895. Lo ngại “nâng cấp” điều kiện kinh doanh

(ĐT) – Ngày 1/7 đang đến gần, thời điểm các điều kiện kinh doanh (ĐKKD) không phù hợp với Luật Đầu tư 2014 sẽ hết hiệu lực. Các bộ, cơ quan ngang bộ đang đồng loạt gấp rút trình Chính phủ các nghị định về ĐKKD (sửa đổi các ĐKKD hiện hành; ĐKKD mới). Tuy nhiên, cộng đồng doanh nghiệp đang rất lo lắng và quan ngại về chất lượng của các nghị định xuất phát từ việc nâng cấp cơ học, sao chép thông tư thành nghị định.

Hầu hết các nghị định về điều kiện kinh doanh đang được soạn thảo không gửi lấy ý kiến doanh nghiệp. Ảnh: Quang Tuấn

Cảnh báo “bình mới rượu cũ”

Theo ông Vũ Tiến Lộc – Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), hoạt động rà soát, loại bỏ ĐKKD bất hợp lý đang được triển khai, tuy nhiên thực tế kết quả đạt được vẫn chưa như kỳ vọng và chưa đi vào thực chất. Các bộ, ngành dường như đang thực hiện các hoạt động này một cách cơ học, đó là nâng các quy định từ cấp thông tư lên thành nghị định, trong khi vẫn giữ nguyên tính chất của quy định, chưa đánh giá về tính hợp lý và hiệu quả của các quy định về ĐKKD. Đồng thời, trong quá trình rà soát, nhiều cơ quan soạn thảo vẫn chưa tách bạch các điều kiện đầu tư kinh doanh để tiếp cận thị trường của các chủ thể với các quy định về quy trình sản xuất, tiêu chuẩn đối với chất lượng sản phẩm, dịch vụ.

Theo ông Đậu Anh Tuấn – Trưởng ban Ban Pháp chế của VCCI, mặc dù Thủ tướng Chính phủ cho phép rút gọn về trình tự, thủ tục trình các nghị định về ĐKKD, tuy nhiên, hầu hết các nghị định về ĐKKD đang được soạn thảo theo trình tự, thủ tục rút gọn với “8 không”, bao gồm: không đăng dự thảo trên mạng, không gửi lấy ý kiến doanh nghiệp, không tổ chức hội thảo, không đánh giá tác động, không tổng kết thi hành, không kiểm soát thủ tục hành chính, không bản thuyết minh, không bản giải trình, tiếp thu ý kiến.

Như vậy, theo ông Lộc, xét về bản chất, rất nhiều ĐKKD vẫn như cũ, mà chưa có sự sàng lọc, đánh giá để cân nhắc sửa đổi, loại bỏ ĐKKD bất hợp lý; cũng như chưa có sự đánh giá, xem xét trong 267 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện có những ngành, nghề kinh doanh nào không thực sự cần thiết phải áp đặt về ĐKKD để kiến nghị loại bỏ khỏi Danh mục.

“Điều này đặt ra nhiều băn khoăn về sự minh bạch trong quá trình xây dựng, bởi cộng đồng doanh nghiệp là chủ thể bị điều chỉnh nhưng lại ít có cơ hội tham gia vào hoạt động xây dựng này. Và liệu chất lượng cũng như tinh thần của Luật Đầu tư về ĐKKD có được thực thi một cách đầy đủ và hiệu quả trong các nghị định này hay không?” – ông Lộc đặt vấn đề.

Cảnh báo nguy cơ trái luật rất lớn

Hiện các bộ, ngành đã dự thảo 49 nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đầu tư (về ĐKKD). Trong đó, Bộ Y tế có tới 12 dự thảo nghị định; tiếp đó là Bộ Giao thông vận tải và Bộ Tài chính (mỗi bộ có 7 dự thảo nghị định); Ngân hàng Nhà nước (4 dự thảo nghị định); Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (mỗi bộ có 3 dự thảo nghị định); Bộ Công an, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng (mỗi bộ có 2 dự thảo nghị định); Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Quốc phòng, mỗi bộ có 1 dự thảo nghị định.

Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên thuộc Trung tâm Trọng tài quốc tế (VIAC) và là thành viên Tổ công tác Thi hành Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư 2014 cho rằng: “Sau 16 năm thực thi Luật Đầu tư 2005, số giấy phép con, tức là ĐKKD do các bộ, ngành và chính quyền địa phương ban hành trái luật không những không giảm đi mà còn không ngừng tăng vọt. Ngoài cuộc chiến tiếp diễn chống lại ĐKKD do các thông tư ban hành trái luật, nay còn phải đối mặt thêm các nghị định trái luật và luật trái luật. Mặc dù Luật Đầu tư năm 2014 đã quy định rõ danh mục 267 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, thế nhưng, đến thời điểm này, theo ông Trương Thanh Đức, đã xuất hiện thêm ít nhất 1 ngành, nghề kinh doanh thứ 268, đó là “Dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn” (Điều 54 Luật Khí tượng thủy văn năm 2015 về bổ sung danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện của Luật Đầu tư).

“Nếu vẫn không dứt khoát về quan điểm và tôn trọng quy định nêu trên của Luật Đầu tư, thì lại sẽ có nguy cơ không xác định được cụ thể bao nhiêu ngành, nghề kinh doanh có điều kiện ngoài con số 268. Ngay cả trường hợp ngành, nghề kinh doanh có điều kiện đã được quy định trong Luật Đầu tư năm 2014, nhưng nếu cứ chép lại ĐKKD mà không có cơ sở pháp lý thì không những gây khó khăn, cản trở hoạt động kinh doanh mà còn có nguy cơ trái Luật”, ông Đức cảnh báo.

Ông Lộc cho biết thêm, việc rà xét các ĐKKD không phải chỉ đến thời điểm 1/7 tới, mà mới là điểm khởi đầu. Trước đó, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Tư pháp thừa ủy quyền trình UBTVQH đề nghị bổ sung Dự án Luật sửa đổi, bổ sung các Luật về đầu tư, kinh doanh vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016 để Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XIV. Bộ Kế hoạch và Đầu tư được giao chủ trì xây dựng Dự án Luật gửi Bộ Tư pháp thẩm định trước ngày 20/6/2016.

Lê Xuân

——————————————

Đấu thầu (Thời sự) 15-6-2016:

http://baodauthau.vn/thoi-su/lo-ngai-nang-cap-dieu-kien-kinh-doanh-23522.html

(297/1.106)

Bài viết 

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn:Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nểu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

Bình luận 

439. Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp...

Bình luận về việc Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật để thúc đẩy...

Phỏng vấn 

4.444. Hàng loạt vụ lừa đảo đầu tư tiền ảo...

Hàng loạt vụ lừa đảo đầu tư tiền ảo mất tiền thật. (VTV1) -...

Trích dẫn 

4.001. Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh.

Mất tiền, hủy tour vì bị cấm xuất cảnh. (GT) - Rất nhiều du khách ra...

Tám luật 

334. ANVI xì luật hay Lạm bàn tám luật.

(ANVI) - “Lạm bàn tám luật” hay còn gọi là “ANVI xì luật”Chuyên...

Số lượt truy cập: 240,853