Dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển doanh nghiệp Việt Nam.

(TBTC) – Theo Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam, bài viết “Phát triển kinh tế tư nhân – đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng” của Tổng Bí thư Tô Lâm nhận được sự quan tâm, hưởng ứng rất lớn của dư luận, đặc biệt là của giới doanh nghiệp, doanh nhân bởi nó điểm trúng nỗi khát khao, trăn trở của họ nhiều năm nay.

PV: Thưa ông, Tổng Bí thư Tô Lâm mới đây có bài viết “Phát triển kinh tế tư nhân – đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”. Ông nhận định thế nào những nội dung quan trọng của bài viết này?

Luật sư Trương Thanh Đức: Nhìn tổng thể có thể thấy, bài viết có tầm nhìn thời đại, tư duy chiến lược và rất thực tế. Theo dõi trong thời gian qua, chúng ta đã thấy cách làm của Tổng Bí thư vô cùng hợp lý, khoa học, toàn diện và đồng bộ qua 5 khâu, từ việc nêu bật vấn đề, ban hành nghị quyết, sửa đổi pháp luật, quyết liệt triển khai cho đến viết bài lý giải, đều với tốc độ thần tốc, quyết liệt.

Từ tư duy đột phá, quan điểm mạnh mẽ, ý tưởng thống nhất, mục tiêu thiết thực, vượt mọi lý thuyết, xóa bỏ giáo điều, lộ trình rõ ràng, giải đúng điểm nghẽn, yêu cầu cụ thể, hành động chính xác, kết luận mạch lạc, giải thích cặn kẽ, nên đã bảo đảm cao nhất hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả đổi mới.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp mặt đoàn đại biểu doanh nhân tiêu biểu của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Hội Doanh nhân Tư nhân Việt Nam nhân kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam vào tháng 10/2024. (Ảnh: Nhân dân).

Bài viết nhận được sự quan tâm, hưởng ứng rất lớn của dư luận, đặc biệt là của giới doanh nghiệp, doanh nhân, bởi nó điểm trúng sự khát khao, trăn trở, uẩn ức của họ nhiều năm nay.

Lâu nay kinh tế tư nhân vẫn luôn chật vật, ốm yếu, không thể lớn, không dám lớn bởi quá nhiều rào cản từ hữu hình đến vô hình, như Tổng Bí thư đã chỉ ra. Thực tế, họ mới chính là nơi tạo ra nhiều công ăn việc làm, đóng góp thực sự ý nghĩa cho GDP. Kinh tế tư nhân mới là thành phần có thể phát triển năng động, sáng tạo nhất, hiệu quả nhất, nắm bắt kịp thời nhất các xu thế phát triển và tạo ra lợi thế cạnh tranh.

PV: Với nhận định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng, Tổng Bí thư đã nêu ra một loạt các giải pháp rất cụ thể để triển khai ngay. Ông có đánh giá gì về các giải pháp này?

Luật sư Trương Thanh Đức: Tôi hoàn toàn đồng tình với mọi vấn đề được nêu trong bài viết, từ chủ trương cho đến giải pháp. Tuy nhiên, điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế, là hệ thống pháp luật. Nếu ta cứ gỡ rối theo cách làm truyền thống thì sẽ khó thành công.

Bằng chứng là nhiệm kỳ vừa rồi chúng ta rất tích cực sửa liên tục các luật, ban hành liên tục các Nghị quyết. Từ một luật sửa nhiều luật, luật vừa ban hành chưa ráo mực lại sửa. Tức là chúng ta đã nhìn thấy ngay bất cập phải sửa. Nhưng nếu cứ làm theo cách này thì không thể nào sửa cho được đồng bộ, đầy đủ với mấy nghìn văn bản pháp luật, đặc biệt trong bối cảnh thay đổi đột phá này còn khó gấp nhiều lần. Mớ bòng bong đã rối sẽ càng rối.

Theo tôi, vấn đề mấu chốt là chỉ cần tập trung sửa một nguyên tắc áp dụng trong Luật Ban hành văn bản pháp luật. Các nguyên tắc áp dụng pháp luật hiện hành chỉ đúng với các cơ quan ban hành pháp luật, mà không đúng với người dân và doanh nghiệp. Theo đó, người dân, doanh nghiệp được làm tất cả những gì mà luật không cấm (hiện nay luật Đầu tư chỉ cấm 8 hoạt động đầu tư kinh doanh). Nhưng cái vướng mắc, trói buộc bao nhiêu năm nay đối với người dân, doanh nghiệp, cơ quan quản lý và cơ quan pháp luật là sự phức tạp, mâu thuẫn, chồng chéo, lạc hậu, thậm chí đến mức bế tắc của hệ thống pháp luật.

Do vậy, muốn bảo đảm quyền tự do kinh doanh và bứt phá thần tốc thì không thể ngồi trông chờ vào việc sửa hàng nghìn đạo luật, nghị định, thông tư. Nên ngoài việc luật không cấm sẽ được làm, thì pháp luật không rõ, người thực hiện sẽ được lựa chọn theo quy định nào đơn giản, dễ dàng, có lợi nhất. Tôi cứ làm đúng thông tư mà trái nghị định, làm đúng nghị định mà trái luật hay làm đúng luật này mà trái với luật khác thì đó là trách nhiệm của các cơ quan ban hành. Nếu có chồng chéo, mâu thuẫn giữa các văn bản thì dân có toàn quyền lựa chọn, còn trách nhiệm là của cơ quan quản lý là phải hoàn thiện, tháo gỡ. Khi đó, các điểm nghẽn, vướng mắc sẽ được gỡ ngay lập tức, các nguồn lực được khơi thông. Muốn tăng trưởng 8% hay 10% là không khó.

Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam

Còn như hiện nay, mong muốn thì rất lớn, tinh thần thì rất cao, nhưng đụng đâu cũng vướng luật, muốn làm được vẫn cữ phải chờ đến khi luật sửa xong, sửa thống nhất, sửa đồng bộ, sửa đầy đủ thì rất khó có thay đổi và tăng trưởng mạnh. Do vậy, riêng với hệ thống pháp luật, là điểm nghẽn của thể thế, thì tôi cho rằng cần phải có quan điểm khác biệt nhất thì mới tạo ra sự đột phá. Như thế kinh tế tư nhân mới bứt phá được.

Kinh tế tư nhân chỉ có thể bứt phá khi được mở cửa phát triển, nếu được phép vượt qua điểm nghẽn của pháp luật nêu trên, thay vì chờ đợi thì hết một vài nhiệm kỳ nữa, chưa tháo gỡ xong vướng cũ thì mắc mới đã phát sinh. Nếu chấp nhận điều này, thì sẽ đồng thời tạo ra sức ép quay ngược trở lại giúp cho tốc độ hoàn thiện và chất lượng pháp luật cũng sẽ có những bước đột phá.

PV: Việc nhấn mạnh vai trò của kinh tế tư nhân, coi phát triển kinh tế tư nhân là nhiệm vụ trọng tâm được đưa ra cùng lúc với việc chúng ta thực hiện sắp xếp lại, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy. Theo ông, điều này có ý nghĩa gì với việc triển khai các giải pháp cho kinh tế tư nhân?

Luật sư Trương Thanh Đức: Việc sắp xếp lại bộ máy hiện nay có rất nhiều ý nghĩa. Ban đầu có thể hiệu quả chưa tới ngay vì còn độ trễ và mọi thay đổi đều phải trả giá, ít nhất là bằng tiền bạc. Đương nhiên sẽ có những mâu thuẫn xung đột, vướng mắc, thậm chí phải chi phí rất tốn kém cho việc tinh giản con người và tinh gọn bộ máy. Tuy nhiên, hiệu quả về lâu dài chắc chắn là cực kỳ tốt vì bộ máy được tinh giản, gọn nhẹ, tốc độ được đẩy nhanh, hiệu quả được nâng cao và đặc biệt là việc thay đổi rất lớn thái độ, tinh thần, hiệu quả làm việc.

Quan trọng nhất không hẳn là tiết kiệm hay chi phí bao nhiêu tiền, mà việc sắp xếp lại bộ máy sẽ tác động rất lớn tới ý thức, trách nhiệm của tất cả các cán bộ, công chức. Trước đây, mọi người vốn có tâm lý là “vào Nhà nước” là yên tâm được bao bọc, là an toàn, sáng cắp ô đi tối cắp ô về, thậm chí là trục lợi. Nhưng nay, cả bộ máy đang được sắp xếp lại theo hướng hiệu quả hơn, tinh thần phục vụ nhân dân phải được nâng cao hơn. Những người làm việc kém hiệu quả, không đáp ứng được yêu cầu công việc sẽ không tồn tại được. Mọi người sẽ phải làm tốt hơn, tích cực, chủ động hơn, như thế xã hội sẽ rất được thuận lợi để từ đó phát triển. Thậm chí, ngay cả khi chưa có hiệu quả từ chính kết quả làm việc theo cung cách mới, thì cũng có hiệu quả do giảm bớt đi sự kìm hãm.

PV: Vậy có thể nói đây là một thời điểm thuận lợi để thực hiện các giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân?

Luật sư Trương Thanh Đức: Đúng vậy, bối cảnh này là điểm rơi chín muồi mà chúng ta có đủ thế, đủ lực, đủ thuận lợi, có thể nói là thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Không thể chậm hơn nếu muốn đạt được những mục tiêu phát triển cao như Đảng, Nhà nước đã đề ra.

Xưa nay, mỗi giai đoạn tăng trưởng cao luôn nhờ vào sự đột phá, đổi mới. Đến giờ, tăng trưởng cao và hiệu quả chỉ có thể đến từ khu vực kinh tế tư nhân, khu vực năng động nhất mà lâu nay chưa được thừa nhận đầy đủ. Tất nhiên, để hiện thực hóa tất cả những mục tiêu được nêu thì cần thời gian và rất nhiều quyết tâm, nỗ lực. Nhưng nhìn vào các cách làm bài bản, quyết liệt, nhanh chóng và đồng bộ trong hệ thống hiện nay, tôi tin rằng chúng ta sẽ sớm hiện thực hóa được những mục tiêu đặt ra trong bài viết. “Đây chính là thời điểm để hành động, để kiến tạo một Việt Nam thịnh vượng, năng động”, như Tổng Bí thư đã nói.

PV: Xin cảm ơn ông./.

Hoáng Yến

—————

Thời báo Tài chính (Phỏng vấn) 21-3-2025:

https://thoibaotaichinhvietnam.vn/dau-moc-quan-trong-trong-lich-su-phat-trien-doanh-nghiep-viet-nam-172937.html

(1.534/1.857)