(VTV2) – Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, trả lời phỏng vấn BT Tuệ ngày 15-05-2014, quay tại S 11, phát trên VTV2 Câu chuyện Pháp luật 7h15, phát lại vào 21h15 ngày 16-8-2014.
Câu chuyện về trách nhiệm dân sự
Hai diễn viên 1 nam 1 nữ già
Tại nhà ông Lý (ở nông thôn), ông Lý đi từ ngoài về với dáng vẻ bực tức. …
Lý: Bà Lanh đâu rồi? Bà Lanh ơi!…(Ngơ ngác một lúc không thấy)… Quái lạ, cái bà này, cứ thoáng một cái là biến mất ngay, suốt ngày không lo làm ăn… Lại đi buôn dưa lê, bán dưa hấu rồi đây…
Lanh: Cái gì thế? Cái gì thế? Ông có nhất thiết phải nói xấu sau lưng vợ thế không?
Lý: Xấu mới chả xa cái gì? Phen này thì có muốn đẹp cũng chẳng được nữa rồi?
Lanh: Cái gì? Sao lại xấu mới chả đẹp… (sờ trán chồng): Ông có bị làm sao không? Huyết áp tăng đột ngột à?
Lý: (Gạt phắt tay vợ ra) Bỏ tay ra, bà có định trêu tức tôi không đấy? Bà có biết là tôi đang điên lên rồi đây không?
Lanh: Thế túm lại có chuyện gì? Hay sáng nay ra đường ông dẫm phải…
Lý: Phải phải.. cái phải gió nhà bà ấy, tôi đang điên đây…
Lanh: Lạ thật đấy, ông cứ bảo ông điên, nhưng tại sao ông điên? Hay là hôm nay rảnh rỗi ông ra trêu bò, bò nó đá cho trúng….
Lý: Trúng cái miệng bà ấy! Chuyện nghiêm túc đây này..
Lanh: Chuyện gì nào?
Lý: Chuyện cái thằng con quý tử của bà ấy, phen này thì to chuyện thật rồi…
Lanh: Vẫn chưa hiểu gì sất!
Lý: Đấy, chết vì lúc nào cũng chưa hiểu đấy! Bà chiều nó cho nó đẫy vào, cứ động một cái là bà bảo phải đầu tư…
Bà đầu tư kiểu này thì đến sạt nghiệp thôi..
Lanh: Sạt nghiệp là sao? Nó đi học ở trên tỉnh, mình đầu tư cho nó là đầu tư cho tương lai…
Lý: Lai cái gì nữa… giờ này bà vẫn còn đứng dó mà lai à? Bà lên mà giải quyết hậu quả đi?!
Lanh: Là sao?
Lý: Lại còn sao nữa, vừa nãy có người gọi điện cho tôi, họ nói là chủ hiệu cầm đồ ở trên tỉnh, chỗ thằng Tưởng nhà mình trọ học, họ nói thằng tưởng có vay họ tiền, đến nay cả vốn cả lãi đã đến hơn 20 triệu rồi…
Lanh: Chết, ông có nghe nhầm không? Nó làm gì mà phải cần đến 20 triệu? Hàng tháng vợ chồng mình vẫn gửi tiền ăn, học cho nó đầy đủ, tôi còn giấu ông mỗi tháng cho thêm nó 500 nghìn nữa để sinh hoạt, bạn bè cơ mà…
Lý: Đấy, chết là ở chỗ ấy đấy, tôi đã bảo bà phải nghiêm khắc với nó, bây giờ thì bà đã thấy chưa? Có đúng là con hư tại bà không?
Lanh: Này, sao cứ có cái gì không tử tế, không tốt đẹp thì ông lại chuyển sang cho tôi thế nhỉ!? Thế tôi hỏi ông, những lúc tôi mắng mỏ nó chuyện ăn tiêu hoang phí, lười nhác học hành thì ông lại đứng ra bênh là nó lớn rồi, phải để nó giữ thể diện của nó không? Chính vì cái thể diện ông giữ cho nó như thế nên năm nay đã 20 tuổi rồi mà nó mới học năm thứ 2 đấy!
Lý: Ô hay, thế bà cũng định đổ tội lên đầu tôi đấy à?
Lanh: Hơi đâu mà tôi đổ cho ông…., mà ông này, tôi chưa hiểu tại sao người ta cho nó vay nhiều tiền như vậy, nó làm gì có gì thế chấp đâu… Lúc nó nhập học ông còn phải đưa nó lên tận nơi, thêu chỗ ở trọ gần trường để bớt khoản đầu tư phương tiện đi lại.., trong người nó có vật gì đáng giá đâu?
Lý: Bà hỏi tôi tôi biết hỏi ai? Tôi chỉ thấy chủ hiệu cầm đồ gọi điện bảo mang tiền lên trả cho nó mà lấy thẻ sinh viên và chứng minh nhân dân về, nếu không nó sẽ bị đuổi học…
Họ còn bảo tôi kể cả bị đuổi học cũng không thoát được khỏi tay họ đâu.. họ sẽ truy về tận quê để đòi bằng được đấy!!
Lanh: Thế ông đã hỏi lại thằng Tưởng chưa? Có đúng là như vậy không?
