Tuy nhiên, cần xác định có thiệt hại thực tế xảy ra đối với công ty xây dựng hay không và nếu có thiệt hại xảy ra thì nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại đó có phải là hành vi vi phạm hợp đồng của công ty bạn hay không. Trong trường hơp thỏa mãn cả ba điều kiện trên thì mới phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại của công ty bạn.

4. Thưa luật sư, mong luật sư tư vấn giúp công ty chúng tôi để giải quyết tranh chấp nêu trên.

Luật sư giải đáp:

Trong trường hợp của công ty bạn có thể thấy việc công ty Đào Hỏa giao hàng không đúng chất lượng là vi phạm hợp đồng và gây ảnh hưởng đến công ty bạn. Do vậy, công ty bạn có quyền yêu cầu Đào Hỏa buộc thực hiện đúng hợp đồng theo quy định tại Điều 297 Luật Thương mại 2005. Vì cả hai công ty đều là pháp nhân Việt Nam nên để giảm thiểu chi phí cũng như những vấn đề phức tạp khác, công ty bạn nên thương lượng với công ty Đào Hỏa ký thỏa thuận trọng tài với nội dung chọn trọng tài quốc tế Việt Nam để giải quyết các tranh chấp phát sinh. Sau khi ký thỏa thuận trọng tài cũng như thông báo yêu cầu Đào Hỏa buộc thực hiện đúng hợp đồng mà Đào Hỏa vẫn không thực hiện thì công ty bạn có quyền khởi kiện đến trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam.