1.000. Điêu đứng vì... điều kiện kinh doanh

>>> ANVI ra mắt sách mới TRÁCH NHIỆM CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ CÔNG TY <<<

1.000. Điêu đứng vì… điều kiện kinh doanh

09:06, 27/08/2016

(ĐBND) – Tạo sự minh bạch cho thị trường, xóa tình trạng doanh nghiệp tranh mua, tranh bán thậm chí bán phá giá hạt gạo, là điều Nghị định 109/2010 của CP hướng tới. Tuy nhiên, sau hơn 5 năm đi vào thực hiện, không ít doanh nghiệp tham gia thị trường xuất khẩu gạo phải chật vật với những điều kiện kinh doanh mà chính Nghị định đề ra.

Đi “đường vòng” cũng không ổn

Việc Chính phủ ban hành Nghị định 109 với những quy định về kho bãi, năng lực xay xát nhằm giảm thiểu tình trạng nhiều doanh nghiệp không gắn với vùng nguyên liệu; khắc phục tình trạng tranh mua, tranh bán làm cho gạo xuất khẩu có thể lên tới 5 – 7 triệu tấn nhưng giá thấp, hiệu quả xuất khẩu không cao. Tuy vậy, với điều kiện doanh nghiệp phải có ít nhất một kho chuyên dùng với sức chứa tối thiểu 5.000 tấn thóc; cơ sở xay, xát thóc, gạo với công suất tối thiểu 10 tấn thóc/giờ, đang khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa điêu đứng. Luật sư Trương Thanh Đức, Công ty Luật ANVI khẳng định, chỉ có doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp nhà nước mới đáp ứng được các điều kiện mà Nghị định đề ra, chứ với doanh nghiệp tư nhân nếu xây dựng kho chứa thóc gạo, nhà máy xay xát theo yêu cầu để được xuất khẩu gạo thì sẽ không còn vốn kinh doanh nữa.

Từ những yêu cầu khắt khe đối với doanh nghiệp, thương nhân tham gia xuất khẩu gạo, sau hơn 5 năm Nghị định có hiệu lực thi hành, số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu gạo từ con số 230 đến nay đã giảm xuống chỉ còn khoảng 80 doanh nghiệp. Bà Nguyễn Phúc Ánh, Giám đốc Công ty Lương thực Tấn Tài III cho biết, để đáp ứng được 2 điều kiện này, tối thiểu mỗi doanh nghiệp phải có từ 20 – 25 tỷ đồng đầu tư. Với lý do đó, công ty của bà đành phải bỏ xuất khẩu gạo và chỉ tập trung khai thác thị trường trong nước vì không đủ khả năng đầu tư số tiền lớn như vậy để xây những kho chứa khổng lồ.

Đại diện Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng thừa nhận, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo có chất lượng cao như gạo hữu cơ hay gạo có giá trị dinh dưỡng thường là nhỏ. Với quy định của Nghị định này, họ sẽ khó đáp ứng đủ cơ sở vật chất để được nhận giấy phép, buộc phải xuất khẩu lại thông qua một đơn vị ủy thác hay thành lập công ty nước ngoài. Đáng nói là dù đi “đường vòng” nhưng nhiều doanh nghiệp cũng đang phải chật vật mới mong xuất khẩu được.

(65/1.329)

Chỉ có doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp nhà nước mới đáp ứng được các điều kiện mà Nghị định đề ra (Nguồn: thainguyenfood.com.vn)

Trường hợp của Công ty TNHH Vrice International là một ví dụ điển hình. Cũng chính vì biết rõ không thể đáp ứng được các điều kiện kinh doanh, doanh nghiệp này đã buộc phải chuyển hướng đầu tư và chọn con đường xuất khẩu gạo qua một đơn vị uỷ thác. Điều này không những làm tăng chi phí mà còn khiến sức cạnh tranh của doanh nghiệp bị giảm sút. Câu chuyện Công ty TNHH Cỏ May Đồng Tháp phải thành lập một công ty khác tại Singapore để nhập khẩu gạo của chính mình là ví dụ khá điển hình được nhiều chuyên gia nhắc tới. Phó Giám đốc Công ty Cỏ May Đinh Minh Tâm cho biết, việc ủy thác xuất khẩu và lập công ty con tại Singapore là bước đi khiến doanh nghiệp tiêu tốn thời gian, tiền của. Thực tế, mỗi tấn gạo xuất đi, doanh nghiệp này phải chịu phí tăng thêm là 2 đô la Singapore, đó là chưa kể các chi phí hành chính, vận hành công ty con.

Có tạo độc quyền?

Theo đại diện Công ty Xuất nhập khẩu An Giang, quy định doanh nghiệp phải có kho chứa và hệ thống xay xát đủ điều kiện tiêu chuẩn với vốn đầu tư lớn và phải đăng ký với Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), chỉ khi có sự chấp thuận của đơn vị này, doanh nghiệp mới xuất khẩu được – là “gọng kìm” chặn đứng cơ hội tham gia thị trường xuất khẩu của doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Theo Điều 17 Nghị định 109/2010, trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày hợp đồng xuất khẩu gạo được ký kết, thương nhân nộp hồ sơ theo quy định tại Bộ Công thương để đăng ký hợp đồng xuất khẩu tại VFA. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc buộc doanh nghiệp khai báo thông tin tại VFA chẳng khác nào khai báo cho đối thủ cạnh tranh bởi Hiệp hội này bao gồm một số doanh nghiệp chính, trong đó có hai doanh nghiệp lớn là Tổng Công ty Lương thực miền Bắc và Tổng Công ty Lương thực miền Nam. Quy định như vậy chẳng khác nào doanh nghiệp có tiềm lực tài chính tốt hơn lại có quyền trong xét duyệt, đăng ký, nhận đăng ký các Hợp đồng xuất khẩu gạo.

TS. Đặng Quang Vinh, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) thừa nhận, một doanh nghiệp nắm trong tay quyền từ chối hay cho phép doanh nghiệp khác xuất khẩu là biểu hiện của sự bất bình đẳng. Tư duy quản lý xuất khẩu gạo như vậy là lạc hậu, chỉ làm tăng quyền lực cho các doanh nghiệp xuất khẩu lớn, loại doanh nghiệp nhỏ ra khỏi thị trường và tạo thêm sức ép cho nông dân. Nếu thị trường xuất khẩu chỉ tập trung trong tay Hiệp hội thì sẽ hạn chế sự sáng tạo của doanh nghiệp cũng như hạn chế xuất khẩu lúa gạo chất lượng cao nhưng sản lượng nhỏ.

Nhiều chuyên gia khẳng định, việc sửa đổi Nghị định đã trở thành yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh khuyến khích doanh nghiệp xây dựng thương hiệu gạo. Để tạo ra môi trường kinh doanh, xuất khẩu lúa gạo mang tính cạnh tranh hơn cần loại bỏ những điều kiện về nhà máy, kho bãi chưa phù hợp cũng như xóa bỏ thẩm quyền mà Nghị định hiện đang trao cho VFA, đưa VFA về đúng vị trí của hiệp hội doanh nghiệp. Đồng thời xác định rõ cơ chế, sau khi doanh nghiệp đã có giấy phép xuất khẩu, có phải đăng ký hoạt động xuất khẩu gạo nữa hay không? Nếu phải đăng ký thì đăng ký như thế nào, đăng ký với ai và ai quản lý cũng cần rõ ràng, để tạo sự minh bạch, bình đẳng cho thị trường xuất khẩu gạo.

Theo Nghị định 109/2010, thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo phải bảo đảm đủ 3 điều kiện là được thành lập, đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật; có ít nhất một kho chuyên dùng với sức chứa tối thiểu 5.000 tấn thóc; có ít nhất 1 cơ sở xay, xát, thóc gạo với công suất tối thiểu 10 tấn thóc/giờ, phù hợp với quy chuẩn chung do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn ban hành. Kho chứa, cơ sở xay xát phải thuộc sở hữu của thương nhân và phải nằm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có thóc gạo, hàng hóa xuất khẩu hoặc có cảng biển quốc tế, có hoạt động xuất khẩu thóc gạo tại thời điểm thương nhân đề nghị cấp Giấy chứng nhận.

Thảo Mộc

———————————

Đại biểu Nhân dân 27-8-2016:

http://www.daibieunhandan.vn/ONA_BDT/NewsPrint.aspx?newsId=377356

(65/1.330)

Bài viết

312. Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá...

Khát vọng hùng cường: Thể chế là chìa khoá mở ra Kỷ nguyên mới. (BĐS) - Chúng ta đang ở trong những thời khắc lịch sử rất quan trọng của đất nước. Sau mấy chục năm đổi mới và cải cách, chúng ta lại bắt đầu bước vào kỷ nguyên mới bằng việc thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là cải cách thế chế.Lời tòa soạn:Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường được xem là hai yếu tố then chốt, mở ra con đường phát triển bền vững cho mỗi quốc gia. Bài học từ những nền kinh tế thành công trên thế giới đã cho thấy, một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, cùng với sự tôn trọng các quy luật của thị trường, sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự sáng tạo và tăng trưởng.Vậy, thực trạng cải cách thể chế và sự vận hành của thị trường tại Việt Nam hiện nay ra sao? Những giải pháp nào cần được triển khai để khai phá tiềm năng phát triển của đất nước? Reatimes xin trân trọng giới thiệu chùm bài viết: Khát vọng hùng cường: Cải cách thể chế và tôn trọng thị trường là chìa khóa phát triển của Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên VIAC, một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp lý và kinh tế, về câu chuyện này. Sau khoảng thời gian dài đổi mới, bứt phá, chúng ta lại đang bị chậm chân và tụt hậu. Rất may là hiện chúng ta có rất nhiều cơ hội và lợi thế, trong đó có ba lợi thế dành cho tất cả mọi người, không loại trừ một ai. Đó là kinh doanh, tiêu dùng và hội nhập. Tôi cho rằng, thế giới nếu có, cùng lắm cũng chỉ một hay hai chứ không có được đồng thời ba lợi thế như chúng ta.Thứ nhất, doanh nhân và người dân đất nước ta chấp nhận rủi ro rất cao. Họ sẵn sàng đầu tư, sẵn sàng kinh doanh rất mạnh mẽ, kể cả trong nhiều lĩnh vực mạo hiểm.Thứ hai, doanh nghiệp và người dân chấp nhận hội nhập rất mạnh mẽ với hàng loạt các hiệp định, hiệp ước chúng ta tham gia và trên thực tế đã được biến thành hành động và cho kết quả rõ nét. Chúng ta sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng tiêu thụ toàn cầu. Chúng ta đã bắt nhanh và tận dụng được lợi thế của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo, của những thành quả đổi mới. Ở nhiều nước khác, người ta phát triển, tăng tốc, đổi mới trong những giai đoạn chưa có những lợi thế này.Thứ ba, người tiêu dùng Việt Nam chi tiêu rất mạnh tay. Có thể nói, chúng ta chưa giầu nhưng rất "chịu chơi" và chịu chi, tức khả năng tiêu thụ rất mạnh hàng hóa, dịch vụ từ bình dân cho đến cao cấp.Thị trường 100 triệu dân chấp nhận rủi ro lớn, chấp nhận hội nhập cao và chấp nhận tiêu thụ mạnh là thị trường quá hấp dẫn và có rất nhiều cơ hội phát triển.Đấy là những cơ sở để chúng ta bứt phá trong sản xuất, kinh doanh và cạnh tranh toàn cầu. Nhưng đẩy mạnh sản xuất, phát triển thương mại, dịch vụ hay gia tăng tiêu thụ thì cũng đều phụ thuộc rất nhiều vào thể chế.Cải cách thể chế - yếu tố then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ảnh: Chinhphu.vn.Chúng ta đã từng tiến rất nhanh, rất mạnh, rất tốt, như một giấc mơ và hơn cả giấc mơ mà thế giới cũng phải ghi nhận. Nhưng đó mới chỉ là so sánh với chính chúng ta, với mặt bằng khởi đầu rất thấp. Đã chấp nhận nền kinh tế thị trường và hội nhập sâu, rộng toàn cầu mà chỉ so với chính mình thì không mấy ý nghĩa, thậm chí là vô nghĩa, là ru ngủ, là trì trệ, tụt hậu. Nếu như sắp tới không vượt qua chính mình thì chúng ta cũng vẫn cứ đi lên, vẫn cứ tiến bộ, vẫn cứ tăng trưởng vì là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, tiến lên kiểu nhờ nước nổi, bèo nổi thì không khác nào kiểu tư tưởng lội nước đi sau, bình chân như vại, được chăng hay chớ, theo đóm ăn tàn và sẽ chỉ quanh quẩn ở cuối, đi sau thiên hạ.Thách thức của chúng ta là buộc phải chạy đua với các nước trong lúc họ cũng rất nhanh, rất cởi mở, rất tạo điều kiện phát triển. Do đó, muốn bước vào kỷ nguyên mới thành công thì đừng ngủ mê trên thành tích.Chúng ta đã từng rất khốn khổ, nghèo đói vì chính sách phát triển không phù hợp quy luật thị trường, khiến kinh tế bị kìm hãm, lạc hậu. Nhưng chúng ra đã kịp nhận ra để thay đổi và phát triển với chính sách đúng đắn, rộng mở. Công cuộc đổi mới, cải cách đã được mở ra với những chính sách mạnh dạn phá rào để tháo gỡ điểm nghẽn dòng chảy lưu thông của hàng hoá nói chung và lương thực nói riêng trong cơ chế ngăn sông, cấm chợ, bóp nghẹt thị trường lúc đó.Đáng tiếc là những năm gần đây, nền kinh tế lại đang đối mặt trở lại với nguy cơ bị thắt chặt, trói buộc. Nhiều việc lớn, việc khó không được tháo gỡ, tạo điều kiện, mà chỉ muốn ngăn chặn, cấm đoán, có lẽ là do sợ chịu trách nhiệm và để "giữ an toàn". Những cái thông thường nhất, đơn giản nhất, dễ nhất thì nhiều khi cũng gây khó dễ, vòi vĩnh. Tiếp xúc với doanh nghiệp, người dân qua những câu chuyện hằng ngày mới thấy rằng, để đứng vững và phát triển, doanh nghiệp phải trả giá bằng muôn vàn bức xúc, chi phí không chính thức và những điều đáng buồn.Sau một thời gian xoá bỏ "giấy phép con", lại nảy sinh điều rất lo ngại vì nó bị biến thành "giấy phép cha" và "giấy phép vô hình". Với con số ước tính lên đến 16.000 điều kiện kinh doanh tại thời điểm này thì môi trường kinh doanh đã xấu đi quá nhanh, trắc trở khó ngờ. Đó là một vạn sáu nghìn sợi dây trói buộc doanh nghiệp, níu kéo doanh nhân, kìm hãm thị trường. Rất nhiều tiền bạc, công sức, nguồn lực xã hội bị hao hụt, tiêu tán, thui chột khi hoạt động giao thương rơi vào vô số sợi dây pháp lý hay phải vượt qua từng đó cái cửa lớn, nhỏ với những ổ khóa học búa.Doanh nghiệp muốn được thật sự tự do kinh doanh theo đúng tinh thần của Hiến pháp, muốn được giải thoát khỏi những thứ trói buộc vô lý để chớp lấy cơ hội, tả xung hữu đột, tự tin chiến đấu và chiến thắng trên thương trường. Nhưng nểu chỉ tháo gỡ bằng kiểu "cò kè bớt một thêm hai" điều kiện kinh doanh, thì chúng sẽ vẫn cứ luẩn quẩn trong mê hồn trận của điều kiện pháp lý, sẽ không thể thành công khi bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Thật vô cùng thấm thía và vui mừng trước nhận định rất chuẩn xác của Tổng Bí thư Tô Lâm: Thể chế là điểm nghẽn của điểm nghẽn. Vì vậy, cải cách thể chế chính là chìa khoá mở ra kỷ nguyên mới và bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Bài 2: Giảm thiểu can thiệp vào thị trường là tăng cường cơ hội Kính mời quý độc giả đón đọc! -----------------Bất động sản (Chính sách & Cuộc sống) 28-02-2025:https://reatimes.vn/khat-vong-hung-cuong-the-che-la-chia-khoa-mo-ra-ky-nguyen-moi-202250227184302946.htm?(1.219/1.339).

1.000. Điêu đứng vì… điều kiện kinh doanh

Bài viết

Bình luận

Phỏng vấn

Trích dẫn

Tám luật