Lý: Lúc đó tôi gọi ngay cho nó rồi, ban đầu thì nó chối, nhưng sau đó nó nói chuyện chủ hiệu cầm đồ nói là thật, nó bị chủ hiệu bắt phải đưa số điện thoại của tôi cho họ…
Tôi hỏi nó tại sao nợ nhiều tiền thế thì nó bảo vì nợ dồn nợ rồi lãi mẹ đẻ lãi con, mà lãi suất nào có thấp, đến bảy, tám nghìn đồng một triệu một ngày…
Lanh: Thế này thì chết thật rồi Tưởng ơi? Bố mẹ mày lấy đâu ra hơn 20 triệu một lúc bây giờ…
Lý: Thôi, thôi… bà trật tự đi cho tôi nhờ, bây giờ có phải là lúc để bà khóc nó đâu..
Lanh: Ông lại còn cấm tôi khóc nữa à? Ức thế này thì tôi sao sống nổi đây… Hơi ông Lý ơi là ông Lý ơi…ơi Tưởng ơi mày giết mẹ mày rồi….
Lý: Mặt buồn thiu nhìn vợ
Dự kiến câu hỏi trường quay: (Chồng vào trường quay)
Thưa Luật sư, đúng là con dại cái mang… là người quê mùa, dững tưởng đầu tư cho con học hành, chăm chút trồng người rồi có ngày được hái quá, nào ngờ bây giờ gia đình tôi được một quả vừa non, vừa đắng như vậy…
- Xin Luật sư cho biết Hiệu cầm đồ cho vay với lãi suất từ bảy đến tám nghìn đồng/ 1 triệu đồng một ngày như vậy có vi phạm pháp luật không?
Luật sư giải đáp:
Thứ nhất, ban vay tiền với lãi suất là 7 nghìn đồng 1 ngày đối với 1 triệu đồng, tương đương với 252%/ 1 năm. Theo quy định tại Khoản 1 Điều 476 Bộ Luật Dân sự năm 2005 có quy định “Lãi suất vay do các bên thoả thuận nhưng không vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố đối với loại cho vay tương ứng”. Tại thời điểm này, theo Quyết định số 499/QĐ-NHNN ngày 17/3/2014 quy định mức lãi suất cơ bản không được vượt quá 9% 1 năm, 13,5. Có nghĩa là Hiệu cầm đồ đang cho vay với lãi suất gấp 28 18 lần quy định cho phép. Vì vậy trong trường hợp này chủ hiệu cầm đồ đã vi phạm pháp luật về quy định tôi cho vay nặng lãi theo quy định tại điều 163 BLHS.
Nếu bên cửa hiệu cầm đồ đó có nhiều hành vi dọa nạt, hành vi đe dọa, bạn có thể cầm chứng từ cùng các giấy tờ cần thiết đến cơ quan công an để tố giác hành vi cho vay nặng lãi của cửa hiệu cầm đồ này.
- Khổ cái thân tôi, vợ chồng tôi lam lũ làm ăn tích cóp, đến bây giờ cũng chẳng có đủ 10 triệu trong nhà, thế mà thằng con tôi nó lại dám làm chuyện tày đình như vậy?
Xin hỏi Luật sư nếu gia đình tôi không có tiền trả nợ thì vấn đề sẽ được giải quyết như thế nào?
Luật sư giải đáp:
Theo bạn trình bày, con bạn đã 20 tuổi. Theo quy định tại Điều 17 và 19 của BLDS năm 2005, con bạn là người thành niên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Vì vậy con bạn phải tự chịu trách nhiệm về những giao dịch dân sự của mình. Vợ chồng bạn không bị buộc phải trả nợ thay con, trừ khi vợ chồng bạn tự nguyện.
Nếu con của bạn không trả nợ được đúng hẹn, chủ nợ có quyền kiện con bạn ra tòa để đòi nợ.
- Khi gia đình chúng tôi không có tiền trả họ rất có thể họ sẽ tiếp tục gọi điện hoặc thậm chí về tận nhà đe doạ. Trong trường hợp này chúng tôi phải làm gì? Có hình thức nào bảo vệ gia đình tôi không? Vì thực tế tôi thấy có khá nhiều gia đình lâm vào tình trạng này mà không có cách giải quyết rồi..
Luật sư giải đáp:
Như trên đã nói, Hiệu cầm đồ này đang cho vay với lãi suất gấp 28 lần quy định cho phép. Vì vậy trong trường hợp này chủ hiệu cầm đồ đã vi phạm pháp luật hình sự, Điều 163 BLHS quy định về tội cho vay nặng lãi.
Nếu bên cửa hiệu cầm đồ đó có nhiều hành vi dọa nạt, hành vi đe dọa, bạn có thể cầm chứng từ cùng các giấy tờ cần thiết đến cơ quan công an để tố giác hành vi cho vay nặng lãi của cửa hiệu cầm đồ này.
- Xin Luật sư cho gia đình tôi lời khuyên để giải quyết thấu tình đạt lý sự việc!
Luật sư giải đáp:
Theo quy định của pháp luật dân sự, con bạn vay thì có nghĩa vụ phải trả. Tuy nhiên, trong trường hợp này nên phân tích rõ cho Hiệu cầm đồ biết mức lãi họ đang áp dụng là vi phạm pháp luật hình sự. Sau đó thương lượng lại với Hiêu cầm đồ số tiền lãi mà phải trả áp dụng mức tối đa pháp luật cho phép (tức là 22,5%/năm 13,5). Nếu con bạn không tự trả được nợ thì bạn cũng nên can thiệp để con bạn không cảm thấy mình bị bỏ rơi. Sau đó, cần nâng cao nhận thức cho con bạn về tính tự chịu trách nhiệm khi thực hiện những giao dịch dân sự, vì con bạn đã 20 tuổi.