(TTTĐ) – Nhiều doanh nghiệp từ các lĩnh vực, ngành nghề đều bày tỏ bức xúc trước tình trạng chồng chéo, vướng mắc của các văn bản pháp luật hiện hành, gây nhiều khó khăn tới hoạt động đầu tư kinh doanh và sự phát triển doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp đã thẳng thắn chỉ ra rằng, luật càng ngày càng dài hơn và khó hiểu hơn.
Nhiều bất cập
Đánh giá về Luật Doanh nghiệp 2014, ông Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI cho rằng, bên cạnh rất nhiều nội dung đổi mới, tiến bộ và hợp lý, Luật cũng bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần được xem xét sửa đổi, bổ sung để tạo hành lang pháp lý thuận lợi, rõ ràng và an toàn cho doanh nghiệp.
Đơn cử hiện nay, hoạt động luật sư, công chứng, đấu giá, giám định, giáo dục, đào tạo, trọng tài thương mại… cũng đã được xác định rõ là các ngành, nghề đầu tư kinh doanh theo Luật Đầu tư năm 2014. Tuy nhiên, những ngành, nghề này lại không được đăng ký kinh doanh mà chỉ được thực hiện việc cấp giấy phép và đăng ký hoạt động riêng theo Luật Luật sư, Luật Công chứng, Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Trọng tài thương mại…
Hệ quả là nhiều công ty như công ty luật và pháp nhân khác hoạt động như một doanh nghiệp nhưng lại hoàn toàn không có thông tin trên “Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp” theo quy định của Luật doanh nghiệp 2014.
Doanh nghiệp gặp khó vì luật vừa dài vừa khó hiểu (Ảnh minh họa)
Lâu nay, ngân hàng thương mại, công ty tài chính đăng ký doanh nghiệp như các doanh nghiệp khác, nhưng công ty bảo hiểm là một doanh nghiệp điển hình thì lại không thực hiện thủ tục này. Trong khi đó, hộ kinh doanh hay HTX, tuy không được xác định là doanh nghiệp theo quy định của Luật doanh nghiệp hay Luật HTX năm 2012, nhưng vẫn thực hiện việc đăng ký kinh doanh như đối với doanh nghiệp.
Xuất phát từ thực tế này, nhiều chuyên gia kiến nghị cơ quan soạn thảo cần thống nhất đăng ký kinh doanh tập trung đối với tất cả các công ty và pháp nhân có hoạt động kinh doanh. Thậm chí có ý kiến cho rằng nên bỏ hẳn Luật Đầu tư. “Những nội dung nào cần thiết phải giữ lại thì có thể đưa vào Luật doanh nghiệp để tạo ra hệ thống pháp luật thống nhất”, ông Ngô Việt Hòa, Công ty General Motor nêu vấn đề.
Lý do là Luật Đầu tư đang tạo ra một hệ thống chồng lấn trong cấp phép, như: Giấy đăng ký doanh nghiệp và giấy chứng nhận đầu tư. Trong khi về mặt kỹ thuật hoàn toàn có thể gộp làm một.
Theo bà Vũ Thị Minh Nguyệt, đại diện Công ty TNHH B.Braun Việt Nam phàn nàn, Luật Đầu tư 2014 dù mới ban hành nhưng theo cảm nhận của doanh nghiệp là gây ra nhiều khó khăn, vướng mắc hơn trước.
Bên cạnh đó, Luật Đất đai hiện hành cũng tồn tại bất cập liên quan tới quy trình lập quy hoạch sử dụng đất. Tổng hợp các kiến nghị từ doanh nghiệp, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề nghị xem xét lại quy trình này. Thực tế, quy trình hiện hành thiếu sự liên kết giữa quy hoạch đất đai với các quy hoạch khác như quy hoạch xây dựng, quy hoạch bảo vệ phát triển rừng, quy hoạch nông nghiệp, quy hoạch phát triển ngành…
Cần một luật để sửa nhiều luật
Dùng một luật sửa nhiều luật là kế hoạch soạn thảo Luật sửa đổi, bổ sung các luật về kinh doanh do Bộ Kế hoạch & Đầu tư chủ trì theo chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Theo ông Tuấn, đây là việc làm rất cần thiết sẽ tránh được tình trạng “cát cứ thẩm quyền” do việc các bộ được giao soạn thảo từng bộ luật gây ra.
Song ông Tuấn cũng thừa nhận, việc xây dựng luật này sẽ gặp nhiều thách thức. Hiện nay, rất nhiều điều luật liên quan đến đầu tư, kinh doanh nằm rải rác trong các luật khác đang chồng chéo, mâu thuẫn nhau, gây ra nhiều rào cản cho DN. “Điều này trái với mục tiêu cao nhất là: Các luật cần tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho kinh doanh theo đúng chỉ thị của Thủ tướng” – ông Tuấn nhấn mạnh.
Theo đề xuất của VCCI nên bỏ một số ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện như các dịch vụ: đào tạo đại lý bảo hiểm; tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần; mua bán nợ; việc làm; bảo hành bảo dưỡng xe ô tô; sát hạch lái xe; đào tạo, bồi dưỡng kiến thức quản lý vận hành nhà chung cư; bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý dự án đầu tư xây dựng; quản lý, vận hành cơ sở hạ tầng dùng chung; nhập khẩu thiết bị thu phát sóng vô tuyến điện; truyền hình theo yêu cầu; đào tạo, bồi dưỡng về đấu thầu; đào tạo đánh giá dự án đầu tư; chế phẩm sinh học, vi sinh vật, hóa chất, chất xử lý cải tạo môi trường trong nuôi trồng thủy sản; mang thai hộ…
Bên cạnh đó là những ngành nghề có sử dụng vật liệu nổ công nghiệp và tiền chất thuốc nổ; hoạt động trung tâm giáo dục quốc phòng an ninh sinh viên; lĩnh vực kinh doanh ngư cụ và trang thiết bị khai thác thủy sản; xuất khẩu, nhập khẩu động thực vật theo công ước CITES; sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng; nhập khẩu hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành của Ngân hàng Nhà nước và kể cả hoạt động in, đúc tiền cũng không nằm trong danh mục đầu tư kinh doanh có điều kiện, ông Tuấn nêu rõ.
Trước những bất cập mà doanh nghiệp và các chuyên gia nêu lên, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Lê Mạnh Hà đồng tình cho rằng, cần phải rà soát lại tất cả những quy định bất hợp lý, trái ngược nhau, chưa tương thích với Luật doanh nghiệp và Luật Đầu tư, thậm chí là bãi bỏ nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh. Cuộc rà soát của VCCI đã chỉ ra có khoảng 50 luật với khoảng 150 điều luật cần sửa đổi theo quan điểm của cộng đồng doanh nghiệp.
Theo quan điểm của Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc, cần phải thay đổi tư duy làm luật, nếu phát hiện trong luật, nghị định, thông tư vừa ban hành có bất cập thì cần sửa ngay, không phải đợi luật thi hành 4 – 5 năm rồi mới tổng kết, sửa đổi sẽ làm lỡ các cơ hội của nền kinh tế.
Ngọc Mai
———————————-
Tuổi trẻ Thủ đô (Kinh tế) 25-7-2016:
(286/1.245)